Ông Lê Hải Bình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao VN
Sau phần phát biểu khai mạc của ông Lê Hải Bình, đại diện các cơ quan truyền thông trong và ngoài nước đã đặt câu hỏi:
* Tuổi Trẻ: Xin bình luận về phát ngôn của người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc rằng tàu Việt Nam quấy rối, chủ động đâm va vào tàu Trung Quốc?
- Ông Hà Lê - Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư: Chúng tôi bác bỏ thông tin này. Nói tàu VN cố tình đâm va là bịa đặt. Các tàu cá của Việt Nam cũng như tàu kiểm ngư, cảnh sát biển hoạt động trên vùng biển Việt Nam là hoàn toàn bình thường theo luật pháp quốc tế.
Từ khi Trung Quốc đặt giàn khoan tại vùng biển Việt Nam, các tàu Việt Nam thường xuyên bị tàu Trung Quốc đâm va, dùng biện pháp manh động để cản trở. Các hành động này là chủ động, có tổ chức, được tính toán trước, cố tình gây thiệt hại cho tàu Việt Nam.
Đã có 27 tàu Kiểm ngư bị đâm va, gây thiệt hại, có 15 kiểm ngư viên bị thương.
Phía Trung Quốc cho rằng sáng 23-6, tàu kéo Việt Nam đi vào vùng tác nghiệp bình thường của Trung Quốc, tôi xin cung cấp thông tin: Khi thực hiện nhiệm vụ, tàu kiểm ngư 951 bị 4 tàu của Trung Quốc chủ động bao vây, đâm va, gây hư hỏng nặng. Hành động này rất manh động, nguy hiểm, có tính toán để gây thiệt hại.
Lúc 9g20 phút, cách giàn khoan 981 khoảng 11,5 hải lý, đã bị hai tàu kéo chủ động áp sát, phun nước. Sau đó tàu kéo Mỹ Liên 09 dùng tốc độ cao đâm vào tàu kiểm ngư Việt Nam, không cho tàu Kiểm ngư vòng tránh, để tàu khác đâm trực diện vào tàu Kiểm ngư Việt Nam.
Tàu Việt Nam đã bị hư hỏng toàn bộ phòng y tế, gây thiệt hại các thiết bị trên tàu.
Xem clip tàu Trung Quốc đâm tàu kiểm ngư Việt Nam. Clip do Truyền hình Tuổi Trẻ thực hiện
* Báo Tiền Phong: Trung Quốc khẳng định không đưa tàu chiến ra khu vực giàn khoan Hải Dương 981, xin bình luận?
- Ông Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển: Trước hết, xin thông báo tình hình thực địa 10 ngày qua.
Từ 16 đến 25-6, Trung Quốc thường xuyên sử dụng từ 109 đến 125 tàu thuyền các loại bảo vệ giàn khoan Hải Dương 981, trong đó có 4-6 tàu chiến.
Hiện nay tàu chiến Trung Quốc gồm tàu hộ vệ tên lửa, tàu tên lửa tuần tiễu tấn công nhanh và tàu quét mìn.
Ngoài ra, họ huy động từ 33-43 lần chiếc tàu hải tuần, tàu kéo… phục vụ giàn khoan cũng như bảo vệ giàn khoan cùng hàng chục tàu cá hoạt động ngoài xa để bảo vệ…
Về thủ đoạn hoạt động, nếu như trước đây, Trung Quốc không dùng tàu kéo thì nay họ tích cực dùng tàu kéo để kèm chặt hai mạn, tạo điều kiện để tàu khác đâm tàu Việt Nam. Trước, họ dùng tàu Hải cảnh đâm, thì tàu Trung Quốc cũng bị móp méo. Dùng tàu kéo đâm thì tàu của họ sẽ không bị hư hại.
Đồng thời tàu công vụ, Trung Quốc tiếp tục sử dụng máy bay, trong đó có máy bay trinh sát, tiêm kích, trực thăng, sử dụng độ cao thấp khoảng 300m để uy hiếp tàu Việt Nam và nắm tình hình.
Ngoài ra, tàu cá Trung Quốc tiếp tục ngăn cản việc đánh cá của ngư dân Việt Nam trong vùng đánh cá truyền thống cách giàn khoan Hải Dương 981 khoảng 30 hải lý, buộc ngư dân VN rời ngư trường.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Trung Quốc không dùng tàu quân sự bảo vệ giàn khoan, xin khẳng định tàu quân sự Trung Quốc thường xuyên có mặt ở hiện trường, tổng cộng đã có 6 loại tàu chiến.
Chúng tôi đã chụp được hình ảnh, đăng ký được tọa độ. Và không riêng gì phía Việt Nam mà các bạn phóng viên quốc tế cũng ghi được hình ảnh.
