Tự chủ kinh tế hay bài toán “thoát Trung” với VN

(Dân trí) - Cuộc hội thảo “Tự chủ kinh tế trong một thế giới phụ thuộc lẫn nhau” do Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 3/7 được nhiều chuyên gia khái quát là để tính hướng “thoát Trung” trong bối cảnh phức tạp tại Biển Đông…

Đọc những thông tin kinh tế - tài chính mới nhất trên FICA: * Bộ trưởng Đinh La Thăng xin lỗi, hứa gỡ rối cho doanh nghiệp * Bẫy lừa trên thị trường bất động sản: Khốn đốn vì mua nhà trên giấy * Câu chuyện phía sau những lời rao bán nhà * Hết thời tùy tiện thu hồi đất

Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TƯ Võ Trí Thành đặt vấn đề, tự chủ trong một thế giới hội nhập, tương thuộc nhau cần bao hàm cả 2 nội dung, chủ quyền độc lập quốc gia và tối đa hoá sự phát triển kinh tế.

Chấp nhận “cuộc chơi” hội nhập nghĩa là quyền tự chủ nhìn từ góc độ quyền quyết định chính sách, thực thi chính sách, rà soát chính sách bị thu hẹp. Ví dụ, tham gia WTO, quốc gia thành viên không thể tự áp thuế ở bất cứ mức nào, thuế quan không thể vượt trần quy định của tổ chức này.

Dù vậy, hội nhập vẫn tác động theo cả hướng tích cực và tiêu cực đến vấn đề chủ quyền đất nước vì hội nhập rõ ràng có rủi ro nhưng rủi ro lớn nhất lại là không hội nhập, tức không thể phát triển.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan (phải), Lê Đăng Doanh (giữa) và Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc cùng ngồi ghế chủ trì hội thảo.

“Cuộc chơi” với Trung Quốc, theo lập luận đó, ông Thành cho là không thể không khai thác. Trong cuộc chơi này, người láng giềng “to vai nhưng hẹp bụng” đang “ăn” được nhiều hơn. Nhưng không phải vì thế Trung Quốc tuyệt đối an toàn. Rủi ro ngược lại đối với chính quốc gia đang trỗi dậy này.

Từ phân tích này, ông Thành đi đến nhận định khá lạc quan, Trung Quốc không dễ gì tiếp tục gây hấn ồ ạt, quy mô lớn hơn trên biển dù vẫn phải tính đến kịch bản xấu nhất là Trung Quốc cắt 100% giao thương với Việt Nam.

Trung Quốc không chỉ là bạn hàng lớn mà còn đang là chủ thầu ở nhiều dự án khá quan trọng, nhạy cảm trong giao thông, năng lượng ở Việt Nam. Trung Quốc cũng chiếm 1/4 lượng khách du lịch đến Việt Nam. Nền sản xuất của Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập từ Trung Quốc…

Tuy nhiên, tới 60% lượng nguyên liệu nhập đó là từ các doanh nghiệp, tập đoàn xuyên quốc gia đang đầu tư tại Việt Nam. Chấm dứt bán hàng, trước hết Trung Quốc thiệt hại hàng trăm tỷ USD/năm, liên quan chặt chẽ đến việc giải quyết việc làm cho hàng chục triệu lao động của nước này ở các tỉnh thành phía Nam… Sau đó, uy tín của Trung Quốc đối với các bạn hàng là các tập đoàn kinh tế quốc tế cũng đổ vỡ.

Tán thành những phân tích này, TS Lê Đăng Doanh cho rằng, không nên ngồi than về số kiếp phải ở cạnh người láng giềng luôn chỉ tìm cách chơi xấu anh em mà cần xác định ở bên Trung Quốc là một lợi thế địa chính trị không thể bỏ qua để phát triển đất nước.

Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa kinh tế Trung Quốc và Việt Nam rất đáng chú ý. Ông Doanh dẫn một vài con số, 45% lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam đang xuất sang ba tỉnh miền Nam Trung Quốc. Mặc dù Trung Quốc có thể ép giá với gạo Việt Nam nhưng cũng sẽ phải cân nhắc khi định quay lưng.

Về nguồn nguyên liệu Việt Nam nhập khẩu từ Trung Quốc, ông Doanh dẫn chứng chuyện của tập đoàn Samsung tại Việt Nam. Năm 2013, Samsung Vina xuất được hơn 23 tỷ USD và Trung Quốc khó có thể dừng việc cung cấp nguyên liệu với giá trị gần xấp xỉ cho nhà máy của Samsung tại Việt Nam vì làm như thế vừa mất tiền, tự từ bỏ nguồn lợi vừa tai tiếng với các tập đoàn thế giới.

Tuy nhiên, vị chuyên gia kinh tế này cũng đồng ý với những khuyến cáo đầy quan ngại về việc hiện diện của các doanh nghiệp Trung Quốc trong hàng loạt dự án lớn và quan trọng của Việt Nam. Lý do ông Doanh đưa ra là vì chất lượng, tiến độ không đảm bảo của các công trình, dự án này trong khi “Trung Quốc là bậc thầy về… đút lót, mua chuộc”.

