Chơi ngông kiểu VN

Chiếc túi xách Hermes 1,6 tỉ đồng và những chuyện chỉ có ở xứ... ta

Đăng Bởi Hà Văn Thịnh - 15:31 29-09-2014

Tính ra, mỗi cái túi xách trị giá 1.600.000.000 VNĐ, tương đương với lương trung bình của công chức (3 triệu đồng/tháng) trong khoảng gần… nửa thế kỷ. (Ảnh mang tính minh họa)

Đọc bài phát biểu của GS Tương Lai tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, không dám tin vào mắt của chính mình khi thấy câu chuyện thật mà ngay cả vua hề Sác Lô cũng nghĩ không ra: Doanh nghiệp nhập về 4 bộ túi xách nhãn hiệu Hermes, giá mỗi bộ gồm 4 chiếc là 300.000 USD, chỉ có mấy ngày là các quý bà, tiểu thư mua hết (không bán lẻ), sau đó, cửa hàng còn bị trách móc là vì sao lại nhập ít thế để đến nỗi có nhiều người không kịp mua!?

Tính ra, mỗi cái túi xách trị giá 1.600.000.000 VNĐ, tương đương với lương trung bình của công chức (3 triệu đồng/tháng) trong khoảng gần… nửa thế kỷ(!) Có biết bao câu hỏi, biết mấy nỗi đau từ cái sự thật hầu như ai cũng biết mà không ai nói – nhất là các cơ quan có trách nhiệm bảo vệ cán bộ, chống tham nhũng - không thể kết luận vì “không đủ chứng lý”.

Chứng lý ở đâu khi cái sờ thấy, biết rõ (tìm hiểu chẳng khó gì vì không lẽ người ta mua túi xách về để cất?) là không ai có thể đem đồng tiền đổ mồ hôi, sôi nước mắt để mua thứ có thì không làm cho béo hơn, thiếu chẳng gầy đi. Số tiền khủng trên đây trong một đất nước có hàng triệu người nghèo, hàng triệu người thất nghiệp không thể nói khác hơn, đó là sự thách thức của tội ác, sự trơ tráo về mặt văn hóa, sự vô lương của đạo đức và là sự tàn nhẫn của lương tâm – nếu như lương tâm là cái có thật trong thời đại nhố nhăng này.

Những cái túi xách đó “sinh ra” cho các thứ trưởng giả của các nước nghèo chơi trội, với cái vỏ hợm hĩnh, không rẻ tiền về giá trị của… đồng tiền nhưng lại rẻ hều về nhân cách, lối sống; chỉ nhằm vào cái đích duy nhất là chứng tỏ cái gọi là đẳng cấp, xứng mặt tay chơi. Nó là sự minh định cay đắng rằng cơ quan chống tham nhũng dường như đang nói nhiều, làm biếng và, chắc chắn, đang làm lãng phí thêm không ít tiền dân, của nước khi họ nhận lương rồi ngồi viết thành câu chữ cho các báo cáo thăng hoa, cho sự bao che liếc xéo những nụ cười mỉa mai, chua chát.

Một đất nước không có cái gì để chứng tỏ, để “khoe” với thế giới, để đóng góp cho văn minh nhân loại ngoài những thói hư, tật xấu như tham lam, ích kỷ, vô cảm, lười nhác, dối lừa… thì còn gì để biện minh?

Chẳng lẽ tất cả những gì báo chí, dư luận lên án mỗi ngày mãi cũng chỉ là “hiện tượng”, chưa phản ánh đủ và đúng về sự băng hoại văn hóa ở mức độ trầm trọng nhất với tốc độ nhanh nhất?

Những cái túi Hermes đó không hề lẻ loi trên cuộc đời này. Nó có rất nhiều các anh chị em song sinh, đồng hành. Chẳng hạn, quan chức mất trộm, để quên hàng tỷ đồng là chuyện bình thường; Bộ GD-ĐT trình đề án làm SGK “nhầm lẫn” 34.000 tỷ đồng nay tụt xuống còn gần 800 tỷ cũng là chuyện bình thường; đường cao tốc dài nhất Việt Nam, đứng trong top ten Đông Nam Á chưa đi đã lún cũng là bình thường…

Những cái mà các nhà quản lý dán nhãn “bình thường” ấy là điều thậm bất thường trong một xã hội văn minh, nơi mọi khoản thu nhập của công dân được làm minh bạch, rõ ràng; mọi khả năng về quản lý không có chỗ cho nhầm lẫn bởi nhầm mà liên quan đến hàng núi tiền của là sự phá hoại rõ ràng. “Nhầm lẫn” hàng chục ngàn tỷ mà chỉ có thể “thấy sợ”, rồi, không ai phải chịu trách nhiệm sao? Giả sử nếu dư luận không phản đối, Quốc hội không tỉnh táo thì có phải là hàng vạn cái Hermes nữa lại được mua tấp nập?

