Biển Đông 2015: Đảo nhân tạo sẽ làm ‘dậy sóng’?

Trái hẳn với những tuyên bố hòa dịu mà giới lãnh đạo Trung Quốc không ngừng đưa ra, đặc biệt là từ cuối năm 2014 đến nay, những gì đang diễn ra trên biển Đông lại là một bức tranh đối lập.

>> Biển Đông: Đảo nhân tạo còn nguy hiểm hơn giàn khoan?

Hình ảnh những đá, bãi ngầm đang được nước này xây dựng và mở rộng tại biển Đông trong 2015 cho thấy diện tích các nơi này đã tăng gấp nhiều lần. Quy mô và tốc độ của việc bồi đắp các bãi ngầm hay rạn san hô mà Trung Quốc đang kiểm soát phi pháp tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam làm cả khu vực đặc biệt quan ngại.  

Tăng tốc xây dựng phi pháp đảo nhân tạo

Ngày 02/5/2014, căng thẳng tại biển Đông leo thang nghiêm trọng khi Trung Quốc đơn phương triển khai giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Gần 2 tuần sau đó, ngày 13/5/2014, Philippines công bố những bức ảnh cho thấy Trung Quốc đang cải tạo đất đá tại Gạc Ma để xây dựng một đường băng. Cùng ngày, một báo cáo mật từ văn phòng Tổng thống nước này cho biết thêm, Trung Quốc cũng đang cải tạo đất ở hai bãi Tư Nghĩa và Én Đất.

Tiếp sau đó, ngày 04/6/2014, tờ Phil Star của Philippines trích lời của Tổng thống Benigno Aquino III rằng ông đã nhận được báo cáo về sự chuyển dịch của các tàu vận tải Trung Quốc tại hai bãi đá ngầm Gaven và Châu Viên.

Hơn 5 tháng sau, những bức ảnh vệ tinh được Tạp chí Quốc phòng IHS Jane’s công bố ngày 14/11/2014 cho thấy, Trung Quốc đang tiến hành cải tạo và xây dựng một đường băng tại bãi Chữ Thập. Những hình ảnh này được chụp bởi vệ tinh của Cơ quan Quốc phòng và Không gian Airbus. So sánh với bức ảnh chụp vào ngày 08/8, chỉ trong vòng chưa đầy 3 tháng, Trung Quốc đã mở rộng đáng kể diện tích bãi Chữ Thập.

Trung Quốc tiến hành các hoạt động xây dựng trái phép trên đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: Lực lượng vũ trang Philippines/BBC

Theo IHS Jane’s, hòn đảo nhân tạo mới sẽ có chiều dài khoảng 3.000 mét, chiều rộng từ 200 đến 300 mét. Theo ảnh chụp từ vệ tinh của Digital Globe, góc đông bắc bãi Chữ Thập là nơi cải tạo đầu tiên của Trung Quốc. Theo mạng quân sự Sohu của Trung Quốc, chưa đầy 1 tháng, khu vực cải tạo đã tăng diện tích gấp 3 lần, lên 0,96 km2. Sau khi hoàn thành cải tạo góc đông bắc, Trung Quốc sẽ tiếp tục cải tạo các góc khác.

Tháng 10/2014, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) cũng dẫn lời các chuyên gia Trung Quốc cho hay bãi Chữ thập đã được cải tạo mở rộng tới khoảng 1 km2, trở thành đá lớn nhất Trường Sa và việc cải tạo vẫn còn tiếp diễn. Thêm vào đó, giáo sư Jin Canrong tại Đại học Nhân Dân Trung Quốc đã tiết lộ với SCMP rằng, một kế hoạch xây đảo nhân tạo tại bãi Chữ Thập đã được đệ trình lên chính phủ Trung Quốc. Hòn đảo nhân tạo này sẽ có diện tích gấp đôi căn cứ quân sự Diego Garcia rộng 44 km2 của Mỹ tại Ấn Độ Dương. 

IHS Jane’s tiếp tục công bố những hình ảnh về quá trình cải tạo của Trung Quốc ở đá Gaven. Dựa trên những bức ảnh vệ tinh được chụp bởi Cơ quan Quốc phòng và Không gian Airbus vào ngày 31/3 và 07/8/2014, việc cải tạo tại đá Gaven được tiến hành tương tự như các bãi đá khác. Mặc dù vậy, theo IHS Janes’s, không có cầu cảng nào được xây dựng tại Gaven. Những công trình khác như doanh trại cho binh sĩ vẫn được xây. Theo tính toán, đảo nhân tạo tại Gaven sẽ có kích thước 200m x 300m. Cũng theo nguồn tài liệu trên, đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc đã cải tạo được một diện tích tổng cộng khoảng 114 nghìn m2.

Ám chỉ Mỹ “ngừng gây rối” 

Sau khi IHS Jane’s công bố các hình ảnh tại Chữ Thập, người phát ngôn quân đội Mỹ, ông Jeffrey Pool phát biểu: “Chúng tôi (Mỹ) kêu gọi Trung Quốc ngừng chương trình cải tạo đảo và có sáng kiến ngoại giao nhằm khuyến khích các bên cùng kiềm chế không thực hiện các hoạt động tương tự”. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel, trong cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc ngày 10/2/2015, đã thúc giục Bắc Kinh sớm dừng việc cải tạo các bãi đá tại Trường Sa. “Điều này sẽ gây ra những bất ổn và trái với những gì mà Trung Quốc đã cam kết với ASEAN”, ông Russel nói. 