Ông Doanh phân tích, Việt Nam đã trao quá nhiều công trình cho nhà thầu Trung Quốc theo hình thức EPC: 23/24 nhà máy xi măng; 15/20 dự án nhiệt điện đốt than, giao thông, khai khoáng (bauxite), cho thuê rừng và đất rừng ở vùng biên giới…

Các dự án có nhà đầu tư Trung Quốc tham gia mang nhiều màu sắc chi phối của lợi ích nhóm. Đây là một yếu tố làm gia tăng rủi ro, dẫn đến những sơ hở khiến Việt Nam có thể rơi sâu vào tình trạng phụ thuộc vào kinh tế Trung Quốc.

Đồng cảm với những lo lắng của các đồng nghiệp, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cảnh báo, hiện tượng tương thuộc giữa quan hệ kinh tế Trung Quốc - Việt Nam rất… không bình thường.

Theo bà Lan, yếu tố chính trị hiện chi phối nhiều đến quyết định kinh tế, nhiều thương vụ lớn, hệ trọng được thực hiện trong bối cảnh lợi ích nhóm, nguy cơ tham nhũng vẫn còn hiển hiện. Nhiều quyết định kinh tế hiện nay, chưa theo quy trình ban hành chuẩn mực, trong khi những phức tạp, nguy hại về quản lý nhà nước, an ninh kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng thì khó lường hết được.

Tình trạng này thực sự là thử thách lớn cho các nhà lãnh đạo Việt Nam trong vấn đề ứng xử với Trung Quốc trong quan hệ kinh tế trong thời gian tới, trong bối cảnh biển Đông đang căng thẳng hiện nay.

P.Thảo

Trung Quốc bắt cựu ủy viên Bộ Chính trị

BTTD chống TQ vì dã tâm xâm lược, nô dịch VN những vẫn phục TQ vì tinh thần dân tộc "Tổ quốc trên hết" của họ.

Tướng Từ Tài Hậu (phải) và cựu bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hi Lai nay đều đã xộ khám - Ảnh: AFP

Thượng tướng Từ Tài Hậu - cựu ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc, nguyên phó chủ tịch Quân ủy trung ương - đã bị khai trừ đảng ngày 30-6 với cáo buộc tham nhũng và có thể đối mặt với án tử hình.

• Trung Quốc: Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương bị khai trừ Đảng
• Bí thư Thành ủy Quảng Châu bị cách chức vì nghi tham nhũng
• Thêm một quan chức cấp cao Trung Quốc "ngã ngựa"
• Trung Quốc truy tố cựu phó chủ tịch Ủy ban Cải cách
• Trung Quốc tử hình quan đường sắt tham nhũng 11 triệu USD

Theo Nhật Báo Trung Quốc, tuyên bố về số phận của ông Từ Tài Hậu được đưa ra trong cuộc họp 25 thành viên Bộ Chính trị Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình chủ trì ngày 30-6.

Vụ án của thượng tướng Từ cũng đã được chuyển cho Viện Kiểm sát quân đội điều tra thêm trước khi khởi tố. Trong 65 năm qua, ông Từ Tài Hậu là quan chức cấp cao nhất của quân đội sẽ phải hầu tòa vì tội tham nhũng.

Bị bắt hơn 3 tháng trước

"Với việc từng người thân cận với Chu Vĩnh Khang sa lưới thì quyết định về số phận của Chu Vĩnh Khang có thể sẽ được đưa ra ở phiên họp toàn thể của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong tháng 9 tới" CHƯƠNG LẬP PHÀM(nhà bình luận chính trị ở Bắc Kinh)

Ông Từ Tài Hậu đã bị bắt ngay trên giường bệnh khi đang điều trị ung thư bàng quang tại Viện quân y 301 ở Bắc Kinh, vào ngày cảnh sát mở cuộc điều tra (15-3).

Sau đó nửa tháng, chính quyền trung ương Bắc Kinh điều hai tổ đặc nhiệm thanh tra hai quân khu lớn là quân khu Tế Nam và quân khu Bắc Kinh.

Từ Tài Hậu từng là chính ủy ở quân khu Tế Nam từ năm 1996 đến 1999. Theo Nhật Báo Trung Quốc, các kiểm sát viên quân sự lúc bấy giờ cho biết họ đã được mật báo về hành vi “sai trái” của các quan chức quân đội trong quá trình tiến cử nhân sự, quy hoạch các dự án xây dựng, sử dụng đất và xây dựng nhà ở trợ giá...

Ông Từ Tài Hậu, 71 tuổi, xuất thân ở vùng nông thôn gần thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh. Ông trở thành chính ủy quân đội ở Cát Lâm, được tiến cử vào Ủy ban Quân ủy trung ương Trung Quốc năm 1999 và trở thành phó chủ tịch ủy ban này năm năm sau đó (2004).

Tướng Từ Tài Hậu được cho là một đồng minh của ông Chu Vĩnh Khang, nguyên ủy viên thường vụ Bộ Chính trị, cựu bộ trưởng công an.

(Xem thêm: Hồ sơ mang tên Chu Vĩnh Khang)

Giới chuyên gia nhận định việc Từ Tài Hậu bị bắt cho thấy “vòng kim cô” chống tham nhũng do Chủ tịch Tập Cận Bình chỉ đạo ngày càng siết chặt đối với ông Chu.