Hầu như tất cả những ai có trách nhiệm đều tuyên bố phải quyết liệt, phải thay đổi vì tham nhũng đang là căn nguyên liên quan đến sự tồn vong của chế độ. Có tìm thấy ở đâu giống với nước ta là nói nhiều, nói lắm mà tất cả sự sai trái, trì trệ vẫn ý nguyên? Hình như, chỉ có một cái thay đổi thôi: Nỗi đau của hàng triệu người nghèo, thất nghiệp ngày một nhức nhối hơn?…

Hà Văn Thịnh

Nga 'đánh thắng' cả Ukraine và EU trên mặt trận kinh tế

Đăng Bởi Một Thế Giới - 10:49 29-09-2014

Cư dân Donetsk phải đi mua nước giếng từ xe chữa cháy

Lệnh ngưng bắn ở Ukraine, cho phép Nga chuyển từ sức ép quân sự sang sức ép kinh tế đối với chính phủ Ukraine, theo báo Wall Street Journal.

Hôm 26.9, Ukraine tiến gần hơn đến việc giải quyết tranh chấp từ nhiều tháng nay với Nga về nguồn khí đốt nhập từ Nga vào Ukraine, khi nỗi khổ kinh tế ngày càng tăng cùng sức ép từ châu Âu, đã buộc chính phủ Tổng thống Petro Poroshenko thân phương Tây phải chấp nhận nhượng bộ Nga.

Tại Berlin (Đức) một thỏa thuận Liên minh châu Âu (EU) làm trung gian sẽ đạt được giữa Nga và Ukraine vào ngày 29.9: Ukraine sẽ trả cho Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga số tiền nợ mua khí đốt 3,1 tỉ USD thành hai lần trước thời hạn cuối năm nay.

Đổi lại, Gazprom sẽ bảo đảm cung cấp ít nhất 5 tỉ m³ khí đốt cho Ukraine từ tháng 10.2014 đến tháng 3.2015, với mức giá 385 USD/1.000m³ khí đốt, nhằm giúp Kiev đáp ứng nhu cầu năng lượng nội địa trong những tháng mùa đông.

Ông Gunther H. Oettinger - ủy viên phụ trách năng lượng EU- cho biết EU bảo đảm Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) sẽ cho Ukraine vay tiền trả nợ Nga. 

Dự kiến Kiev sẽ phải trả cho Gazprom 2 tỉ USD vào cuối tháng 10 tới và sẽ trả tiếp 1,1 tỉ USD từ đầu tháng 11 đến cuối tháng 12.2014.

Nhưng thỏa thuận (còn cần có sự thông qua của hai chính phủ Nga-Ukraine) chỉ bán khí đốt cho Ukraine trong những tháng mùa đông lạnh giá sắp tới, và trên mức giá trung bình, theo các quan chức năng lượng EU và Nga.

Bộ trưởng năng lượng Nga Alexander Novak trong cùng ngày cũng xác nhận Nga rất hài lòng với các chi tiết trong thỏa thuận gói khí đốt này.

Vụ bất đồng giá mua-bán khí đốt là một trong những vấn đề kinh tế nghiêm trọng nhất, đè lên cuộc khủng hoảng chính trị Ukraine, với Nga dọa mặc kệ Ukraine chịu lạnh cắt da và chật vật điều hành nền kinh tế trong những tháng mùa đông

Nga còn dọa cắt nguồn cung ứng khí đốt từ Nga đến các khách hàng ở miền tây Ukraine xa xôi-như năm 2009-khiến thiếu khí đốt tại châu Âu.

Ukraine là dường dẫn chủ lực của khí đốt Nga đến 28 nước thành viên EU vốn lệ thuộc 1/3 nguồn khí đốt nhập khẩu từ Nga. 6 nước, gồm Bulgaria và Slovakia, hoàn toàn lệ thuộc nguồn khí đốt của tập đoàn Gazprom.

Thỏa thuận cho thấy Điện Kremlin đã chuyển từ một chiến lược quân sự sang chiến lược kinh tế, để ngăn Kiev không “ngả về tây”, theo đúng ý muốn của Nga. 

Hồi tháng 4, Nga gần tăng gấp đôi giá bán khí đốt cho Ukraine, gây ra cuộc tranh chấp giá. Đến tháng 6, Gazprom cắt nguồn cung khí đốt qua Ukraine vì Kiev không chịu trả tiền, mà nay Gazprom nói đã lên đến 5,3 tỉ USD. Kiev cãi không phải số tiền này và hai bên đã kiện nhau ra một tòa án trọng tài ở Thụy Điển.

