Thảm họa văn hóa ở VN

- BTTD: Khi xã hội và con người suy đồi thì đâu còn văn hóa và ý thức.

Có một quy luật người xưa tổng kết rồi: “Phú quý sinh lễ nghĩa”. Khi kinh tế khá một tí là hội hè đình đám bày vẽ nhiêu khê quá đáng. Đó cũng là do sự thiếu hụt về văn hóa đấy.

Bây giờ xã hội bộc lộ ngày càng rõ cái thiếu hụt văn hóa ở rất nhiều mặt, không phải báo động mà là thảm họa bắt đầu rồi.

Ví dụ cách đây trên chục năm, từ Hà Nội đến một số tỉnh xuất hiện những ngôi nhà chẳng giống ai: Nóc củ hành kiểu nhà thờ Hồi giáo, gần đây có một vị quan mang biểu tượng linh vật quốc gia trống đồng làm trang trí tường bao dinh cơ của mình.

Một người bạn bảo, tôi còn thấy nắp cống trang trí mặt trống đồng nữa cơ.

Ở Tuyên Quang, đoạn thành Nhà Mạc còn sót lại đang rất hấp dẫn thì chỉ một đêm nó biến thành cái lò gạch mới toanh. Mẩu thành xưa bị xóa sạch dấu vết.

Chùa làng tôi đang cổ kính thì được một số nhà giàu mua phúc bằng công đức, thế là thập bát la hán chi chỉ mấy ngày được sơn son đỏ chóe vàng khé. May mà đến chính điện tam thế thì hết tiền, thế là còn giữ được nguyên trạng.

Chú em tôi vừa đi Đền Hùng về, bảo chỗ Lăng Vua Hùng xuất hiện 2 con sấu đá, em quả quyết cái hình của nó rất Tàu, cái đầu con sấu tròn vo!

Đình làng tôi vừa trùng tu, toàn bộ ngói đình trút bỏ sạch, thay ngói mới. Tôi hỏi bô lão: “Sao vậy, không thấy còn viên ngói nào?” Thì được trả lời vui vẻ: “Làm mới cho đẹp. Có tiền công đức, tội gì!”.

Không thể kể hết các ví dụ về việc tu sửa bảo vệ di tích thành phá hoại di tích.

Các ví dụ trên cho thấy cái hỏng về văn hóa nằm ở toàn bộ các vị trí xã hội chứ không chỉ khu vực công.

Tất cả chỉ tại có tiền. Tư nhân thừa tiền vẽ voi nhà riêng. Tư nhân kinh doanh có tiền cung tiến để mua phúc đức, mua đủ thứ tạp nham mà họ cho là hay, bày chật đình chùa. Khu vực công thì việc bảo tồn là một chủ trương rất đúng, nhưng đang bị lợi dụng bằng những dự án bày vẽ đủ thứ để moi ngân sách càng nhiều càng tốt để bớt xén được nhiều hơn.

Một người bạn kể với tôi: Khi được tham vấn, tôi tường trình tu sửa một công trình hết 1 tỷ 300 triệu đồng. Đưa lên thì vị lãnh đạo lắc đầu: Sao ít thế, và rồi ông duyệt một tính toán khác lên 13 tỷ!

Chúng ta đang lao vào thảm họa văn hóa mê tiền!

Theo Đỗ Đức

Báo Nông thôn ngày nay