Muốn thăng hàm, đến quan Từ

Trảm một loạt quan chức TheoTân Hoa xã, cũng trong ngày 30-6, Ủy ban Kiểm tra kỷ luật trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã khai trừ khỏi đảng và điều tra hàng loạt quan chức cấp cao khác. Đó là ông Tưởng Khiết Mẫn - phó bí thư đảng ủy Ủy ban Quản lý giám sát tài sản quốc gia Quốc vụ viện, ông Vương Vĩnh Xuân - nguyên phó tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Trung Quốc và ông Lý Đông Sinh - nguyên phó bí thư đảng ủy, thứ trưởng Bộ Công an Trung Quốc. Cả ba đều bị cáo buộc lạm dụng chức quyền và nhận hối lộ. Cũng theoTân Hoa xã, Đảng Cộng sản Trung Quốc đang xem xét bỏ phiếu khai trừ các đảng viên tuy không vi phạm kỷ luật đảng nhưng có hạnh kiểm và tư cách đạo đức kém. S.H.

Cơ quan điều tra đã phát hiện ông Từ Tài Hậu và các thành viên trong gia đình nhận hối lộ để giúp nhiều sĩ quan quân đội thăng quân hàm. Bằng chứng rõ nhất là mối liên hệ mật thiết của tướng Từ với nguyên phó chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần Cốc Tuấn Sơn, người đã bị bắt vì tội tham nhũng hồi tháng 3-2014.

Một nguồn tin giấu tên bên quân đội Trung Quốc cho biết Từ Tài Hậu và gia đình ông ta đã nhận hơn 35 triệu nhân dân tệ (khoảng 5,6 triệu USD) từ ông Cốc nhằm “chống lưng” cho Cốc thăng quan tiến chức cũng như làm giàu bất chính trong quá trình mua sắm cho quân đội.

Ông Vương Ngọc Khải, giáo sư nghiên cứu chống tham nhũng thuộc Viện Cải cách hành chính Trung Quốc, cho biết thông tin tướng Từ Tài Hậu bị điều tra đã lan truyền trong giới quan chức quân đội từ rất lâu.

“Hiếm có vụ điều tra tham nhũng liên quan quan chức cấp cao như thế của quân đội. Bắc Kinh sẽ còn đưa ra nhiều biện pháp tăng cường chống tham nhũng trong quân đội, sẽ còn nhiều quan chức quân đội khác bị điều tra” - giáo sư Vương nhận định.

Thực tế là Bộ Chính trị Trung Quốc, khi công bố thông tin về tướng Từ, cũng đã đưa ra thông điệp sẽ còn nhiều quan chức quân đội tiếp tục bị “soi”.

Ban lãnh đạo này khẳng định vụ án của Từ Tài Hậu cực kỳ nghiêm trọng, để lại ảnh hưởng rất ghê gớm. “Bất kỳ ai, cơ quan nào dưới quyền của ông ấy, nếu vi phạm kỷ luật và luật pháp nghiêm trọng đều sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc” - Tân Hoa xã dẫn tuyên bố của Bộ Chính trị Trung Quốc.

Báo Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng dẫn lời một quan chức quân đội về hưu nhận định: “Thượng tướng Từ là con hổ lớn nhất trong quân đội. Nếu Chủ tịch Tập Cận Bình muốn xây dựng uy tín của mình trong quân đội thì phải triệt hạ được con hổ này nhằm thực hiện cam kết diệt cả hổ lẫn ruồi (tức cả quan lớn lẫn quan nhỏ tham nhũng) mà ông đưa ra trong cuộc chiến chống tham nhũng”.

>>> Trung Quốc bắt 2 thiếu tướng

Theo Mỹ Loan

Tuổi Trẻ

Việt Nam đối diện trách nhiệm lịch sử to lớn

Việt Nam đang thật sự đối diện với một trách nhiệm to lớn mà lịch sử giao phó đó là sử dụng luật pháp quốc tế để duy trì hoà bình trong một khu vực trọng yếu của thế giới.

>>5 kịch bản cho biển Đông

>>VN chưa bao giờ từ bỏ chủ quyền ở Hoàng Sa

>>Sự tích "đường lưỡi bò" hoang đường của TQ

>>Chủ quyền Hoàng Sa qua báo chí đầu thế kỉ 20

Điều gì ảnh hưởng đến tranh chấp?

Trong thời gian qua, những nước trong khu vực như Philippines, Malaysia, Indonesia, Việt Nam... đã có nhữnng biến chuyển quan trọng xung quanh các tranh chấp trên biển Đông.

Với Philippines, sau một thời gian đối thoại hoà bình để giải quyết tranh chấp, trước lập trường không thay đổi của Trung Quốc, vào cuối tháng 1/2013, Philippines quyết định khởi kiện Trung Quốc ra Toà án Trọng tài theo Phụ lục VII UNCLOS.