Kiev đã phải chuẩn bị đón một mùa đông khắc nghiệt mà không có khí đốt Nga (năm ngoái cung cấp gần 60 %) bằng cách trữ nhiên liệu, thương lượng mua khí đốt của Hungary và Slovakia nhưng Nga phản đối, với lý do nguồn khí ấy vẫn là của Nga.

Thứ Năm tuần qua, Hungary phải ngưng chuyển khí đốt cho Ukraine, sau khi Thủ tướng Hungary Viktor Orban gặp Alexei Miller, tổng giám đốc ngay tại thủ đô Budapest.

Kiev cũng dự tính cắt giảm sử dụng khí đốt, tức giảm sưởi ấm ở các căn hộ và cắt nguồn nước nóng, cũng như phải vội tìm nguồn cung nhiên liệu và than từ các nước xa xôi như Nam Phi.

Nhưng với nền kinh tế có thể suy thoái ít nhất 7 % trong năm nay, Ukraine khó có thể chịu thêm một cú sốc kinh tế từ việc thiếu năng lượng cần cho sinh hoạt-vận chuyển hàng hóa…

Đầu tháng 9, Tổng thống Poroshenko đành chịu thua trước sức ép của Nga, bằng cách chấp nhận một thỏa thuận ngưng bắn với phe đòi ly khai ở miền đông Ukraine. Thỏa thuận này được duy trì tương đối, dù hàng ngày xảy ra vài vụ bạo lực.

Nay ông Poroshenko đối diện sức ép phải nhượng bộ trên các mặt trận ngoại giao và kinh tế.

Nga cũng dọa một cuộc chiến thương mại, khiến EU và Ukraine vào ngày 12.9 đồng ý hoãn áp dụng phần lớn một thỏa thuận hợp tác chính trị-kinh tế giữa Kiev với EU mà Nga phản đối.   

Dù đã có sự nhượng bộ từ EU và Ukraine, Điện Kremlin cũng yêu cầu nội dung thỏa thuận này phải thay đổi, nếu không thì Nga áp thuế lên nhiều mặt hàng nhập khẩu từ Nga, nếu yêu cầu của Nga không được xem xét.

Ngại “dính” thêm vào sự bất đồng, tuần qua, các quan chức EU đã rút những lời hứa sẽ không xem xét lại thỏa thuận. Đó là một động thái giúp Nga tăng thêm sức ép lên Ukraine.

Nhưng EU cũng tiếp tục gây vài sức ép với Nga. Khối này hứa cuối tháng 9 sẽ xem xét lại các lệnh cấm vận đối với Nga. Ngày 26.9, một nhà ngoại giao cao cấp EU nói EU có nhiều khả năng không thay đổi việc cấm vận Nga:

“Tôi không nghĩ chúng tôi có thể kỳ vọng sự nới lỏng lệnh trừng phạt trong 3 ngày tới”.   

Trần Trí (theo Wall Street Journal)

Biểu tình dữ dội nhất hai thập kỷ ở Hong Kong

Vnexpress. Quang cảnh hỗn loạn bao trùm cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Hong Kong, khi nhiều đụng độ giữa cảnh sát và đoàn biểu tình hàng nghìn người liên tục nổ ra.

• Người Hong Kong bất chấp hơi cay trong cuộc biểu tình lịch sử

 

Hong Kong đang chìm trong làn sóng biểu tình ủng hộ dân chủ do các nhóm học sinh, sinh viên tổ chức.  Những người biểu tình muốn phản đối việc Trung Quốc can thiệp quá sâu vào nền dân chủ ở đặc khu kinh tế này.

 

 

Hàng nghìn người tập trung, vây kín bên ngoài trụ sở một cơ quan pháp luật ở Hong Kong. Phong trào biểu tình và bãi khóa diễn ra mạnh mẽ từ tuần trước nhằm phản đối các quy định mới về bầu người đứng đầu chính quyền đặc khu dự kiến diễn ra năm 2017. Cho đến hôm qua, căng thẳng đã lên tới đỉnh điểm.

 

 

Lực lượng cảnh sát phải dùng đến đạn hơi cay, dùi cui điện và nhiều biện pháp chống bạo loạn khác nhằm giải tán đám đông và ngăn sự kích động của đoàn biểu tình. Trong ảnh, đạn hơi cay liên tục được bắn ra, khói trắng bốc lên dày đặc.