Đáp lại, Thời báo Hoàn Cầu, một tờ báo thuộc chủ quản của Đảng Cộng sản Trung Quốc tuyên bố “Việc xây dựng của Trung Quốc trên đảo Vĩnh Thử (cách gọi của TQ, tức đảo Chữ Thập - TG) sẽ không bị ảnh hưởng vì lời lẽ của Mỹ. Vĩnh Thử sẽ trở thành đảo lớn, cho thấy khả năng xây dựng to lớn của Trung Quốc”.  

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân, tuyên bố: “Việc duy trì và xây dựng các công trình và cơ sở hạ tầng trên các rặng san hô và đảo ở biển Hoa Nam (biển Đông) là hoàn toàn hợp pháp và tuân thủ theo quy định của pháp luật. Các quốc gia khác không có quyền xen vào những hoạt động xây dựng như vậy”.   

Còn người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngày 19/2/2015 cho rằng “những nước thứ 3 nên nói ít lại và ngừng việc gây rối đi”, ám chỉ đến Mỹ và những bình luận của ông Russel trong chuyến thăm đến Manila. 

Nguyễn Thế Phương

Cựu Thủ tướng Anh khuyên gì Bộ trưởng GTVT?

Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair vận comple màu ghi sáng trông rất tiệp với màu cà vạt xanh nhạt lá cây, xuất hiện giản dị chiều 3/3 tại sân Bộ GTVT. Sau cái bắt tay chào đón của Bộ trưởng Đinh La Thăng, ông và đoàn công tác nhanh chóng vào bàn làm việc.

• Bộ trưởng Đinh La Thăng đề nghị thanh tra DN vận tải sử dụng Uber
• Bộ trưởng Đinh La Thăng trả lời chất vấn nhiều vấn đề "nóng"
• Thời sự 24h: Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng dịch vụ ở Nội Bài và Tân Sơn Nhất là kém

Khi nguyên thủ siêu cường hoàn dân

Dường như cựu Thủ tướng Anh vẫn vậy, như bao lần xuất hiện trên bản tin của các hãng truyền thông lớn thế giới BBC, CNN...: Hoạt bát, trẻ trung, cộng với nụ cười của tài tử xi-nê. Khó có thể hình dung, một ngày nào đó, vị chính khách nổi tiếng khắp toàn cầu lại có mặt tại một căn phòng nhỏ của Bộ GTVT. Viên vệ sỹ duy nhất cao lêu đêu, dắt tai nghe, mắt lia tứ phía, đi kèm.

Nếu phải lúc còn tại vị, chắc chắn sự có mặt của ông Tony Blair ở bất cứ đâu, ở nơi đó sẽ phải có rà soát, chuẩn bị an ninh kỹ hàng tháng trời.

“Nếu các vấn đề cứ chỉ trao đi đổi lại mãi thì chẳng khác nào những người ngồi trên giảng đường. Các nhà đầu tư không thích thế đâu”.

Cựu Thủ tướng Anh

Tony Blair

Tuy nhiên, lần này, ông Tony Blair giản dị và khoan thai bắt tay hết lượt những quan chức Bộ GTVT. “Lần này sang Việt Nam, ngoài đại diện Văn phòng Tony Blair tại khu vực châu Á, còn có cả phái đoàn đến từ Anh”, ông cho biết. Đáp từ, Bộ trưởng Đinh La Thăng nói: “Chúng tôi đánh giá cao việc Văn phòng Tony Blair hỗ trợ tư vấn cải thiện môi trường đầu tư Việt Nam. Trong đó, có việc tư vấn cách thức cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước...

Chúng tôi muốn nhờ Văn phòng Tony Blair hỗ trợ trong việc tái cơ cấu Hãng hàng không quốc gia Việt Nam, Tổng Cty cảng Hàng không Việt Nam, Vinalines... Chúng tôi muốn được giúp chuẩn hóa tài liệu, giá chuyển nhượng khai thác và điều kiện thương thảo”.

Không phải ngẫu nhiên, trong cuộc gặp ngắn ngủi này tại Bộ GTVT, xuất hiện 3 ông tổng giám đốc của Vietnam Airlines, Tổng Cty Đầu tư Phát triển Đường cao tốc Việt Nam và Tổng Cty cảng Hàng không Việt Nam. Ba doanh nghiệp này đang trong tiến trình cổ phần hóa hoặc muốn chuyển nhượng quyền khai thác công trình do họ quản lý để lấy tiền làm thêm công trình mới.

Câu chuyện nhượng quyền khai thác các sân bay (cũ có nhà ga Nội Bài T1, mới có Phú Quốc), những tuyến đường cao tốc mới hiện đại đang gây xôn xao dư luận.

Ông Tony Blair có lối diễn đạt thân thiện, cách vờn bàn tay vừa điệu nghệ, nhưng không kém phần sinh động và sang trọng của một chính khách lớn. Có lẽ, với gương mặt điện ảnh, cộng với phong cách trên mà cựu chính khách này được đồn rằng, rời chính trường thậm chí có thu nhập từ diễn thuyết tốt hơn lúc đương chức.

