Luật sư nói Dương Chí Dũng phạm tội do cơ chế!

BTTD: Dương Chí Dũng phạm tội do cơ chế! Vậy có mang cơ chế ra tòa xử không?

TTO - Sáng 24-4, phiên tòa phúc thẩm xét xử bị cáo Dương Chí Dũng và đồng phạm tiếp tục diễn ra. Các luật sư đang bào chữa cho các bị cáo.

Dương Chí Dũng được dẫn tới tòa lúc 7g, sớm nhất, ngồi nói chuyện với một chiến sĩ bảo vệ - Ảnh T.L chụp màn hình

Nhận định về điều kiện khách quan của hành vi phạm tội, một số luật sư cho rằng các bị cáo phạm tội là do cơ chế.

Luật sư Nguyễn Đình Hưng (bào chữa cho bị cáo Trần Hải Sơn, nguyên Tổng giám đốc Công ty TNHH sửa chữa tàu biển Vinalines) đề nghị HĐXX đánh giá hành vi của tội tham ô, hồ sơ vụ án không thấy chứng cứ khách quan của tội này ngoại trừ khoản tiền 1,666 triệu USD được gửi về Việt Nam và các bị cáo đã chia nhau.

Theo luật sư Hưng, bản án nhận định xuất phát từ hợp đồng mua ụ nổi 9 triệu USD, Vinalines đã thanh toán xong số tiền. Số tiền đó đã thoát ra khỏi Vinalines và qua sổ sách chứng từ không thấy quay trở lại. Số tiền tham ô đó trong 9 triệu USD, nằm trong tội cố ý làm trái, vậy thì không thể nằm trong tội tham ô được nữa.

Luật sư Hưng cho rằng một hành vi khách quan được xác định cho hai tội danh là không có cơ sở. Khoản tiền các bị cáo chia nhau là trục lợi bất chính từ hành vi cố ý làm trái.

“Về hậu quả của tội phạm, các tài liệu kết luận thiệt hại của vụ án này là hơn 366 tỷ đồng. Về mặt logic, số tiền 1,666 triệu USD nằm trong 9 triệu USD đã được Vinalines chuyển đi khi mua ụ nổi. Nếu số tiền này đã tính vào tiền tham ô thì phải trừ vào hậu quả của tội cố ý làm trái cho các bị cáo”- Luật sư Hưng nói.

“Chúng tôi trăn trở nhất là vẫn còn một ụ nổi được kéo về VN và vẫn còn nằm ở đó. Dù có bán sắt vụn cũng có một khoản tiền không hề nhỏ. Giờ đi dọc bờ biển VN có rất nhiều tàu cũ phải phá dỡ, những con tàu đó giá cũng hàng trăm tỉ. Tất nhiên sai lầm vẫn phải nhận tội. Tuy nhiên, ta chấp nhận khoản tiền thiệt hại 366 tỷ thì phải trừ số tiền là giá trị của ụ nổi còn nằm ở đó ra”- Luật sư Hưng kiến nghị.

Theo luật sư Hưng tội cố ý làm trái trong vụ án này là do cơ chế, thiếu văn bản, thiếu quy định của pháp luật chặt chẽ. Nhiều cấp thứ trưởng, bộ trưởng vẫn mơ hồ giữa khái niệm ụ nổi và tàu. “Các quyết định hầu hết đều nhân danh Hội đồng Quản trị Vinalines, đây là tổ chức hợp pháp được thành lập. Những nghị quyết sai thì bắt cá nhân từng người chịu, đây là tội do cơ chế sinh ra".