 

 

Hàng trăm cảnh sát chống bạo loạn được huy động nhằm kiểm soát đoàn người. Tuy nhiên, nhiều vụ đụng độ vẫn xảy ra giữa lực lượng cảnh sát và đoàn biểu tình.

 

 

Cảnh sát sử dụng bình xịt hơi cay bắn vào đám đông. Đã có ít nhất 38 người bị thương, theo số liệu từ Bộ Thông tin Hong Kong đưa ra hôm qua.

 

 

Người biểu tình gỡ bỏ rào chắn lực lượng cảnh sát lập nên để ngăn bước tiến của đoàn. Đây được xem là cuộc biểu tình nghiêm trọng nhất trong suốt hai thập kỷ qua ở Hong Kong.

 

 

Hàng nghìn người biểu tình tập trung bên ngoài nhiều tòa nhà trọng yếu của chính phủ bất chấp lời kêu gọi rút lui của những người lãnh đạo ủng hộ dân chủ, vì lo sợ cảnh sát có thể bắn đạn cao su vào đám đông.

 

 

Người đàn ông trong đoàn biểu tình tỏ ra đau đớn vì bị dính hơi cay. Hong Kong hoạt động dựa trên chính sách “một nước hai chế độ” theo một bản thỏa thuận với Bắc Kinh. Công dân có quyền phản đối bằng cách biểu tình khi họ không hài lòng với những phán quyết từ chính phủ.

 

 

Lực lượng cảnh sát cho biết đã bắt hơn 60 người biểu tình, trong đó có Joshua Wong, lãnh đạo nhóm bãi khóa của sinh viên. Người này sau đó đã được thả.

Ảnh "cột đèn giao thông" trên sao Hỏa

• Sự sống chắc chắn từng tồn tại trên sao Hỏa

Tàu tự hành khám phá sao Hỏa Curiosity của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) mới đây đã gửi về Trái Đất bức ảnh chụp một vật thể trông rất giống cột đèn giao thông. 

Trong bối cảnh mật độ giao thông tại khu vực của sao Hỏa đang tăng lên - sau khi tàu thăm dò của Ấn Độ tới quỹ đạo "hành tinh Đỏ" hôm 24/9 - đèn giao thông có thể là thứ đang thiếu. Và các nhà khoa học đã không mất quá nhiều thời gian để phát hiện ra một thiết bị như vậy.

Robot tự hành Curiosity, vốn được giao nhiệm vụ thăm dò "hành tinh Đỏ" trong hơn 2 năm qua, đã gửi về nhiều bức ảnh gây tò mò về bề mặt sao Hỏa, vốn được đăng tải công khai. Và lần này, một người đam mê khám phá vũ trụ người Anh, ông Joe Smith, chủ nhân kênh ArtAlienTV trên youtube, đã phát hiện ra một hình ảnh rất giống đèn giao thông.

Hình ảnh được nhiều người liên tưởng đến cột đèn giao thông trên sao Hỏa

"Tôi đã theo dõi các hình ảnh của NASA ngay từ đầu và tôi xem chúng qua trang web của NASA hàng ngày. Bất chợt tôi nhìn thấy nhìn ảnh này và nghĩ: "Nó không quá lạ. Trông như một cột đèn giao thông vậy", Smith nói về những hòn đá nằm gần nhau trên bề mặt sao Hỏa.

Ông Smith đã đăng lại bức ảnh trên internet và và nhiều người có chung ý kiến rằng nó giống đèn giao thông.

"Rất khó để nói chính xác về kích vỡ của chúng khi không có bất cứ vật gì tương quan để so sánh, nhưng tôi ước tính nó vào khoảng 30 cm. Tôi đã đăng nó lên internet và mọi người đều nghĩ rằng trông nó rất giống cột đèn giao thông", ông Smith chia sẻ thêm.

Ngoài ra, ông Smith còn phát hiện một loạt đá tròn vành vạnh trên một khu vực tương đối bằng phẳng của sao Hỏa.

Theo các nhà khoa học NASA, những hòn đá hình tròn trên sao Hỏa không lớn như vẻ bề ngoài của nó và rất có thể là một "kết thể", "một khối rắn cứng được hình thành bởi sự tích lũy vật chất", Discovery News đưa tin.

Số lượng các bức ảnh thú vị từ sao Hỏa giờ đây có thể sẽ tăng lên, khi Ấn Độ trở thành quốc gia châu Á đầu tiên tiếp cận "hành tinh Đỏ". Sau khi ổn định vị trí trên quỹ đạo sao Hỏa, tàu vũ trụ Ấn Độ Mangalyaan đã ngay lập tức kết nối với mạng xã hội Twitter ở địa chỉ @MarsOrbiter.