Còn nhớ, khi vừa nghỉ hưu (năm 2007), nhóm bộ tứ về Trung Đông (Mỹ, Nga, Liên Hợp Quốc và Liên minh châu Âu) đã nhanh chóng chọn ông Tony Blair làm đặc phái viên trung gian hòa giải giữa Palestine và Israel - một công việc vô cùng phức tạp. Song song đó, ông thực hiện những buổi diễn thuyết khắp nơi trên thế giới.

Chưa kể Văn phòng Tony Blair triển khai các hoạt động tư vấn xây dựng các định hướng hợp tác trong lĩnh vực tư vấn, cải cách doanh nghiệp nhà nước, hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội… cho các nước Việt Nam, Colombia, Kazakhstan, Kuwait và Peru.

Các nhà đầu tư không thích trao đi đổi lại mãi

Trong buổi làm việc với Bộ GTVT, cựu Thủ tướng Anh nói một câu rất lạ: “Nếu các vấn đề cứ chỉ trao đi đổi lại mãi thì chẳng khác nào những người ngồi trên giảng đường. Các nhà đầu tư không thích thế đâu”.

Hẳn là ông muốn nói tới tính thực thi của chính sách, cần nhanh chóng triển khai công việc, chứ đừng nói suông mãi. “Chúng tôi biết, Việt Nam không những muốn thu hút nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài, mà còn từ trong nước. Chúng tôi sẵn sàng bàn thảo xem các nhà đầu tư muốn đầu tư vào lĩnh vực nào, đường cao tốc hay sân bay...

Một khi có cơ chế hợp tác sẽ tạo thuận lợi cho việc chuyển nhượng quyền khai thác công trình hạ tầng giao thông. Với những nguồn vốn FDI, cần phải có hướng dẫn về dự án một cách cụ thể để các nhà đầu tư có thể thấy rõ. Bằng kinh nghiệm triển khai các dự án công tư (PPP) khi còn đương chức, trước hết, mọi việc phải cụ thể hóa”, ông Tony Blair nói.

Như “gãi” đúng chỗ “ngứa” của một người quyết liệt, Bộ trưởng Thăng nói: “Tôi đồng tình với ông rằng không thể nói chung chung mãi và chúng tôi đã chuẩn bị cụ thể từng dự án. Việt Nam đang được xếp hạng cơ sở hạ tầng giao thông đứng thứ 74 trên thế giới. Đây là một trong những cản trở cho sự phát triển kinh tế của đất nước. Vì vậy, Chính phủ chúng tôi yêu cầu phải đẩy nhanh sự phát triển của cơ sở hạ tầng làm nền tảng phát triển”.

Người đứng đầu Bộ GTVT lập tức giới thiệu nhóm công tác riêng sẽ làm việc trực tiếp với đại diện Văn phòng Tony Blair. Cựu Thủ tướng Anh đề xuất được chụp ảnh chung với nhóm công tác và bất ngờ nói với Bộ trưởng Đinh La Thăng: “Xin tặng ông cuốn sách viết về tôi bằng tiếng Việt (Tony Blair-Hành trình chính trị của tôi).

Trên bìa phụ cuốn sách có lời đề tặng và chữ ký của cựu Thủ tướng Anh: “Bằng sự kính trọng và tình bạn, kính tặng Bộ trưởng Thăng”.

Hôm nay (4/3), ông Tony Blair sẽ có buổi làm việc với Bộ KH&ĐT.

Theo Đình Thắng

Tiền Phong

Việt Nam thuộc top 10 thiện cảm với Mỹ: Không bất ngờ

(Tin tức thời sự) - Các chuyên gia nhận định về kết quả khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew (Mỹ):năm 2014, Việt Nam nằm trong top 10 những nước có thiện cảm nhất với Mỹ.

• ‘Việt Nam luôn dành thiện cảm cho Tây Ban Nha’
• Phi Thanh Vân theo tư thế Ngọc Trinh nhưng không thiện cảm

Chiều ngày 27/2, chia sẻ với báo Đất Việt, ông Cù Chí Lợi-Viện trưởng Viện Nghiên cứu Châu Mỹ (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) cho rằng: "Kết quả khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew (76% người Việt có thiện cảm với nước Mỹ) không có gì bất ngờ. Điều ấy thể hiện mong muốn chung muốn siết chặt quan hệ giữa nhân dân hai nước".

Ông Lợi phân tích: Người Việt Nam từ lâu đã có thiện cảm với Mỹ. Mặc dù vẫn còn những ấn tượng về hậu quả về chiến tranh nhưng về cơ bản người dân Việt Nam vẫn nghĩ rằng Mỹ là đối tác rất quan trọng. Ngược lại Mỹ cũng có những hành động cụ thể muốn xây dựng quan hệ tốt với Việt Nam.

Năm 2013 ghi lại nhiều dấu mốc quan trọng giữa hai nước nhất là khi hai bên thiết lập quan hệ đối tác toàn diện. Mỹ đã dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam.  Trong vấn đề biển Đông, Mỹ đã nhiều lần lên tiếng kịp thời. Những hành động đó có ảnh hưởng mạnh tới nhận thức và quan niệm của người Việt Nam".