Bộ GTVT, Văn phòng chính phủ cũng xác định trong hoàn cảnh lịch sử cụ thể lúc đó thì sửa chữa tàu biển như một cơn sốt, nhu cầu vận tải đường biển rất cao khiến các bị cáo lập nhà máy sửa chữa. Ngoài ra, hoạt động rất lớn này còn có sự chi phối của rất nhiều cơ quan bỏ ngỏ trong quản lý. Chúng tôi nhìn nhận đây là vụ án lớn, đòi hỏi tòa phải có phán quyết tầm quốc gia và quốc tế”- Luật sư Hưng nói

Đồng tình với luật sư Hưng, luật sư Phạm Thanh Sơn, bào chữa cho bị cáo Trần Hữu Chiều (nguyên phó tổng giám đốc Vinalines) cho rằng các bị cáo phạm tội do cơ chế. Các bị cáo tiếp nhận công việc cũng không hiểu hết về công việc. Về chủ quan, dự án nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam đã được Chính phủ đã phê duyệt. Các bị cáo thực hiện là đúng vai trò, không có dấu hiệu làm trái.

Đánh giá về các chứng cứ của tội tham ô tài sản, luật sư Sơn cho rằng chứng cứ rất mờ nhạt, chưa thể xác định được khoản tiền tham ô như thế nào. “Hiện nay không có văn bản thẩm định giá trị thiệt hại của ụ nổi. Toàn bộ ụ nổi vẫn còn, tức là nó còn giá trị. Cần căn cứ vào giá trị còn lại của ụ nổi để giảm thiệt hại cho các bị cáo. Đề nghị HĐXX hủy án sơ thẩm đối với tội tham ô, chuyển hồ sơ điều tra bổ sung vì không đủ chứng cứ”- Luật sư Sơn kiến nghị.

Phiên tòa đang được tiếp tục.

TÂM LỤA

TIN LIÊN QUAN

• Phó tổng giám đốc Vinalines nhận lại quả

Trung Quốc đánh thêm một “con hổ” tham nhũng

Hôm qua, chính quyền Bắc Kinh tuyên bố rút thẻ đảng đối với nguyên chủ tịch Tập đoàn công nghiệp quân sự An Huy, ông Hoàng Tiểu Hổ, với cáo buộc tham nhũng và “quan hệ không chính đáng với nhiều phụ nữ”.

Trang web của Ủy ban Kiểm tra kỷ luật trung ương cho biết Hoàng đã lợi dụng chức vụ để trục lợi, nhận và đưa hối lộ cho các quan chức trong chính quyền với số tiền lớn. Cụ thể Hoàng Tiểu Hổ tham ô 9,6 triệu NDT, nhận hối lộ 2 triệu NDT, đưa hối lộ 4,5 triệu NDT cùng 11 triệu đôla Hong Kong, lợi dụng chức vụ để chiếm đoạt 5,4 triệu NDT. Tổng số tiền có liên quan đến vụ án trên lên đến hơn 31 triệu NDT (gần 5 triệu USD).

Tập đoàn công nghiệp quân sự An Huy là công ty công nghiệp quân sự lớn nhất do chính quyền địa phương điều hành. Tập đoàn này sở hữu đến 10 công ty con. Hoàng Tiểu Hổ bị điều tra vì vi phạm pháp luật và kỷ luật đảng từ tháng 1-2013.

Kể từ khi phát động chiến dịch đánh cả “ruồi” lẫn “hổ”, hàng loạt quan chức đã ngã ngựa, trong đó có cựu lãnh đạo của công ty dầu khí nhà nước PetroChina. Mới đây nhất, ông Tống Lâm, chủ tịch Tập đoàn Hoa Nhuận, cũng bị điều tra vì “vi phạm pháp luật và kỷ luật nghiêm trọng”, cụm từ ám chỉ tội tham nhũng. Hoa Nhuận là một trong những tập đoàn quốc doanh lớn nhất Trung Quốc.