Cuối tháng 2/2014, Francis Jardeleza, luật sư phụ trách tư vấn cho chính phủ Philippines về vụ kiện, kêu gọi Việt Nam và Malaysia tham gia vào vụ kiện. Một tháng sau lời kêu gọi, Philippines chính thức trình hồ sơ pháp lý gần 4.000 trang lên Toà án Trọng tài theo đúng quy trình.[1]

Tại Malaysia, vào tháng 3/2013, các tàu chiến Trung Quốc lần đầu tiên xuất hiện ở bãi cạn James, sâu vào trong EEZ của Malaysia, cách bờ biển bang Sarawak chỉ 43 hải lý. Đây là điểm cực Nam trong “đường lưỡi bò” của Trung Quốc. Trong khoảng 6 tháng sau, Malaysia triển khai kế hoạch thành lập một căn cứ hải quân mới ở thị trấn lớn nhất của bang Sarawak để đối phó với đe doạ của Trung Quốc.[2]

Từ đầu thập niên 1990 cho đến gần đây, Indonesia là nước không có tranh chấp biển đảo với Trung Quốc. Indonesia giữ vị thế trung lập và đóng vai trò trung gian trong hoà giải giữa các bên. Sau khi ký kết “Tuyên bố về ứng xử” (DOC) với những giới hạn của nó năm 2002, trong gần một thập niên qua, Indonesia cùng các nước ASEAN khác soạn thảo "Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông" (COC) mang tính ràng buộc hơn là DOC. Nỗ lực này không nhận được phản ứng tích cực của Trung Quốc.

Nguồn tư liệu cổ do tác giả cung cấp

Vào giữa tháng 4/2014, Indonesia thay đổi vị thế trung lập khi tuyên bố nước này quyết định tăng cường lực lượng quân sự ở quần đảo Natuna trước sự kiện “đường lưỡi bò” của Trung Quốc bao gồm cả lãnh hải của Indonesia.[3]

Về phía Việt Nam, từ đầu thập niên 2000 cho đến nay, Trung Quốc hàng năm ngang nhiên tuyên bố lệnh cấm đánh cá trên vùng biển của Việt Nam. Không những thế, Trung Quốc còn liên tục gây thiệt hại tài sản và nhân mạng cho ngư dân của Việt Nam.[4]

Vào đầu tháng 10/2011, trước sự chứng kiến của lãnh đạo hai đảng, Việt Nam và Trung Quốc ký kết thỏa thuận nhằm giải quyết vấn đề trên biển “thông qua đàm phán và hiệp thương hữu nghị”.[5]

Vào cuối tháng 11/2011, lãnh đạo chính phủ Việt Nam lần đầu tiên đề cập đến sự kiện Trung Quốc sử dụng vũ lực đánh chiếm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa năm 1974.[6]

Trước sự leo thang gây hấn, khiêu khích, và vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế của Trung Quốc, vào cuối tháng 4/2013, lãnh đạo Việt Nam cũng lần đầu tiên đề cập đến luật pháp quốc tế như một công cụ để giải quyết tranh chấp với Trung Quốc.[7]

Nguồn tư liệu cổ do tác giả cung cấp

Đầu tháng 5/2014, khi ngang nhiên đặt giàn khoan Hải Dương 981 sâu vào trong EEZ của Việt Nam, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, Trung Quốc chính thức cho Việt Nam và quốc tế biết rằng các cam kết của Trung Quốc với Việt Nam, bao gồm thoả thuận ký năm 2011, về giải quyết tranh chấp biển đảo trên Biển Đông bằng “đối thoại hoà bình” hoàn toàn không có giá trị.[8]

Trong gần 40 năm nay, Việt Nam không ngừng kêu gọi Trung Quốc đối thoại hoà bình để giải quyết tranh chấp Hoàng Sa-Trường Sa.

Theo Wang Hanling (Vương Hàn Lĩnh), học giả Trung Quốc, quan điểm của Trung Quốc  là: “Không có gì để đàm phán cả… Chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa của Trung Quốc chưa bao giờ là đề tài tranh chấp và Việt Nam đã thừa nhận điều này trong quá khứ. Thảo luận về nỗ lực hợp tác bảo vệ tài nguyên, tìm kiếm cứu nạn và các việc khác là một chuyện, chủ quyền của Trung Quốc là một chuyện khác”.

Lập trường của Trung Quốc về Hoàng Sa không thể nào dứt khoát hay rõ ràng hơn: Hoàng Sa là của Trung Quốc. Họ còn ngang ngược đề nghị Việt Nam “gác tranh chấp, cùng khai thác” ở Trường Sa, ở khu vực biển đảo của Việt Nam.[9]

Bước đột phá trong tranh chấp Biển Đông

Với diện tích hơn 3,5 triệu km2, Biển Đông là một phần của Biển Thái Bình Dương, tiếp cận với lãnh hải của Việt Nam, Trung Quốc, vùng lãnh thổ Đài Loan, Philippines, Malaysia, Brunei, Indonesia, và Singapore.

Trong thời đại toàn cầu hoá kinh tế, Biển Đông không những quan trọng với các nước tiếp cận mà còn cực kỳ quan trọng với nhiều nước đã và đang phát triển khác trên thế giới.

Hàng năm có hơn 5.300 tỷ dollar mậu dịch quốc tế đi ngang qua Biển Đông trong đó 1.200 tỷ dollar mậu dịch là của Mỹ. Số lượng mậu dịch này đóng góp vào con số thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc, với gần 320 tỷ dollar trong năm 2013, chiếm 3,5% GDP của Trung Quốc hay gấp đôi GDP của Việt Nam trong cùng năm.[12]

Do vị thế chiến lược của hai quần đảo này, Việt Nam năng động, tích cực trình bày cho thế giới thấy rõ rằng, Hoàng Sa-Trường Sa đóng vai trò then chốt trong “đường lưỡi bò” của Trung Quốc trên Biển Đông.