Theo ông Lợi, trong tương lai gần chắc chắc tỷ lệ đó sẽ còn tăng lên. Những sự việc liên quan đến vấn đề về chiến tranh thì cả Việt Nam-Hoa Kỳ đều không dễ bỏ qua hoàn toàn nhưng cả hai nước đều nhìn về phía trước, gác lại chuyện cũ để hướng tới một mục đích tốt đẹp hơn.

Top 10 quốc gia có thiện cảm nhất với Mỹ năm 2014.

Trong khi đó, ông Bùi Văn Nghị, Phó Trưởng ban phụ trách Ban Châu Mỹ thuộc Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam cho biết: "Kết quả khảo sát trên phần nào phản ánh được mối quan hệ đang tốt đẹp giữa hai nước Việt Nam - Mỹ. Điều đó cũng cho thấy những chính sách hợp tác của hai bên hợp với lòng dân".

Theo ông Lợi, trên thực tế 20 năm qua, hợp tác Việt Nam - Mỹ phát triển trên nhiều lĩnh vực như giao lưu về thương mại, kinh tế, giáo dục..., thúc đẩy quan hệ cùng có lợi giữa hai bên.

Mặt khác, kết quả khảo sát trên đã phản ánh đúng được tinh thần của người Việt Nam: Yêu chuộng hoà bình, làm bạn với tất cả các nước, có lòng vị tha, gác lại quá khứ để cùng nhau xây dựng đất nước và xã hội phát triển hữu nghị.

Ông Nghị khẳng định: "Mỹ nhận thực rõ quá khứ nên rất nhiệt tình khi hợp tác, giúp đỡ Việt Nam, thậm chí còn sang hoạt động nhân đạo tại nước ta. Hai nước đã có quá trình xây dựng lòng tin, theo đó, từ tháng 7/2013, mối quan hệ giữa Việt Nam-Hoa Kỳ đã bước sang một trang mới nhằm thúc đẩy lên một tầm cao mới".

Trung Quốc "tấn công thiện cảm" châu Phi, Mỹ Latinh

Hà Giang

Nữ Thứ trưởng Mỹ đi rà phá bom mìn ở Quảng Trị

 - Nữ Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Rose Gottemoeller đã thăm thực địa, gặp các đội rà phá bom mìn và tận tay kích nổ số bom mìn, vật liệu nổ do chiến tranh để lại tại thôn Tràng Sòi, xã Triệu Ái, Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.

Sự xuất hiện của bà Rose Gottemoeller - Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách vấn đề an ninh quốc tế và kiểm soát vũ khí Hoa Kỳ trong buổi rà phá bom mìn ở Tràng Sỏi ngày 2/3 trở nên đặc biệt.

Có lẽ bà là quan chức ngoại giao Mỹ đầu tiên trực tiếp thăm thực địa, gặp các đội rà phá bom mìn và tận tay kích nổ số bom mìn, vật liệu nổ xót lại ở một tỉnh từng hứng chịu mưa bom đạn nổ khốc liệt nhất trong chiến tranh ở Việt Nam.

Công việc rà phá bom mìn ở Quảng Trị nói riêng và những nơi khác ở Việt Nam là công việc hậu chiến tranh kéo dài lâu nhất. 40 năm kể từ đất nước được giải phóng, số bom mìn, vật liệu nổ sót lại đã được rà phá nhiều nhưng vẫn chưa sạch sẽ hoàn toàn.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đức Chính cập nhật số liệu trong cuộc tiếp bà Rose Gottemoeller: Từ sau 1975 đến đầu năm 2000, thống kê từ các địa phương cho thấy, có hơn 5.000 vụ tai nạn do bom mìn chiến tranh để lại khiến hơn 26.000 người chết. Đặc biệt, sau khi chiến tranh kết thúc, công cuộc rà phá, tháo dỡ bom mìn dù nỗ lực nhiều nhưng còn thiếu thốn máy móc, trang thiết bị hiện đại nên gặp rất nhiều khó khăn.

Khoảng từ sau năm 2000, khi các tổ chức phi chính phủ, trong đó có các tổ chức của Mỹ như MAG, NPA, RENEW… đặt chân đến đến Việt Nam cũng là thời điểm công cuộc rà phá, tháo dỡ bom mìn tại tỉnh Quảng Trị bước sang giai đoạn mới và đạt được những kết quả khả quan. 

Tính đến cuối năm 2014, các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đã giúp đỡ tỉnh nhà rà phá bom mìn trên tổng diện tích hơn 8.400 ha đất, di dời, hủy nổ an toàn gần 600 nghìn vật liệu nổ.

Đến Việt Nam ở một thời điểm quan trọng của quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ: 20 năm bình thường hóa quan hệ, sự hiện diện của Thứ trưởng phụ trách vấn đề an ninh quốc tế và kiểm soát vũ khí Hoa Kỳ mang ý nghĩa chính trị.

