Kính gửi: Bộ trưởng Bộ Giao thông Vân tải !
Đồng kính gửi: Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chính phủ Việt Nam!
Tôi là: Phạm Văn Hải
- Nghề nghiệp: Doanh nhân kiêm Biên kịch/Đạo diễn/Sản xuất phim tại TP. Hồ Chí Minh.
- ĐT: 0366733456, Mail: phamvanhaivt@gmail.com
Tôi đề nghị Quốc hội, Chính phủ và Bộ Giao Thông Vân Tải dừng triển khai dự án đường sắt cao tốc Bắc- Nam, vì những lý do như sau:
Dự án đường sắt cao tốc Bắc- Nam có vốn đầu tư khoảng 60 tỉ usd, chiếm 25% GDP của Việt Nam, gần bằng 50% nợ công của Chính phủ, là dự án có vốn đầu tư quá lớn, lớn nhất lịch sử Việt Nam. Trên thế giới, chưa thấy quốc gia nào đầu tư 25% GDP cho một dự án giao thông vì nó quá mạo hiểm, quá nhiều rủi do tài chính, khả năng thua lỗ cao.
Việt Nam có thu nhập bình quân đầu người khoảng 2587 usd thì vẫn là một nền kinh tế yếu, chưa phát triển. Cơ chế quản lý kinh tế còn lạc hậu, chưa theo kịp đà phát triển của nền kinh tế thế giới. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đang giảm dần. Tổng nợ công của VN đã rất cao (bao gồm nợ chính phủ, nợ của chính quyền địa phương, nợ DNNN, nợ Chính phủ bảo lãnh) khoảng hơn 210% GDP, tương đương 506 tỉ usd. Ngân sách đang thâm hụt, mỗi năm tới phải vay hàng tỉ usd để trả nợ gốc và trả lãi vay. Vay nợ để trả nợ liên tục là điềm báo của một nền kinh tế sẽ vỡ nợ nếu không điều chỉnh hợp lý.
Việt Nam quản lý các dự án không tốt, thường bị đội vốn hàng trăm % và kéo dài thời gian thi công. Điển hình là các dự án đường sắt đô thị Hà Nội và TP HCM nhiều lần trễ hẹn khai trương và bị đội vốn tới 81.000 tỉ vnd, trong đó tuyến đường sắt Cát Linh- Hà Đông quá kém, quá bê bối, tuyết Metro Bến Thành- Suối Tiên bị đội vốn từ 17.000 tỷ lên 47.000 tỉ vnd mà vẫn chưa biết ngày khánh thành. Rồi "12 đại án ngàn tỉ của Bộ Công thương thua lỗ, đắp chiếu"... vv.
Làm đường sắt cao tốc rất tốn kém và hiệu quả không cao. Hàn Quốc từng xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao nối thủ đô Seoul với sân bay Incheon, đã dừng hoạt động sau 4 năm đưa vào sử dụng vì lỗ nặng. Đài Loan làm đường sắt tốc độ cao dài 350km sử dụng công nghệ Nhật Bản, khai trương năm 2007, tới nay thua lỗ hơn 1,5 tỉ USD. Thái Lan cũng làm đường sắt tốc độ cao không thành công...vv. Đường sắt tốc độ cao chỉ dành cho những quốc gia có sẵn nguồn lực và nền kinh tế mạnh, có năng lực công nghệ cao.
Hiện nay Việt Nam đang có nhiều dự án tỉ đô khác đã, đang triển khai nhưng đuối vốn và chưa có phương án khả thi như dự án sân bay Long Thành, Dự án cứu Đồng bằng sông Cửu Long, dự án cải tạo nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất, Dự án cao tốc Bắc- Nam, Dự án 3 đặc khu kinh tế biển. Dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân bỏ hoang đã 5 năm... vv.
Thực tế thì Việt Nam chưa cần thiết phải làm đường sắt cao tốc Bắc- Nam. Hiện đã có các cơ sở hạ tầng giao thông Bắc- Nam như: Tuyết đường sắt Bắc- Nam, quốc lộ Bắc- Nam đang vận hành hiệu quả, hàng không Bắc- Nam khá phát triển, các tuyến đường nối ven biển Bắc- Nam, thậm chí đường Bắc- Nam Hồ Chí Minh đang bỏ hoang.
Nếu triển khai dự án đường sắt Bắc- Nam, Việt Nam lấy đâu ra 60 tỉ usd? Lại vay? Quy mô dự án quá lớn, nếu lại chậm tiến độ hàng chục năm? Nếu lại đội vốn hàng trăm %? Sức dân 2587 usd/người/năm sao gánh nổi?
Nếu vay vốn thì chỉ Trung Quốc mới có thể đáp ứng, mà vay tiền Trung Quốc thì phải dùng nhà thầu Trung Quốc, kịch bản đường sắt Cát Linh- Hà Đông, nhà máy đạm Ninh Bình, gang thép Thái Nguyên sẽ tái diễn, và như vậy Việt Nam sẽ sập bẫy nợ của Trung Quốc, Việt Nam sẽ không có tiền trả nợ, sẽ phải gán dự án trừ nợ cho Trung Quốc như Sirylanka.
Việt Nam đang có nhiều lĩnh vực cần thiết phải đầu tư hơn: Hãy cứu Đồng bằng Sông Cửu Long đang chết. Hãy cứu môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng. Hãy cứu dân tộc Việt đang bị đầu độc giống nòi vì hàng giả, thuốc giả và thực phẩm bẩn. Hãy cứu hàng triệu dân nghèo vùng cao, vùng sâu đang đói rét, bệnh tật. Hãy xây thêm bệnh viện đang quá tải 3-4 bệnh nhân/giường. Hãy đầu tư làm năng lượng sạch thay thế điện than...
Căn cứ vào hiện thực của nền kinh tế, hoàn cảnh chính trị xã hội Việt Nam thì dự án này có nhiều yếu tố bất khả thi, có thể làm kinh tế Việt Nam khủng hoảng. Chỉ khi nào kinh tế Việt Nam phát triển, có đủ các yếu tố khả thi thì hãy làm đường sắt cao tốc Bắc- Nam.
Đề nghị Quốc hội, Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải dừng triển khai dự án này!
Trân trọng!
Phạm Văn Hải
Nơi gửi:
- thongtinchinhphu@chinhphu.vn
- hotro@qh.gov.vn
- tinbai@mt.gov.vn