Khi sử dụng luật pháp quốc tế để giải quyết tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc, Việt Nam không chỉ giải quyết vấn đề chủ quyền lãnh hải giữa riêng hai nước mà còn giúp mang lại an ninh và ổn định cho tất cả các nước phụ thuộc vào giao thông hàng hải ngang qua một khu vực quan trọng hàng đầu thế giới và có diện tích rộng bằng một phần ba diện tích nước Mỹ.

Cách hành xử như trên chứng minh mạnh mẽ cho thế giới thấy rằng Việt Nam là một nước tôn trọng luật pháp và có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.

Để tạo đột phá trong bế tắc và để tranh thủ thuận lợi hiện có, xét từ góc độ luật pháp quốc tế, chứng cứ lịch sử và tình hình khu vực như đề cập trong bài, Việt Nam nên công khai kêu gọi Trung Quốc đồng ý để các toà án quốc tế giải quyết tranh chấp Biển Đông.

Trung Quốc có quan toà đại diện trong Toà án Quốc tế và Toà án Luật Biển; Trung Quốc luôn luôn khẳng định trước dư luận thế giới là họ có đầy đủ bằng chứng lịch sử và pháp lý hậu thuẫn cho đòi hỏi chủ quyền “đường lưỡi bò” nói chung và quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa nói riêng.

Nếu Trung Quốc muốn chứng minh họ cũng là nước tôn trọng luật pháp và có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, nếu khẳng định của Trung Quốc về chủ quyền dựa trên cơ sở sự thật, khó có bất cứ lý do chính đáng nào khác cho Trung Quốc viện dẫn để từ chối vai trò giải quyết tranh chấp giữa các nước mà Toà án Quốc tế hành xử hữu hiệu trong hơn 60 năm nay.[13]

Việt Nam đang thật sự đối diện với một trách nhiệm to lớn mà lịch sử giao phó đó là sử dụng luật pháp quốc tế để duy trì hoà bình trong một khu vực trọng yếu của thế giới.

Thái Văn Cầu

Chuyên gia Khoa học Không gian, Hoa Kỳ

-------

Chú thích:

[[1]. “Philippines đưa tranh chấp biển đảo với Trung Quốc ra tòa án LHQ”, 2013

http://dantri.com.vn/diem-nong/philippines-dua-tranh-chap-bien-dao-voi-trung-quoc-ra-toa-an-lhq-688179.htm

“Philippines trình hồ sơ 4.000 trang tài liệu kiện Trung Quốc”, 2014

http://vov.vn/The-gioi/Philippines-trinh-ho-so-4000-trang-tai-lieu-kien-Trung-Quoc/318271.vov

“Philippines Seeks Arbitration at U.N. Over China's Claims in South China Sea”, 2014

http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702304157204579470951200661852

[2]. “Malaysia ngăn Trung Quốc ở biển Đông”, 2013

http://nld.com.vn/thoi-su-quoc-te/malaysia-ngan-trung-quoc-o-bien-dong-20131019101718341.htm

“Malaysia “rắn” với Trung Quốc trong tranh chấp Biển Đông”, 2014

http://vov.vn/The-gioi/Quan-sat/Malaysia-ran-voi-Trung-Quoc-trong-tranh-chap-Bien-Dong/312698.vov

“Malaysia to establish marine corps, naval base close to James Shoal”, 2013

http://www.janes.com/article/28438/malaysia-to-establish-marine-corps-naval-base-close-to-james-shoal

[3]. “Indonesia hành động trước mối đe dọa Trung Quốc ở Biển Đông”, 2014

http://baodatviet.vn/the-gioi/tin-tuc-24h/indonesia-hanh-dong-truoc-moi-de-doa-trung-quoc-o-bien-dong-3002480/

“Indonesia đổi thái độ về biển Đông”, 2014

http://nld.com.vn/thoi-su-quoc-te/indonesia-doi-thai-do-ve-bien-dong-20140418142844282.htm

“China's Dismaying New Claims in the South China Sea”, 2014

http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702304279904579515692835172248

“Indonesia Draws a Line in the Sea”, 2014

http://www.asiasentinel.com/politics/indonesia-draws-line-sea/

[4]. “Trung Quốc lại ngang ngược cấm đánh bắt trên Biển Đông” 2014

http://dantri.com.vn/the-gioi/trung-quoc-lai-ngang-nguoc-cam-danh-bat-tren-bien-dong-877402.htm

“Phản đối Trung Quốc đánh đập ngư dân Việt Nam”, 2014

http://www.tienphong.vn/xa-hoi/phan-doi-trung-quoc-danh-dap-ngu-dan-viet-nam-708195.tpo

“Tàu Trung Quốc bắn chết ngư dân Việt Nam”, 2005

http://vietbao.vn/Xa-hoi/Tau-Trung-Quoc-ban-chet-ngu-dan-Viet-Nam/20367005/157/

[5]. “Việt-Trung thỏa thuận nguyên tắc giải quyết vấn đề trên biển”, 2011

http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/viet-trung-thoa-thuan-nguyen-tac-giai-quyet-van-de-tren-bien-2207907.html

[6]. “Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: Đòi chủ quyền Hoàng Sa bằng biện pháp hòa bình”, 2011

http://plo.vn/chinh-tri/thu-tuong-nguyen-tan-dung-doi-chu-quyen-hoang-sa-bang-bien-phap-hoa-binh-91884.html