“Tôi vui mừng khi chứng kiến những đổi thay của tỉnh Quảng Trị nói riêng, Việt Nam nói chung sau 20 năm hai nước bình thường hóa quan hệ, vui mừng khi chứng kiến trên mảnh đất bom đạn năm xưa, người dân đang có cuộc sống ấm no, hạnh phúc và xã hội phát triển từng ngày…”.

“Sự có mặt của chúng tôi ngày hôm nay tái khẳng định mối quan hệ tốt đẹp giữa Chính phủ và nhân dân hai nước. Chúng tôi sẽ tiếp tục cố gắng để thực hiện nhiều hơn nữa các đề án rà phá, tháo dỡ bom mìn, khắc phục hậu quả chiến tranh không chỉ riêng tỉnh Quảng Trị mà trên cả toàn lãnh thổ Việt Nam” - Bà Rose Gottemoeller nhấn mạnh.

Bà Rose Gottemoeller cho biết, trong 20 năm qua, Chính phủ Hoa Kỳ thông qua các cơ quan, tổ chức chính phủ và phi chính phủ đã có nhiều hoạt động thiết thực giúp đỡ Việt Nam trong việc khắc phục, giải quyết tàn dư chiến tranh với nguồn kinh phí hơn 80 triệu USD. Năm 2015, Hoa Kỳ sẽ tiếp tục chi 8 triệu USD cho hoạt động này tại Quảng Trị.

Trên quan điểm “một bức tranh cụ thể đáng giá bằng nghìn lời nói”, bà Rose Gottemoeller đã trực tiếp thăm thực địa, gặp các đội rà phá bom mìn và tận tay kích nổ số bom mìn, vật liệu nổ do chiến tranh để lại tại thôn Tràng Sòi, xã Triệu Ái, Triệu Phong, Quảng Trị.

Một số hình ảnh:

Quang Thành

 

Tăng giá điện: Mỗi EVN kêu lỗ hoài?

BTTD: Ai làm điện cũng lãi, chỉ EVN lỗ hoài.

Các phương án tăng giá điện đã nằm trên bàn Chính phủ và chờ quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, quanh việc tăng giá điện vẫn còn nhiều câu hỏi. Cùng làk inh doanh điện, nhiều công ty lãi lớn, chỉ có EVN lỗ hoàn lỗ. Cộng với tuyên bố tuyên bố kiểu "mặc cả" không tăng thì phá sản EVN khiến giá điện luôn là một vấn đề còn nhiều điều chưa giải toả.

• "Không thể bắt người dân gánh chịu lợi thế độc quyền của EVN"
• Chính phủ chỉ đạo EVN cải thiện "sức khỏe" tài chính
• “Tăng giá điện, EVN chưa biết chia sẻ lợi ích với cộng đồng“

Món nợ minh bạch

Lãnh đạo Bộ Công Thương khẳng định, Bộ đã trình phương án giá điện năm 2015 cuối tháng 2 vừa qua, theo đúng yêu cầu của Chính phủ. Trong đó, Bộ đưa ra nhiều phương án giá điện với dữ liệu chi phí đầu vào cập nhật sát thực tế nhất, bao gồm cả các khoản chi phí tăng lên như giá than, giá khí bao tiêu, hay các khoản chi phí giảm khác...

Song, vì giá điện được coi là nhạy cảm nên tất cả các phương án điều chỉnh giá đến nay đều chưa được phép công bố. Người dân sẽ biết thông tin khi giá điện mới chính thức được ban hành.

Việc tăng giá điện đợt tới sẽ vẫn theo Quyết định 69 của Thủ tướng, với các mốc biến động nếu tăng 7% thì EVN có quyền quyết định, nếu tăng trên 7-10%, bộ Công Thương quyết định và nếu trên 10%, Thủ tướng sẽ phải phê duyệt. Chủ trương sửa đổi, co các biên độ tăng giá điện xuống 3-5% sẽ được thực hiện sau.

Tại phiên họp thường kỳ tháng 2 của Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu, giá xăng, dầu, điện, than dứt khoát phải theo thị trường nhưng phải minh bạch, phải tính đúng, tính đủ.

Trước đó, tháng 6/2014, UNDP đưa ra các khuyến cáo giai đoạn 2016-2018, Việt Nam cần phải thực hiện tăng giá điện một cách minh bạch và có thể dự báo được. Hiện, giá điện ở Việt Nam rằng còn thấp, chưa phản ánh hết chi phí sản xuất, không khuyến khích đầu tư.

Tất cả những thông điệp trên đều cho thấy, việc tăng giá điện tới đây là tấ yếu, vì lý do phải đảm bảo theo thị trường.

Với riêng EVN, lý do chính đáng hơn cả là năm 2014, giá điện chưa hề tăng lần nào, trong khi Tập đoàn này vẫn còn gánh tới gần 9.000 tỷ đồng lỗ chênh lệch tỷ giá. Cùng đó, EVN có tới gần 8.000 tỷ chi phí đầu vào phát sinh năm 2014 chưa được tính trong giá bán điện.

Giá điện trong 7 năm qua chỉ luôn luôn tăng, nhưng phải thấy rằng, tăng bao nhiêu cũng không đủ với các khoản lỗ và chi phí phát sinh mới của EVN.

Xu hướng này khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp luôn thấy thiệt thòi hơn là được lợi mỗi lần tăng giá điện như chia sẻ của một lãnh đạo bộ Công Thương.