Theo Đông Phương

Tuổi Trẻ

"Ôm" nợ tàu biển, ngân hàng cũng… "chìm"

Nhiều tàu biển được 2 công ty cho thuê tài chính thuộc Agribank (ALC1 và ALC2) tài trợ vốn đã nằm bờ từ lâu. Hàng nghìn tỷ đồng đã đổ vào mua tàu cũ, hoặc tàu đóng dở dang mà không thể khai thác

Cho vay đầu tư, thuê tài chính đối với tàu biển là mảng cấp tín dụng chủ yếu của ALC 1 và ALC 2, nhằm hỗ trợ vốn mua sắm tàu cũ, đóng tàu mới cho các doanh nghiệp (DN) vận tải biển trên cả nước. Từ vụ án tại ALC2 xét xử đầu năm 2014, nhiều vi phạm nghiêm trọng trong các thương vụ cho vay mua sắm tàu, thổi giá tài sản… đã hé lộ.

Muốn "bỏ rơi" tàu…

Trong giai đoạn 2008 - 2009, lãnh đạo ALC2 đã ký 10 hợp đồng cho thuê tài chính, mua bán tài sản, tàu biển với 4 công ty "sân sau" để giải ngân tổng số tiền hơn 795 tỷ đồng. Thông qua đó, tiến hành lập hồ sơ khống để thổi giá tài sản, rút tiền chiếm đoạt… Dù vụ án còn chờ kết luận cuối cùng, nhưng từ trước đó, những con tàu được ALC2 mua cũ hay đóng mới ồ ạt dường như báo trước sẽ có số phận hẩm hiu. Nhiều tàu có giá trị đầu tư cả trăm tỷ đồng, được ALC2 "bơm" vốn nhanh chóng đã phải nằm bờ, ngừng thi công để chờ phương án xử lý, thu hồi nợ xấu.

Thực tế này được ghi nhận tại nhiều khu neo đậu, bãi phá dỡ tàu tại Hải Phòng - nơi mà những con tàu của ALC1, ALC2 neo đậu trong tình trạng hoen gỉ, không đảm bảo yêu cầu vận hành, không có thuyền viên trông coi… Đơn cử, tàu Dynamic Bright (trọng tải 5.300 tấn) đã được ALC2 cho Công ty TNHH Thương mại Vận tải biển Long Thịnh (Tp.HCM) thuê tài chính. Do công ty này khai thác không hiệu quả, không trả được nợ nên đầu năm 2013, ALC2 buộc phải thu hồi tàu Dynamic Bright, chấp nhận bán thanh lý với giá sắt vụn.

Theo báo cáo của Cục Hàng hải Việt Nam, tàu Đại Phát của ACL2 đã bị "bỏ rơi" ở khu neo đậu cả năm trời do bên thuê tàu khai thác kém, không trả nợ. Đây là một trong số hàng chục tàu biển của DN trong nước bị ngân hàng, công ty cho thuê tài chính thu hồi, phải neo đậu vật vờ, gây mất an toàn hàng hải. Sau khi kéo tàu Đại Phát về cảng Vật Cách ở Hải Phòng, đến giờ, không ai rõ con tàu này được xử lý thế nào, có được "tút tát" lại để ra khơi hay đã bị "hóa kiếp" làm sắt vụn.

Có số phận hẩm hiu nhất có lẽ là tàu Hufa Star - con tàu cũ (trọng tải hơn 3.000 tấn, đóng năm 1977) treo cờ Mông Cổ. ACL2 đã cho Công ty TNHH Hưng Phát (Hải Phòng) thuê tàu nhưng không đòi được.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, đầu năm 2011, tàu Hufa Star được bàn giao sang cho Maritimebank theo dạng nhận nợ, với dư nợ khi ấy chừng hơn 21 tỷ đồng. Phương án bán thanh lý tàu cũng được tính tới để thu hồi nợ vì tàu đã quá già, tốn chi phí sửa chữa, khai thác không hiệu quả. Đến cuối năm 2012, tàu Hufa Star bỗng gây ồn ào khi các cơ quan chức năng của Hải Phòng vào cuộc kiểm tra việc bán thanh lý tàu và phá dỡ… chui. Vì con tàu này mang quốc tịch nước ngoài, đã bị cấm phá dỡ ở Việt Nam.

Xử lý nợ xấu ra sao?