[7]. “Chủ tịch nước khẳng định lập trường về chủ quyền biển đảo”, 2013

http://vov.vn/Utilities/PrintView.aspx?ID=259432

[8]. “Việt Nam không đổi chủ quyền lấy hữu nghị viển vông”, 2014

http://vneconomy.vn/20140522015857486P0C9920/viet-nam-khong-doi-chu-quyen-lay-huu-nghi-vien-vong.htm

“Việt Nam đã 20 lần yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan”, 2014

http://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/viet-nam-da-20-lan-yeu-cau-trung-quoc-rut-gian-khoan-2993408.html

[9]. Tôn Quốc Tường, Đại sứ Trung Quốc ở Việt Nam ,“Gác lại tranh chấp Biển Đông, chờ điều kiện chín muồi”, 2010

http://www.tienphong.vn/xa-hoi/gac-lai-tranh-chap-bien-dong-cho-dieu-kien-chin-muoi-182662.tpo

Greg Torode, “Vietnam fails to bring China into Paracels talks”, 2011

http://www.scmp.com/article/977002/vietnam-fails-bring-china-paracels-talks

 “Tập Cận Bình: Chủ quyền thuộc Trung Quốc, gác tranh chấp cùng hợp tác”, 2013

http://giaoduc.net.vn/Quoc-te/Tap-Can-Binh-Chu-quyen-thuoc-Trung-Quoc-gac-tranh-chap-cung-hop-tac-post125139.gd

[10]. “U.S. Following Through on Pacific Rebalance, Hagel Says”, 2013

http://www.defense.gov/news/newsarticle.aspx?id=120186

Kurt M. Campbell & Ely Ratner, “Far Eastern Promises. Why Washington Should Focus on Asia”, 2014

http://www.foreignaffairs.com/articles/141241/kurt-m-campbell-and-ely-ratner/far-eastern-promises

[11]. “G7 yêu cầu ‘thượng tôn pháp luật’ Biển Đông, Hoa Đông”, 2014

http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/179189/g7-yeu-cau--thuong-ton-phap-luat--bien-dong--hoa-dong.html

“G7 Leaders’ Communiqué, June 2014 – Foreign Policy”, 2014

http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-637_en.htm?locale=en

“Pháp quan ngại trước leo thang căng thẳng ở Biển Đông”, 2014

http://dantri.com.vn/the-gioi/phap-quan-ngai-truoc-leo-thang-cang-thang-o-bien-dong-884360.htm

“Úc 'kịch liệt phản đối' hành động đơn phương trên biển Đông”, 2014

http://www.thanhnien.com.vn/pages/20140604/uc-kich-liet-phan-doi-hanh-dong-don-phuong-tren-bien-dong.aspx

“Tony Abbott issues clear signal to China saying government 'strongly discourages' unilateral actions in the region”, 2014

http://www.smh.com.au/federal-politics/political-news/tony-abbott-issues-clear-signal-to-china-saying-government-strongly-discourages-unilateral-actions-in-the-region-20140604-39hyp.html

Shangri-La Dialogue, “Keynote Address: Shinzo Abe”, 2014

https://www.iiss.org/en/events/shangri%20la%20dialogue/archive/2014-c20c/opening-remarks-and-keynote-address-b0b2/keynote-address-shinzo-abe-a787

“EU lo ngại về tình hình Biển Đông”, 2014

http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/eu-lo-ngai-ve-tinh-hinh-bien-dong-2997541.html

“UK speaks in support of EU statement on tensions in South China Sea”, 2014

https://www.gov.uk/government/news/uk-speaks-in-support-of-eu-statement-on-tensions-in-south-china-sea

[12]. Bonnie S. Glaser, “Armed Clash in the South China Sea”, 2013

http://www.cfr.org/world/armed-clash-south-china-sea/p27883?cid=rss-internationalpeaceandsecuri-armed_clash_in_the_south_china-041112

“Trade in Goods with China”, 2014

http://www.census.gov/foreign-trade/balance/c5700.html

“Thủ tướng: GDP bình quân đầu người năm 2013 đạt 1.960 USD”, 2013

http://dantri.com.vn/kinh-doanh/thu-tuong-gdp-binh-quan-dau-nguoi-nam-2013-dat-1960-usd-811231.htm

[13]. Ngô Vĩnh Long, “Việt Nam nên kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế”, 2014

http://vietnamnet.vn/vn/tuanvietnam/174731/-viet-nam-nen-kien-trung-quoc-ra-toa-an-quoc-te-.html

Dương Danh Huy, “Việt Nam cần kiện ra tòa quốc tế”, 2014

http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/606498/viet-nam-can-kien-ra-toa-quoc-te.html

Nhật thay đổi lớn về quốc phòng

Cập nhật: 10:23 GMT - thứ ba, 1 tháng 7, 2014

• Facebook
• Twitter
• Google+
• chia sẻ
• Gửi cho bạn bè
• In trang này

Thủ tướng Shinzo Abe đã thúc đẩy thay đổi trong chính sách an ninh

Nội các Nhật Bản hôm 1/7 thông qua thay đổi lớn trong chính sách an ninh của nước này, mở đường cho việc quân đội Nhật tham chiến ở nước ngoài.

Theo hiến pháp của Nhật, Tokyo bị cấm sử dụng vũ lực để giải quyết xung đột, trừ trường hợp phòng vệ.