Bà Ngô Thị Ánh Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê Giá, Tổng Cục Thống kê cho biết, nếu giá điện năm nay tăng 9,5% thì sẽ làm tăng giá thành sản xuất lên 0,55%, làm giảm tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình là 0,58% và làm giảm tốc độ tăng GDP là 0,45%.

Đừng mặc cả

Nếu ngành điện chia làm đôi, một nửa thuộc về EVN, vì thị phần nguồn điện là hơn 50% thì bức tranh này có 2 màu sáng tối rõ rệt, một bên là rực rỡ thắng lợi, còn một bên thì vẫn rối rắm lỗ hoàn lỗ.

Năm 2014, các nhà sản xuất điện ngoài EVN có kết quả kinh doanh rất sáng lạn.

Các trụ cột năng lượng của các Tập đoàn lớn như Công ty điện lực Vianacomin đã lãi gần 500 tỷ, tăng gần 200% so với năm trước. Công ty Điện lực Dầu khí thuộc PVN cũng lãi hơn 1.600 tỷ đồng.

Với các công ty điện nhỏ, lợi nhuận tăng liên tục. Công ty CP nhiệt điện Bà Rịa lãi trước thuế tới hơn 180 tỷ đồng, gấp 3 lần năm 2013 và cũng gấp 3,5 lần so với kế hoạch đặt ra. Công ty Cổ phần nhiệt điện Phả Lại cũng lãi trước thuế tới hơn 759 tỷ đồng, gấp đôi so với năm 2014.

Năm 2014, thuỷ điện còn bội thu hơn nữa nhờ thuỷ văn thuận lợi như công ty thuỷ điện Thác Bà đã lãi hơn 180 tỷ đồng, thuỷ điện miền Trung lãi hơn 200 tỷ đồng, thuỷ điện Thác Mơ lãi hơn 300 tỷ, tăng 30% so với năm 2013...

So với EVN, các công ty trên cũng đều phải gánh các rủi ro thị trường tương tự như chi phí giá than, khí, tỷ giá...

Tất nhiên, EVN có quy mô khác vì còn có thêm truyền tải với tỷ lệ tổn thất còn rất lớn, khâu phân phối bán lẻ với chi phí nhân công còn phải "bắc thang ghi số" quá tốn kém và gánh cả nhiệm vụ công ích như phải tiếp nhận lưới điện nông thôn, bán điện tới hải đảo, vùng sâu, xa.

Nhưng vì chưa tách rõ nhiệm vụ công ích và thương mại ở EVN nên những nguyên nhân lỗ lớn từ quản trị, từ nội tại bộ máy cồng kềnh, năng suất lao động thấp của EVN vẫn còn đang được lập lờ với nguyên nhân do nhiệm vụ công ích.

Điều đó khiến cho việc tăng giá điện để đảm bảo theo thị trường, đối với người dân vẫn chưa phải là một lý do đầy đủ.

TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương mới đây đã phải nói rằng: ""Không thể có những tuyên bố mang tính thách đố và mặc cả như không tăng giá, EVN phá sản và sụp đổ ngành điện. Có thể EVN phá sản thì ngành điện Việt Nam mới phát triển được, chứ không phải kéo theo sụp đổ ngành điện",

Ông nhận định, Bộ Công Thương bảo vệ đề xuất và phương án tăng giá điện thay cho EVN, đồng ý tăng giá để bù đắp thua lỗ cho doanh nghiệp, bắt người dân gánh chịu lợi thế độc quyền của EVN.

Theo TS Cung, vấn đề ở đây là cách thức tăng giá. Cách thức hợp lý trước mắt là Bộ Công Thương phải rà soát, đánh giá chi phí sản xuất điện, tham vấn chuyên gia, người tiêu dùng và các bên liên quan, qua đó, kiểm soát giá điện bảo vệ lợi ích chung người tiêu dùng, chứ không phải bảo vệ lợi ích của EVN.

Về trung và dài hạn, cần phải sớm tách EVN thành nhiều phần, tách riêng sản xuất, phân phối với truyền tải điện. Cơ quan quản lý ngành điện ở Bộ Công Thương cũng cần phải chia tách độc lập với nhau, như cơ quan ban hành chính sách điện, cơ quan điều tiết điện lực và cơ quan sở hữu EVN. Ngoài ra là phải thúc đẩy sớm hoàn thành thị trường cạnh tranh về điện.

Có như vậy, việc điều chỉnh giá điện mới thực sự đảm bảo minh bạch như Thủ tướng chỉ đạo.

>>> Thứ trưởng Bộ Công thương: Xem xét tăng giá điện trong tháng 3

Theo Phạm Huyền

Vietnamnet

Bị kỷ luật, 4 công an huyện được chuyển công tác lên tỉnh

02/03/2015 20:40 GMT+7

• 
• 
• 
• 

TTO - 4/11 lãnh đạo, cán bộ Công an huyện Cư Kuin bị kỷ luật vì liên quan đến các vụ chạy án, “rút súng dọa bắn đoàn kiểm tra liên ngành” trước đó đã được điều chuyển công tác về Công an tỉnh Đắk Lắk.