Ngoài tàu Hufa Star, Maritimebank còn nhận nợ hơn 20 tàu khác từ ALC1 và ALC2, với tổng giá trị đầu tư lên tới vài trăm tỷ đồng. Đơn cử như tàu Hoàng Cương 27, Hoàng Cương 28, tàu Sunrise 15, loạt 3 tàu trọng tải 7.200 tấn của Công ty CP Công nghiệp tàu thủy Thái Sơn...

Trong số này, nhiều tàu đang đóng dở dang thì phải dừng thi công vì hết vốn như trường hợp loạt 3 tàu của Công ty Thái Sơn do ALC2 đặt hàng đóng mới. Được biết, mức giải ngân ban đầu dự kiến là 60 tỷ đồng, nhưng năm 2009, ALC2 mất cân đối tài chính nên ngừng giải ngân. Đến giữa năm 2010, Maritimebank mới trả được 85% phần nợ gốc cho Thái Sơn. Năm 2012, chủ doanh nghiệp là ông Phạm Văn Thụ vướng vào lao lý, nên đến giờ vẫn chưa rõ khi nào có tiền để hoàn thiện, hạ thủy được tàu.

Tình cảnh tương tự cũng diễn ra đối với các tàu của ALC1. Từ năm 2010, Công ty đã phải ngừng cho thuê, thuê mua tàu để tập trung xử lý khối nợ vay hơn 2.000 tỷ đồng. ALC1 đã phải thu hồi nhiều tàu về, tìm cách xử lý khối tài sản này, như tàu Hoàng Kim-Star, tàu Thịnh An 36… Chưa kể nhiều tàu chạy tuyến xa, neo đậu ở nước ngoài sẽ rất khó thu hồi.

Chuyện các ngân hàng, công ty cho thuê tài chính bắt nợ tàu diễn ra khá phổ biến thời gian qua. Nhưng điều đáng ngại là, tàu thu hồi về nếu tiếp tục nằm bờ (tàu "chết") thì sẽ vẫn ngốn thêm nhiều chi phí phát sinh (phí neo đậu, phí trông giữ, lương thuyền viên…). Mà do không thể tự quản lý, khai thác tàu, nên ngân hàng phải sớm tìm được đối tác thuê lại tàu, nếu không chỉ có thể… bán sắt vụn.

Với những con tàu cũ, DN muốn vay thêm tiền để sửa chữa, cải tạo tàu, khôi phục hoạt động, song tình cảnh "cứ chạy là lỗ" khiến ngân hàng phải dè chừng cấp tín dụng. Hơn nữa, việc khai thác tàu cũ kém hiệu quả, lợi nhuận thấp thì cho vay tiếp sẽ là rủi ro lớn. Do đó, bán thanh lý tàu cũ cũng là lựa chọn khả dĩ hơn và được nhiều ngân hàng áp dụng.

Theo những chủ tàu lâu năm, từ năm 2011 đến nay, giá trị các tàu cũ hoặc tàu đóng dở dang bị sụt giảm rất lớn. Thậm chí, giá bán tàu chỉ rẻ ngang giá bán phế liệu, sắt vụn. Và ngân hàng, trong tình thế buộc phải xử lý tài sản sớm để thu hồi nợ sẽ phải chấp nhận bán rẻ tàu.

Theo Thu Hằng

Thời báo Kinh doanh

Đánh úp cổ đông?

Quang cảnh ĐHCĐ Licogi 16 năm 2014

Tại ĐHCĐ Licogi 16 (LCG) diễn ra ngày 20-4, cty thay đổi giá phát hành CP từ không thấp hơn mệnh giá 10.000 đồng/CP xuống không thấp hơn 7.500 đồng/CP. Điều này đã khiến nhiều NĐT bất ngờ, thậm chí tỏ ra rất bức xúc.