Những hòn đá tròn vành vạnh xuất hiện trên sao Hỏa

@MarsOrbiter cũng đã liên lạc với tàu thăm dò Curiosity của NASA và cập nhật về sứ mệnh.

Vào năm 2020, NASA có kế hoạch phóng một tàu thăm dò mới lên sao Hỏa, vốn sẽ không chỉ có nhiệm vụ chụp ảnh bề mặt "hành tinh Đỏ" mà còn định vị và lấy các mẫu vật rồi đưa về trái đất. Nhưng giờ đây, chúng ta chỉ có thể nhìn những khối đá này và phỏng đoán.

Yên Yên (Nguồn: RT)

Không ai lừa được lịch sử và nhân loại

“Người ta chỉ có thể lừa bịp được vài người trong mọi lúc, lừa được mọi người trong vài lúc, nhưng không thể lừa được mọi người trong mọi lúc”! 

Abraham Lincoln.

Bí mật bao trùm sự « mất tích » của Kim Jong Un

Thụy My

Kim Jong Un (giữa) trong lần đi thị sát tập trận nhảy dù. Ảnh do thông tấn xã Triều Tiên phổ biến ngày 28/8/2014.REUTERS/KCNA

Lãnh đạo trẻ tuổi Bắc Triều Tiên không thấy xuất hiện trước công chúng từ hơn ba tuần qua. Thông tín viên nhật báo Les Echos ở Tokyo nhận định : « Bí mật bao trùm xung quanh việc Kim Jong Un mất tích ». Bản tin của AFP hôm nay 26/09/2014 mang tựa đề « Nhưng Kim Jong Un bây giờ ở đâu ? » cũng đặt ra nghi vấn này. AFP nêu ra các tin đồn về sức khỏe của Kim Jong Un đang được lan truyền tại châu Á : Bị bệnh thống phong, mệt mỏi…hay còn có vấn đề gì khác ?

Các tin đồn tiếp tục lan truyền trên bán đảo Triều Tiên, sau khi truyền hình nhà nước Bắc Triều Tiên chiếu phóng sự về một hội nghị quan trọng của Quốc hội, nhưng Kim Jong Un không tham dự. Trên màn hình, chiếc ghế dành cho Chủ tịch Bắc Triều Tiên bị bỏ trống. Trong khi nhà lãnh đạo trẻ này, theo truyền thống, không bao giờ vắng mặt trong cuộc họp Quốc hội, nơi ông ta đưa ra những lời giáo huấn cho các « dân biểu » luôn tuân phục.

Kim Jong Un, tuổi khoảng 30 hoặc 31, không thấy xuất hiện trên truyền hình nhà nước kể từ ngày 3/9 đến nay. Đây cũng là thời điểm cuối cùng mà người ta thấy nhà lãnh đạo trẻ đến dự một buổi hòa nhạc cùng với vợ là Ri Sol Ju.

Hồi tháng Bảy, trong lễ kỷ niệm ngày giỗ lần thứ 20 của ông nội là Kim Il Sung, người sáng lập chế độ Bắc Triều Tiên, Kim Jong Un hiện diện với bước đi khập khiễng. Đã có nhiều cách lý giải khác nhau về tình trạng này : phải chăng Kim Jong Un bị bệnh thống phong ? Hay là bị thương trên « trận tuyến », trong khi đưa ra những lời giáo huấn cho công nhân, kỹ sư hay sĩ quan quân đội ?

Thường sẵn sàng tung ra những giả thiết đủ loại một khi có liên quan đến kẻ thù phương bắc, nhưng lần này Hàn Quốc lại kín tiếng một cách đáng ngạc nhiên. Trong cuộc họp báo hôm nay, AFP cho biết Bộ Thống nhất Hàn Quốc đã từ chối đưa ra các phỏng đoán. Một phát ngôn viên của Bộ này nói rằng : « Bắc Triều Tiên không hề đưa ra loan báo chính thức nào (…) và như vậy chúng tôi không có lời bình luận nào cả. Chúng tôi nghiên cứu nhiều giả thiết khác nhau, trong đó có các tin đồn về sức khỏe của Kim Jong Un ». 

Sự vắng mặt của Kim Jong Un trong dịp khai mạc kỳ họp mới của Quốc hội trong tuần này hết sức được chú ý. Tại Bắc Triều Tiên, Quốc hội họp mỗi năm một hoặc hai lần để thông qua các quyết định của đảng cầm quyền theo khuynh hướng cộng sản. 