Đại tá Nguyễn Văn Quy - chánh văn phòng Công an tỉnh Đắk Lắk - thông báo hình thức kỷ luật 11 người gồm lãnh đạo, cán bộ Công an huyện Cư Kuin - Ảnh: TR.TÂN

Tại cuộc họp báo định kỳ tháng 2-2015 do UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức chiều 2-3, lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Lắk đã công bố thông tin xử lý kỷ luật 11 lãnh đạo, cán bộ điều tra Công an huyện Cư Kuin.

Điều đáng nói, theo thông tin được công bố tại họp báo, bốn trong 11 lãnh đạo, cán bộ Công an huyện Cư Kuin bị kỷ luật vì liên quan đến các vụ chạy án, “rút súng dọa bắn đoàn kiểm tra liên ngành” trước đó lại được điều chuyển về công tác tại… Công an tỉnh Đắk Lắk.

Việc điều chuyển được đại tá Nguyễn Văn Quy - chánh văn phòng Công an tỉnh Đắk Lắk - thông tin cụ thể như sau: đại tá Nguyễn Bường - nguyên trưởng Công an huyện Cư Kuin - bị kỷ luật hình thức cảnh cáo, đã chuyển công tác làm trưởng phòng an ninh xã hội Công an tỉnh Đắk Lắk trước đó.

Thượng tá Cao Tiến Phu - phó trưởng Công an huyện Cư Kuin - bị kỷ luật hình thức cảnh cáo, chuyển công tác lên Công an tỉnh Đắk Lắk (chưa sắp xếp).

Thiếu tá Võ Ngọc Quang - nguyên đội trưởng đội cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an huyện Cư Kuin (người có hành động rút súng dọa bắn đoàn liên ngành - PV) - bị kỷ luật hình thức cách chức, chuyển công tác lên Văn phòng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk.

Trung tá Ngô Xuân Thìn - đội trưởng đội cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế, chức vụ và môi trường Công an huyện Cư Kuin - bị hình thức kỷ luật cảnh cáo, chuyển làm công tác khác (lên Công an tỉnh Đắk Lắk nhưng chưa sắp xếp nhiệm vụ).

Đại tá Quy cho biết thêm ngoài bốn người nêu trên, có tám cán bộ điều tra khác của Công an huyện Cư Kuin bị kiểm điểm, phải thi hành quyết định cảnh cáo do liên quan đến các tố cáo của người dân về việc nhận tiền hối lộ, có sai sót trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Đại tá Đoàn Quốc Thư - phó giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk - cũng cho biết các hình thức kỷ luật với các lãnh đạo, cán bộ Công an huyện Cư Kuin chỉ mới về mặt chính quyền, Huyện ủy Cư Kuin sẽ có hình thức kỷ luật về mặt Đảng sau khi tổ chức họp xem xét.

Thiếu tá Võ Ngọc Quang - nguyên đội trưởng đội cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an huyện Cư Kuin (người có hành động rút súng dọa bắn đoàn liên ngành) - bị kỷ luật hình thức cách chức, chuyển công tác lên Văn phòng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk - Ảnh: CTV

TRUNG TÂN

Cho DN NN thuê đất vượt cả quyền Chính phủ

 - Có quá nhiều sai phạm nghiêm trọng ở Hà Tĩnh vừa được Thanh tra Chính phủ chỉ rõ. Cụ thể: cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất vượt cả thẩm quyền của Chính phủ, đấu thầu thiếu minh bạch, bồi thường giải phóng mặt bằng có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Đặc biệt, những sai phạm đó có nguy cơ gây thất thoát ngân sách Nhà nước với số tiền lên đến hơn 493 tỉ đồng.

Vượt quyền Chính phủ, cho DN thuê đất 70 năm

Mới đây nhất, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã công bố kết luận Thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý, sử dụng đất đai đối với một số dự án trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.

Công nhân đang thi công tại Fomusa

Kết quả Thanh tra cho thấy quá nhiều sai phạm nghiêm trọng tại Hà Tĩnh trong quá trình triển khai các dự án kinh tế.

Cụ thể, theo TTCP, tại dự án đầu tư và xây dựng Nhà máy liên hợp luyện thép và cảng nước sâu Sơn Dương (dự án Formosa) do Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Đài Loan làm chủ đầu tư đã được Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng cấp phép đầu tư với thời hạn 70 năm.

Trong khi đó, điều 52 của Luật đầu tư quy định thời hạn hoạt động của dự án nước ngoài phải phù hợp với yêu cầu hoạt động của dự án và không quá 50 năm. Trong trường hợp cần thiết, Chính phủ ra quyết định về thời hạn dài hơn nhưng không được quá 70 năm.

Đối chiếu với hồ sơ tại thời điểm thanh tra, TTCP cho biết Chính phủ chưa có ý kiến cho phép thời hạn hoạt động của dự án trên 50 năm.

Điều đáng nói, TTCP chỉ rõ đây là dự án nằm trong khu vực khá nhạy cảm (cảng biển khu vực liên quan đến An ninh quốc phòng). Bởi vậy, việc Hà Tĩnh vượt quyền Chính phủ để cho thuê đất lên đến thời hạn 70 năm là một sai phạm rất nghiêm trọng.