Các bài liên quan

• Người Nhật tự thiêu để phản đối dự luật
• TQ: ‘Đừng dựa vào nước lớn ở Biển Đông’
• Nhật sẽ 'ủng hộ tối đa' cho Đông Nam Á

Chủ đề liên quan

• Nhật Bản, 
• Quan hệ Trung - Nhật

Nhưng việc diễn giải lại luật sẽ cho phép "phòng vệ tập thể" - dùng vũ lực để bảo vệ các đồng minh bị tấn công.

Các nhà lập pháp của liên minh cầm quyền thông qua thay đổi trên vào sáng thứ Ba và nội các sau đó cũng có bước đi tương tự trong cùng ngày.

Thủ tướng Shinzo Abe đã thúc đẩy mạnh mẽ cho thay đổi này, ông lập luận rằng Nhật cần phải thích nghi với môi trường an ninh đang thay đổi ở vùng châu Á - Thái Bình Dương.

Hoa Kỳ - quốc gia mà Nhật Bản có quan hệ đồng minh về an ninh từ hàng chục năm qua - cũng sẽ hoan nghênh bước đi này, tuy nhiên, Trung Quốc, nước vốn đang có quan hệ căng thẳng với Tokyo, sẽ rất tức giận.

Quyết định này cũng gây nhiều tranh cãi ở ngay trong nước Nhật.

Hôm Chủ Nhật, một người đàn ông tự thiêu ở trung tâm Tokyo để phản đối.

'Không cứu vãn'

Một người đàn ông đã tự thiêu tại trung tâm Tokyo hôm Chủ Nhật phản đối việc thay đổi chính sách quân sự

Ông Abe hồi tháng Năm đã hậu thuẫn cho thay đổi, sau khi ban cố vấn của ông ra bản phúc trình khuyến nghị thay đổi luật quốc phòng.

Nhật thông qua bản hiến pháp hòa bình sau khi đầu hàng hồi Thế chiến II. Kể từ đó, binh lính Nhật không tham gia vào các hoạt động chiến đấu, dẫu cho có một nhóm nhỏ tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc.

Nhật lâu nay giữ quan điểm rằng theo luật quốc tế, Nhật có quyền phòng vệ chung, nhưng cũng cho rằng không thể thực thi được quyền đó do những hạn chế trong hiến pháp.

Ban cố vấn của ông Abe khuyến nghị rằng nếu Nhật diễn giải lại hiến pháp để cho phép được phòng vệ chung, thì các điều kiện sẽ được áp dụng nhằm đảm bảo sức mạnh sẽ không bị lạm dụng.

Hôm thứ Hai, hàng ngàn người đã tham gia biểu tình phản đối tại Tokyo.

Những người chỉ trích ông Abe sợ rằng đây sẽ là bước đi đầu tiên tiến tới việc sửa đổi chính thức hoặc xóa bỏ Điều 9 Hiến pháp, là điều khoản tuyên bố từ bỏ chiến tranh.

"Tôi nghĩ rằng nếu chúng tôi bây giờ không chặn chính phủ ông Abe thì sẽ không thể cứu vãn được," Étuo Nakashima, 32 tuổi, nói với hãng tin Reuters.

Nhưng những người khác tin rằng bản hiến pháp là di tích hậu chiến mà Hoa Kỳ áp đặt lên Nhật Bản, hạn chế việc Tokyo được có các hoạt động bình thường của một quốc gia hiện đại.

Trung Quốc, nước hiện đang có tranh chấp lãnh thổ gay gắt với Nhật, lên tiêng phản đối thay đổi, cáo buộc Nhật "tái quân sự hóa" trong thời ông Abe.

Nay, nội các đã chuẩn thuận bước đi; các sửa đổi pháp lý sẽ phải được quốc hội thông qua. Nhưng với việc diễn giải lại thay vì sửa đổi hiến pháp, ông Abe tránh được việc cần có trưng cầu dân ý.

Phụ thuộc thương lái quá nhiều

Nhiều trại sản xuất nấm ở xã Sông Trầu, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai phải bỏ hoang do sản phẩm không tiêu thụ được

Việc tiêu thụ nông sản đang phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái. Họ đến tận nơi để thu mua, tới khi thương lái vắng bóng thì người sản xuất không biết tiêu thụ sản phẩm ở đâu

Vì sao thị trường nội địa vẫn hút hàng nhưng người trồng nấm ở Đồng Nai, Lâm Đồng lại đứng trước nguy cơ phá sản do bí đầu ra? Chúng tôi cố gắng đi tìm câu trả lời nhưng khi hỏi người trồng nấm thì họ lắc đầu không biết; còn các ngành chức năng có liên quan thì bảo đang… tìm hiểu tình hình!