Trong quá khứ, cũng đã từng có việc nhân vật quyền lực nhất Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên - tên chính thức của Bắc Triều Tiên - không thấy xuất hiện trong nhiều tuần lễ. Nhưng Kim Jong Un, lên kế vị cha là Kim Jong Il qua đời tháng 12/2011, lại luôn hiện diện một cách dày đặc trên các phương tiện truyền thông chính thức. 

Dáng đi khập khiễng của Kim Jong Un hồi tháng Bảy được một nguồn tin từ hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc cho là do bị thống phong, hậu quả của bệnh tiểu đường, chứng béo phì và huyết áp cao. Còn theo một nguồn tin khác, các bác sĩ Bắc Triều Tiên đã đến Đức và Thụy Sĩ để tham khảo các đồng nghiệp Tây Âu. 

Nhưng Hong Hyun Ik, nhà nghiên cứu của trung tâm Sejong ở Seoul cảnh báo : « Các tin đồn về tình trạng sức khỏe của Kim Jong Un đã bị thổi phồng tại Hàn Quốc. Hoàn toàn có thể là ông ta chỉ mệt mỏi và đang nghỉ ngơi ». Ông nhấn mạnh, Kim Jong Un có một thời khóa biểu dày đặc, trong đó có các chuyến đi thăm các tiền đồn trong những tháng mùa hè. 

Chuyên gia về Bắc Triều Tiên Chris Green trên trang web Daily NK cũng cho rằng : « Kim Jong Il trước đây cũng không tham dự đều đặn các kỳ họp Quốc hội. Hơn nữa chúng ta biết rằng đây chỉ là một định chế không có thực quyền quyết định ». 

Còn theo giáo sư Yang Moo Jin thuộc trường đại học chuyên nghiên cứu về Bắc Triều Tiên của Seoul, cái tên Kim Jong Un không hoàn toàn vắng bóng trong bài viết của hãng thông tấn Bắc Triều Tiên KCNA về kỳ họp Quốc hội. Bản tin này cho biết Quốc hội đã bầu ba người vào Ủy ban Quốc phòng đầy quyền lực « theo đề nghị của Nguyên soái Kim Jong Un ». Một trong ba người được bầu là Hwang Pyong So, một nhân vật thân cận của nhà lãnh đạo, được thăng làm Phó chủ tịch Ủy ban trên. Giáo sư Yang nhận định : « Ngay cả nếu sức khỏe không tốt, có vẻ như có rất ít thay đổi trong dấu ấn quyền lực của Kim Jong Un ».

Đàm phán TPP: Việt Nam đánh đổi những gì?

Nam Nguyên/ RFA

Việt Nam sẽ phải cải cách rất nhiều thì đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) với Hoa Kỳ mới có thể kết thúc. Ngoài những đổi chác có thể có về vấn đề tiếp cận thị trường cho Việt Nam và Hoa Kỳ, Việt Nam sẽ phải cải tổ luật pháp liên quan đến vấn đề tự do nghiệp đoàn và quyền của người lao động.

Phù hợp toàn cầu

Trả lời chúng tôi vào tối 25/9/2014, ông Lê Văn Triết nguyên Bộ trưởng Thương mại (1991-1997), người từng xây dựng những viên gạch đầu tiên trong quá trình đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam, từ Hà Nội nhận định, Việt Nam chưa có hệ thống pháp luật hoàn chỉnh. Trong khi đàm phán thì ở Việt Nam cũng có luật này luật nọ sửa đổi. Ông Lê Văn Triết nhấn mạnh:

“Nếu không có đàm phán thì cũng phải sửa đổi để càng ngày càng phù hợp với dòng chảy chung của xã hội loài người. Cho nên bây giờ tiếp tục đàm phán để đi vào toàn cầu hóa cùng với các nước thì việc sửa luật là nhất thiết phải làm, không có đàm phán thì Việt Nam cũng có dự kiến một số luật phải sửa. Cho nên có cái thì sửa trước, thấy trước mà bức xúc quá thì sửa trước, còn có cái mình gia nhập vào rồi thấy nó vênh nhau về luật pháp thì dần dần sẽ xem xét để sửa thôi. Còn chuyện ở nước ngoài đòi điều kiện này điều kiện nọ để mà có thể chấp nhận hay không chấp nhận việc tham gia TPP, chuyện đó cũng lại là quá trình cần phải trao đổi, xu hướng chung từ nhiều năm nay và xu hướng bây giờ trở đi tôi nghĩ Việt Nam cần phải tiếp tục sửa đổi nền luật pháp, Hiến pháp vừa rồi đã sửa đổi, rồi sửa đổi đến các luật. Hiện nay Quốc hội vẫn đang tiếp tục làm việc đó. Tôi thấy nó phù hợp với tình thế chung của toàn cầu hóa.” 