Liên quan đến “đại dự án” này, theo TTCP thì tính đến thời điểm kết thúc thanh tra, Công ty Formosa chưa kê khai và chưa nộp khoản tiền 136,76 tỉ đồng thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường đối với việc khai thác cát từ biển dùng để san lấp mặt bằng xây dựng dự án.

TTCP đã yêu cầu các Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, xem xét, xử lý việc cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Formosa 70 năm sai quy định tại Điều 52 và các quy định của pháp luật liên quan.

60% dự án được chỉ định thầu, đấu thầu hạn chế

Cũng theo kết luận này, quá trình kiểm tra 1.120 gói thầu xây lắp tại 402 dự án cấp huyện, sở được UBND tỉnh giao làm chủ đầu tư, TTCP phát hiện có tới 664 gói thầu (chiếm gần 60%) được UBND tỉnh Hà Tĩnh cho phép thực hiện đấu thầu hạn chế và chỉ định thầu sai với quy định Luật đấu thầu, Luật xây dựng.

Một trong những hạng mục quan trọng tại dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước cho KCN Vũng Áng

Điều đáng nói, trong số 404 gói thầu được lựa chọn hình thức đấu thầu hạn chế có tới hơn 60% chậm tiến độ và đã phải thực hiện bù giá vật liệu nhân công với số tiền hơn 40 tỉ đồng.

Trong 260 gói thầu chỉ định có hơn 33% gói chậm tiến độ, phải thực hiện bù giá hơn 3,5 tỉ đồng. Ngoài nguyên nhân nhân khách quan, TTCP chỉ rõ nhiều nhà thâu có năng lực tài chính lẫn tổ chức thi công rất yếu.

Một số gói thầu do điều kiện địa chất thi công khó khăn nhưng không được chỉ ra từ khâu khảo sát, lập phương án, phê duyệt kế hoạch đấu thầu không sát thực tế. Việc chỉ định thầu và đấu thầu hạn chế không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ, tăng giá trị quyết toán mà còn gây lãng phí cho ngân sách Nhà nước.

Tại dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước cho Khu công nghiệp Vũng Áng, TTCP phát hiện có hiện tượng chỉ định thầu bất thường. Cụ thể, dự án này được UBND tỉnh Hà Tĩnh giao cho Công ty Cổ phần đầu tư và Phát triển Vũng Áng làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư khoảng hơn 4.400 tỉ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ hơn 1.200 tỉ đồng.

Tuy nhiên, theo TTCP, UBND tỉnh Hà Tĩnh chọn chủ đầu tư là đơn vị không có chuyên môn, chưa có kinh nghiệm trong dự án có quy mô và tổng mức đầu tư lớn. Mặc dù công trình có sử dụng vốn ngân sách nhưng chủ đầu tư đã thực hiện chỉ định thầu (trong đó chỉ định cả cổ đông của chủ đầu tư làm nhà thầu) trong khi chưa được Thủ tướng cho phép, vi phạm Luật đấu thầu.

Sai phạm kinh tế 493,6 tỷ

Theo TTCP, qua thanh tra đã phát hiện sai phạm về kinh tế số tiền 493,6 tỉ đồng, đến thời điểm này, các đơn vị liên quan đã khắc phục số tiền hơn 300 tỉ đồng. TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân có liên quan đến sai phạm.

Đồng thời, giao Bộ Kế hoạch đầu tư, Bộ Tài chính, Tài nguyên- môi trường, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an xem xét các vấn đề liên quan đến việc cấp phép đầu tư cho dự án Formosa cũng như việc đảm bảo An ninh quốc phòng.

Trong việc quản lý, sử dụng đất đai tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh, TTCP xác định đã có dấu hiệu buông lỏng quản lý trong một thời gian dài, là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến khiếu nại, tranh chấp, cá biệt đã có nơi phát sinh tranh chấp gay gắt, phức tạp.

Đặc biệt, công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng tại huyện Kỳ Anh để lấy đất cho dự án Formosa để xảy ra “một số khuyết điểm lớn, gây thất thoát cho Nhà nước và tiềm ẩn khiếu kiện phức tạp'.

Cụ thể, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt dự toán bồi thường hỗ trợ thực hiện dự án Formosa đối với hơn 90ha đất được ghi là “đất tranh chấp” với số tiền bồi thường là gần 33 tỉ đồng, Hội đồng giải phóng mặt bằng đã chi trả cho các hộ gia đình, cá nhân mà không kiểm tra làm rõ về việc tranh chấp (kiểm tra trên hồ sơ địa chính cho thấy các diện tích này là đất công do UBND đang quản lý) biểu hiện sự thiếu minh bạch.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đã phê duyệt cho Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Kỳ Anh thống kê, lập phương án bồi thường gần 42ha đất công ích do UBND xã đang quản lý cho các hộ gia đình, cá nhân với số tiền hơn 15,5 tỉ đồng.

Theo TTCP, việc bồi thường đất công ích trong trường hợp này là không đúng với Luật đất đai, có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Với những sai phạm quá nghiêm trọng về quản lý kinh tế, TTCP cho rằng trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Hà Tĩnh và các Sở, nghành có liên quan.

Hoàng Sang