Nên Trung Quốc nói không dùng tàu quân sự mà tàu này chỉ đi qua là sai sự thật, lời nói của họ không đi đôi với việc làm.
Tại hiện trường, chúng tôi vẫn tiếp tục đấu tranh bảo vệ chủ quyền. Tàu chấp pháp Việt Nam sẽ thực hiện nghiêm chủ trương bảo vệ chủ quyền bằng biện pháp hòa bình.
Dù bị đâm va, chúng tôi vẫn bình tĩnh đối phó, kiên trì giữ vững môi trường hòa bình…
Xin mời xem hình ảnh tàu chiến Trung Quốc chúng tôi ghi nhận được ở hiện trường.
Trong thời buổi hiện nay, vị trí tàu thuyền trên biển có thể dễ dàng xác nhận vị trí. Vì vậy, việc đưa tàu chiến ra của Trung Quốc không giấu được ai…
* An Ninh thủ đô: Trung Quốc vừa phát hành đường 10 đoạn nuốt trọn biển Đông. Xin cho biết quan điểm?
- Ông Lê Hải Bình: Xin khẳng định việc phát hành bản đồ đó là hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, Yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc đã bị nhiều nước phản đối. Việt Nam kiên quyết phản đối hành động này của Trung Quốc.
* Báo Dân Việt: Trong chuyến thăm của ông Dương Khiết Trì, hai bên đã nhất trí sớm ổn định tình hình biển Đông. Nhưng sau đó Trung Quốc vẫn ngang ngược trên biển Đông, ông thấy thế nào?
- Ông Lê Hải Bình: Tôi đã khẳng định để giải quyết vấn đề phải có thiện chí từ hai phía. Nếu chỉ có một phía thì vấn đề không thể được giải quyết. Với hành động ngang ngược thì vấn đề còn có thể nghiêm trọng hơn.
* AFP: Việt Nam có đưa Trung Quốc ra tòa quốc tế không, nếu có thì bao giờ?
- Ông Lê Hải Bình: Tôi đã khẳng định nhiều lần Việt Nam đã, đang sử dụng các biện pháp hòa bình để bảo vệ chủ quyền. Biện pháp pháp lý là biện pháp hòa bình,văn minh, được thế giới ủng hộ. Hiện Việt Nam đang nghiên cứu, cân nhắc kỹ thời điểm áp dụng biện pháp này.
* AFP: Vẫn có nhiều tour du lịch từ Trung Quốc sang Việt Nam bị hủy bỏ. Ông bình luận gì?
- Ông Lê Hải Bình: Trong lúc nỗ lực đàm phán với Trung Quốc, Việt Nam chủ trương duy trì hoạt động bình thường giữa hai bên. Về việc khách du lịch Trung Quốc hủy bỏ tour sang Việt Nam, xin khẳng định sau vụ việc như tại Bình Dương, Chính phủ Việt Nam đã kiên quyết giải quyết sự việc. Đến nay, các khu vực có người Trung Quốc đều được đảm bảo an toàn.
* Hãng tin Đức: Việt Nam dự kiến sẽ đền bù hơn 7 triệu USD cho doanh nghiệp bị đập phá, nay mới có khoảng 200 ngàn USD được giải ngân, xin xác nhận?
- Ông Lê Hải Bình: Ngay sau khi có sự việc xảy ra, Thủ tướng đã chỉ đạo các Phó thủ tướng, địa phương xác định thiệt hại, có hỗ trợ cần thiết. Đến nay doanh nghiệp đã đi vào hoạt động bình thường. Các doanh nghiệp đã bày tỏ sự sát sao của Chính phủ Việt Nam. Con số cụ thể tôi sẽ chuyển câu hỏi đến Bộ Kế hoạch Đầu tư.
* AP: Giàn khoan mới được đưa ra biển Đông, quan điểm của Việt Nam?
- Ông Lê Hải Bình: Vị trí Nam Hải 09 là vùng chồng lấn, đang được phân định. Theo luật pháp và thực tiễn quốc tế, khi đang phân định, không được thăm dò, khai tthác ở đây.
Có thông tin Trung Quốc đưa tiếp những giàn khoan khác, chúng tôi sẽ theo sát hành động này. Không chỉ Việt Nam mà cả quốc tế sẽ lo ngại nếu các giàn khoan này xâm phạm vùng chủ quyền của các nước.
* AP: Ông Ngô Ngọc Thu từng nói mọi kiềm chế đều có giới hạn. Vừa rồi có thấy hành vi của Trung Quốc đâm quyết liệt. Hành động như vậy sự kiềm chế của Việt Nam tới giới hạn chưa, Việt Nam có hành động mạnh mẽ hơn trên thực địa không?