Trang tin điện tử của Liên Đoàn Lao Động Việt, một tổ chức nhân quyền có trụ sở ở hải ngoại ngày 21/9 đưa tin Việt Nam phải có luật tôn trọng công đoàn độc lập thì Quốc hội Mỹ mới cứu xét TPP. Trang tin này trích nội dung bản tường trình của Dân Biểu Sander Levin, thành viên cao cấp của Ủy ban Ways & Means của Hạ Nghị Viện Hoa Kỳ. Đây là một Ủy ban lưỡng đảng có quyền lực rất lớn, có thể gọi là Ủy ban chuẩn chi Hạ Viện hoặc rộng nghĩa hơn là Ủy ban định chế Hạ Viện.

Theo Tổ chức Lao Động Việt, bản tường trình Levin ngày 18/9/2014 có đoạn :

“Để được chấp nhận thì TPP sẽ phải có các điều khoản về quyền lao động, các điều khoản này phải thật sự thực thi, và nếu không thực thi thì phải có quyền dùng các cơ chế trừng phạt. Các quốc gia đang thảo luận chi tiết về việc thực thi. Đối với một số quốc gia thì việc thực thi không dễ dàng, đặc biệt là ở Việt Nam, nơi mà lâu nay nhà nước cộng sản dành cho mình quyền đại diện cho người lao động, và người lao động không được quyền có tiếng nói ở nơi làm việc. Việt Nam sẽ phải sửa luật, và Việt Nam sẽ phải lập ra một cơ chế đặc biệt để theo dõi và trừng phạt những vi phạm các điều khoản lao động, sau đó Quốc Hội mới cứu xét TPP.”

Chúng tôi có tham khảo tài liệu liên quan của Ủy ban chuẩn chi Hạ Viện Comittee on Ways and Means và đã phối kiểm thông tin vừa nêu trích từ trang tin điện tử của Liên Đoàn Lao Động Việt.

Còn nhiều khó khăn 

Để có tự do nghiệp đoàn thì phải thực thi quyền lập hội, quyền công dân này được ghi trong tất cả các bản Hiến pháp của Nhà nước Cộng sản Việt Nam kể cả Hiến pháp 2013. Tuy vậy Quốc hội chưa soạn thảo Luật về quyền lập hội cũng như nhiều quyền cơ bản khác của công dân.

Trong dịp trả lời chúng tôi, Phó Giáo sự Ngô Trí Long ở Hà Nội nhận định:

“TPP thì một trong các điều kiện hết sức quan trọng là quyền tự do lập nghiệp đoàn. Trong bối cảnh hiện nay ở Việt Nam thì chủ yếu công đoàn là chịu sự lãnh đạo của Nhà nước hay nói cách khác là Đảng, hay lập hiệp hội gì đấy thì tùy theo qui chế. Nếu Việt Nam thực sự muốn tham gia TPP thì phải thực thi đúng theo cam kết. Nếu không thực thi  thì chắc chắn không thể hội nhập được.”

Cùng thời gian phúc trình Levin được phổ biến tại Hoa Kỳ, Báo Điện tử Chính phủ Việt Nam có cuộc phỏng vấn ông Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ Công thương Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam gia nhập TPP, người vừa tháp tùng Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh thăm và làm việc ở Hoa Kỳ từ ngày 15-19/9/2014.  Tuy vậy ông Khánh không đề cập gì tới những điều kiện quan trọng liên quan đến vấn đề quyền lập hội của người lao động cũng như các vấn đề liên quan đến nhân quyền.

Theo Báo Điện tử Chính phủ, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết là những nội dung đàm phán còn lại của TPP giữa Việt Nam và Hoa Kỳ rất khó khăn. Ông Khánh hàm ý cho thấy đàm phán đang bị tắc lại về vấn đề mở cửa thị trường hai bên. Nguyên văn lời ông Trần Quốc Khánh: “Chỉ khi nào Việt Nam đạt được những lợi ích cốt lõi của mình, nhất là trong xuất khẩu dệt may, giày dép; cũng như Hoa Kỳ yên tâm ở mức độ mở cửa dịch vụ thị trường, hàng hóa hay mua sắm chính phủ mà Việt Nam dành cho họ thì những khó khăn mới có thể xử lý được.”  