Vai trò cầu nối mờ nhạt

Ngày 3-7, bà Vũ Thị Minh Châu, Phó Chủ tịch UBND huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai, cho biết sau khi báo thông tin, huyện đã thúc đẩy nhanh việc tìm hiểu, khảo sát nguyên nhân để giúp sản phẩm bà con nông dân có đầu ra. “Từ trước tới nay, người dân sản xuất với số lượng lớn nhưng mang tính tự phát. Sắp tới, huyện sẽ đề xuất Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn và Sở Công Thương có hướng tìm hiểu xem bà con bị vướng mắc ở công đoạn nào để tháo gỡ” - bà Châu nói.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Phương Dung, Chủ tịch Hội Nông dân thị xã Long Khánh, cho rằng qua nắm tình hình thì xưa nay, người trồng nấm chủ yếu bán sản phẩm cho thương lái xuất sang Trung Quốc. Từ nhiều tháng nay có thể do thương lái không xuất hiện nên các đại lý thu gom trong vùng cũng ngừng thu mua, người trồng nấm phải “treo trại” hoặc chỉ trồng cầm chừng.

Cũng theo bà Dung, ở Long Khánh hiện có cả ngàn hộ trồng nấm với hàng ngàn trại, đây là vùng sản xuất nấm truyền thống và còn sản xuất cả meo (gốc) cung cấp cho các vùng khác. “Chúng tôi đang nóng ruột chờ các đơn vị chức năng tìm đầu ra cho bà con nếu thật sự thị trường trong nước có nhu cầu, đồng thời cũng nên làm rõ nguyên nhân nguồn hàng ứ đọng có phải do từ các thương lái Trung Quốc hay không; cũng không loại trừ khả năng họ lợi dụng tình hình giao thương giữa hai nước hiện nay để ép giá” - bà Dung nói.

Sản xuất manh mún, quên làm thương hiệu

TS Võ Mai, Phó Chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam, đặt vấn đề: “Đã đi bán chưa mà biết ế?”. “Việc buôn bán nông sản qua Trung Quốc trước giờ chủ yếu qua đường tiểu ngạch, không ký hợp đồng nên thương lái lo sợ chuyện cấm biên mà chủ động không đưa hàng đi chứ không phải do phía Trung Quốc ngưng thu mua hay trả hàng về. Hiện tại, việc buôn bán qua tiểu ngạch với Trung Quốc vẫn bình thường. Tuy nhiên, đây cũng là dịp không chỉ nông dân mà cả bộ máy nhà nước xem lại mình, không để phụ thuộc vào một thị trường nhưng để xúc tiến thị trường mới cần phải có thời gian” - TS Mai phân tích.

Bà Mai nói thêm: Không chỉ nấm mà nông sản nói chung, việc tiêu thụ đang phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái, họ đến tận nơi để thu mua, đến khi thương lái vắng bóng thì người sản xuất không biết nơi tiêu thụ. Để khỏi phụ thuộc thương lái, nông dân phải liên kết lại mới có nguồn lực đầu tư nghiên cứu, phát triển thị trường, xây kho bảo quản, nhà máy chế biến, xe vận chuyển đưa đi tiêu thụ nhưng nông dân không thể tự làm mà phải có sự hỗ trợ từ phía nhà nước.

Dưới góc độ là đầu mối thu mua, bà Hải Yến, trưởng phòng kinh doanh một công ty chuyên cung ứng nấm tại TP HCM, nêu thực tế là nhiều người trồng nấm hiện nay làm tự phát, không bảo đảm quy trình trồng an toàn nên công ty không thể thu mua, dù giá rẻ. Ngoài ra, nấm trồng trong nước chỉ tập trung ở một số loại trong khi thị trường có nhu cầu đa dạng nên công ty đang nhập khẩu nấm đùi gà, kim châm, linh chi trắng, xám từ Hàn Quốc, Trung Quốc...  

Hiện nay, ế nhất là nấm bào ngư (trắng, xám, Nhật), giá sỉ chỉ còn 10.000 đồng/kg, bằng một nửa so với bình thường do sản lượng tăng đột biến. Loại nấm này sau khi hái chỉ để được 3 ngày, cũng không để trên giàn được vì nấm sẽ bị già. Đối với nấm mèo (trước giờ chủ yếu bán qua Trung Quốc), thị trường trong nước có nhu cầu thấp nên sẽ khó khăn tiêu thụ nếu không tìm được thị trường xuất khẩu mới.

Nhiều người trống nấm tại TP HCM dù tiêu thụ tốt vẫn phải thừa nhận thực tế là đang phụ thuộc vào thương lái và trung gian quá nhiều. Hơn nữa, do chưa có công nghệ bảo quản nên nấm Việt Nam đa phần chỉ bán tươi và rất nhanh hư trong khi nấm Trung Quốc để được cả tuần nên tiểu thương chuộng do không lo bị lỗ vì ế. Nông dân chỉ biết hái nấm (đối với nấm tươi), nấm khô thì phơi hoặc sấy rồi bán, chuyện làm thương hiệu thì còn xa. Nhiều người khoe nấm của mình được vào siêu thị, thậm chí xuất khẩu nhưng lại đứng tên một công ty khác! 

Làm tự phát nên không nắm được!

“Số người trồng nấm tập trung ở thị xã Long Khánh và xã Sông Trầu huyện Trảng Bom đến cả ngàn hộ, làm ăn từ vài chục năm nay, tuy nhiên vẫn theo dạng tự phát chứ chưa phải làng nghề hay HTX nên chúng tôi chưa nắm được cụ thể. Sắp tới, chúng tôi sẽ đặt vấn đề với các bên liên quan để tìm hiểu tình hình, tìm hướng khắc phục...” - ông Phạm Minh Đạo, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, nói.

Người trồng nấm bất an

Theo Ngọc Ánh – Xuân Hoàng

Người lao động