- Ông Ngô Ngọc Thu: Trong cuộc họp báo đầu tiên ngày 17-5, tôi đã nói Việt Nam kiên trì và kiềm chế, nhưng kiên trì có giới hạn.
Tôi cũng đã nói chủ trương của nhà nước Việt Nam mong muốn giải quyết mọi vấn đề về chủ quyền bằng biện pháp hòa bình. Đây là ưu tiên số một của Việt Nam.
Cho nên lực lượng của Việt Nam dù bị tàu Trung Quốc đâm va, chúng tôi vẫn kiên trì biện pháp hòa bình. Còn các bước đi của nhà nước Việt Nam, khi chủ quyền và lợi ích quốc gia bị xâm hại, Việt Nam sẽ thực thi mọi biện pháp có thể để bảo vệ quyền, lợi ích của Việt Nam.
Là lực lượng của nhà nước, chúng tôi sẽ thực hiện mọi biện pháp mà nhà nước yêu cầu.
* Thanh Niên: Có ghi nhận nào tàu thuyền nào của nước khác bị ảnh hưởng bởi giàn khoan Hải Dương 981?
- Ông Lê Hải Bình: Các nước có liên quan đến khu vực biển Đông đều đã bày tỏ quan ngại tình hình căng thẳng ở biển Đông và đề nghị không để sự việc căng thẳng này ảnh hưởng đến an toàn, tự do hàng hải.
Điều này đã cho thấy việc tàu, máy bay, cùng các hành động ngang ngược của Trung Quốc đã có ảnh hưởng thế nào đến an toàn, an ninh hàng hải của khu vực.
Làm phức tạp tình hình
Từ 15g ngày 26-6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức họp báo quốc tế thường kỳ. Tham dự họp báo có đại diện các cơ quan báo chí Việt Nam, đại diện văn phòng các hãng thông tấn, báo chí nước ngoài thường trú tại Hà Nội, các cơ quan đại diện Ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam.
Mở đầu cuộc họp báo, ông Lê Hải Bình cho biết bên cạnh tình hình thế giới, Bộ Ngoại giao nhận được nhiều câu hỏi liên quan đến tình hình biển Đông.
Vì vậy, ông Lê Hải Bình cho biết đã mời đến cuộc họp báo Ông Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển và ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư.
Ông Lê Hải Bình thông báo những ngày qua, khi giàn khoan Hải Dương 981 cùng lượng lớn máy bay, tàu của Trung Quốc vẫn hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, phía Trung Quốc có thêm hoạt động phức tạp tình hình. Như cục Hải sự Trung Quốc nói giàn khoan Nam Hải 09 đến vị trí mới.
Vào 13g ngày 21-6, các cơ quan chức năng Việt Nam đã phát hiện giàn khoan Nam Hải 09 đã đến vị trí Trung Quốc thông báo. Tiếp đó, Cục Hải sự Trung Quốc đưa tàu khảo sát vật lý địa cầu hoạt động tại Biển Đông. Khu vực giàn khoan Nam Hải và tàu khảo sát hoạt động là thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh bắc Bộ chưa phân định.
Theo luật pháp quốc tế, không bên nào được thăm dò, khai thác ở vùng chưa phân định. Hành động này diễn ra khi ông Dương Khiết Trì vừa sang thăm Việt Nam. Điều này làm dư luận quốc tế và Việt Nam lo ngại.
Bên cạnh đó, Trung Quốc còn phát hành bản đồ địa hình Trung Quốc trong đó có đường lưỡi bò, tiếp tục mở rộng, xây dựng trái phép trên một số hòn đảo ở Trường Sa mà Trung Quốc đã dùng vũ lực chiếm đóng.
Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay các hành động nói trên, không có hành động tương tự trong thời gian tới, tuân thủ luật pháp quốc tế.
Đặc biệt nghiêm trọng: ngày 23-6, tàu kiểm ngư VN đang hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam đã bị tàu Trung Quốc vây ép, đâm húc gây thietj hại nặng. Vị trí này cách giàn khoan 11,5 hải lý.
Đây là hành vi hết sức nghiêm trọng, đe dọa tàu của VN hoạt động trong vùng biển của Việt Nam, vi phạm công ước quốc tế về luật biển 1982. Việt Nam lên án mạnh mẽ hành động này và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay hành động gây hư hại cho tàu Việt Nam, đồng thời bồi thường cho tàu Kiểm ngư cũng như các tàu khác của Việt Nam đã bị gây hư hại.
HƯƠNG GIANG - CẦM VĂN KÌNH