 

Việt Nam kỳ vọng lớn vào TPP với hy vọng tăng kim ngạch xuất khẩu dệt may vào Mỹ gấp ba lần, theo đó năm 2012 hàng dệt may Việt Nam vào thị trường Mỹ trị giá 7,6 tỷ USD nhưng nếu có TPP sớm thì đến năm 2020 dự kiến đạt 22 tỷ USD, được biết thị trường Hoa Kỳ tiêu thụ tới 43% sản lượng dệt may xuất khẩu của Việt Nam. TPP trong giai đoạn đàm phán hiện nay bao gồm 12 quốc gia, nếu Hiệp định được ký kết thì đây là một thị trường tự do trải rộng từ Úc qua một phần Châu á tới Nam và Bắc Mỹ. TPP sẽ chi phối 40% GDP và 30% trao đổi thương mại toàn cầu.

Trong đàm phán TPP riêng về lĩnh vực dệt may Việt Nam bị trở ngại trước tiên về vấn đề tự do nghiệp đoàn, vấn đề quyền của người lao động. Về mặt kỹ thuật, Hoa Kỳ đưa ra nguyên tắc “tính từ sợi” yarn forward trong điều kiện về xuất xứ nguyên liệu. Theo đó hàng dệt may Việt Nam nếu muốn hưởng thuế suất bằng 0% thay vì mức trung bình 17% hiện nay thì hàng may mặc Việt Nam phải sử dụng sợi dệt nội khối TPP. Một điều kiện về kỹ thuật mà Việt Nam khó đáp ứng, hiện nay Việt Nam phụ thuộc ít nhất 70% nguyên liệu dệt may nhập khẩu từ Trung Quốc và nước này không tham gia TPP.

Việt Nam đang trải thảm đỏ cho các nhà đầu tư nước ngoài có các dự án về sợi, dệt và nhuộm nhưng phải mất nhiều năm những dự án này mới đi vào sản xuất. Các nhà đàm phán Việt Nam đang tìm cách hoãn binh trong vấn đề nguyên tắc tính từ sợi. Ông Diệp Thành Kiệt, Phó Chủ tịch Hội Dệt may Thêu đan TP.HCM nhận định:

“Hai bên thảo luận về cái gọi  là  danh mục thiếu hụt, thí dụ về những loại sợi vì một lý do nào đó Việt Nam chưa có, có thể có trong các nước TPP hoặc không có, thì hai bên sẽ đưa ra danh mục thiếu hụt thường xuyên hoặc danh mục thiếu hụt tạm thời. Tôi nghĩ đây là một giải pháp để cho các doanh nghiệp Việt Nam có thêm thời gian chuẩn bị và trong thời gian áp dụng danh mục thiếu hụt chúng ta vẫn được hưởng mức thuế suất bằng 0.” 

Trên báo Điện tử Chính phủ, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh, Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam gia nhập TPP cho biết những lĩnh vực hai bên chưa thống nhất còn rất nhiều. Ngoài vấn đề mở cửa thị trường, mua sắm chính phủ, cải thiện đầu tư nước ngoài, vấn đề doanh nghiệp nhà nước, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, thực thi toàn diện chống buôn bán động vật hoang dã và thực hiện Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES).

Ông Khánh đề cập tới một mối lo ngại, Hoa Kỳ đưa ra cơ chế trừng phạt thương mại, rút lại ưu đãi, thí dụ không cho hưởng ưu đãi về dệt may một khi Việt Nam có vi phạm nguyên tắc thực thi toàn diện. Quan điểm của Việt Nam là phải có sự quan tâm đến khả năng thực thi của các nước đang phát triển và phải xử lý khúc mắc trên tinh thần hợp tác. Những gì ông Khánh nói cho thấy đàm phán Việt Nam Hoa Kỳ về TPP còn  khoảng cách rất lớn và ông không loại trừ khả năng chỉ có thể giải quyết ở lúc cuối của tiến trình đàm phán khi có quyết định ở cấp cao nhất.

Hiện nay Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama chưa được Quốc hội trao thẩm quyền đàm phán nhanh TPA. Nếu có TPA chính phủ Hoa Kỳ có thể thỏa thuận với các nước để kết thúc đàm phán sớm và đưa kết quả đàm phán trình Quốc hội, với TPA Quốc hội chỉ có quyền phê chuẩn hoặc phủ quyết chứ Quốc hội không có quyền sửa đổi các nội dung đã đàm phán.

Trong nội bộ Hoa Kỳ, khả năng Quốc hội thông qua dự luật thẩm quyền đàm phán nhanh TPA là không nhiều. Nếu không được trao thẩm quyền đàm phán nhanh TPA trong nửa đầu năm 2015 cơ hội sẽ không còn vì 6 tháng cuối của năm 2015, cuộc chạy đua tranh cử tổng thống sẽ không còn ai đoái hoài đến việc này nữa. Con đường tới TPP vẫn xa vời vợi mặc dù các quan chức Việt Nam vẫn cao giọng tiến trình đàm phán TPP đang rất lạc quan.

Theo RFA