Đây không phải lần đầu tiên LCG hành động tiền hậu bất nhất như vậy. 2 năm trước, nhiều tờ trình tại ĐHCĐ của LCG cũng khác với nội dung đăng tải trước đó. Chẳng hạn, trước ngày diễn ra đại hội, LCG đưa phương án chia cổ tức 2011 là 15%, đồng thời đặt kế hoạch cổ tức 12% cho năm 2012.

Nhưng khi diễn ra đại hội, cổ đông lại nhận được tài liệu cổ tức năm 2011 còn 5%, lợi nhuận năm 2012 dự kiến… 0 đồng nên không chi cổ tức. Một lần bất tín, vạn lần bất tin, nhưng với cách hành xử của LCG, dù NĐT không muốn cũng buộc phải tin, vì không có cơ sở nào khác để tham khảo, tức đồng nghĩa với việc chấp nhận rủi ro.

Điều đáng nói, LCG đã tạo ra tiền lệ nguy hiểm về cách ứng xử với cổ đông. Hiện tại, LCG chỉ là trường hợp thiểu số có cách làm thiếu minh bạch như vậy, ảnh hưởng chỉ ở phạm vi doanh nghiệp. Nhưng thử đặt giả thiết nếu việc này được nhân rộng ra, niềm tin của thị trường sẽ bị tổn hại nghiêm trọng như thế nào?

Theo diễn biến giá CP của LCG trên TTCK thời gian qua cho thấy có bên lợi và bên chịu thiệt hại do cách làm của LCG. NĐT khi đọc tờ trình về việc phát hành CP với giá 1.0 của LCG có thể dễ dàng suy luận muốn phát hành giá này thị giá của CP ít nhất phải từ 1.0 trở lên.

Bởi rất hiếm trường hợp thị giá dưới 1.0 phát hành giá 1.0 thành công, trừ những thương vụ đặc biệt. Việc làm của LCG cũng dễ dẫn đến kỳ vọng kiểu gì giá CP cũng phải lên tới 1.0 để công ty có thể phát hành. Chưa kể, khi TTCK thuận lợi niềm tin dành cho CP còn tăng hơn nữa.

Trong tháng 3, LCG đã tăng khá mạnh từ dưới 7.000 đồng/CP lên gần 9.000 đồng/CP. Nguyên nhân có thể do TTCK thuận lợi, nhưng cũng không loại trừ kỳ vọng “kiểu gì cũng lên 1.0 để phát hành”. Nhưng nếu vẫn giữ kỳ vọng này ngay cả khi thị giá của LCG điều chỉnh quả là bi kịch.

Sau khi tăng lên gần 9.000 đồng/CP, LCG bắt đầu điều chỉnh xuống dưới 8.0, dù vậy thanh khoản LCG vẫn ở mức cao với hàng triệu CP được giao dịch mỗi phiên. Ngay cả thời điểm trước khi LCG bị tạm ngừng giao dịch vào 3 ngày 8, 9 và 10-4 để đưa ra phương án khắc phục thua lỗ, thanh khoản vẫn cao.

Cho đến sát ngày diễn ra ĐHCĐ, LCG đã giảm về mức giá 7.000 đồng/CP, như vậy những ai mua với giá 8.000 đồng/CP trở lên đang tạm lỗ vì vẫn còn đó cơ hội bán 1.0. Nhưng điều này trở nên mong manh hơn khi LCG thay đổi mức giá chào bán tối thiểu xuống 7.500 đồng/CP, tức kỳ vọng 1.0 gần như xóa sổ và động lực để CP tăng cũng giảm theo.

Thực tế, ngay sau đó LCG đã giảm tiếp về mức giá 6.800 đồng/CP và những ngày qua chỉ quanh quẩn mức giá 7.000 đồng/CP. Đến đây, ai cũng nhìn ra việc LCG thay đổi giá chào bán đã giúp những người bán ra CP với giá cao có lợi, trong khi những ai kỳ vọng giá lên 1.0 và mua vào giá cao bây giờ phải “đổ vỏ”.

Một NĐT đã nói nửa đùa nửa thật rằng anh Hùng quả là khó chơi. Đó là ông Bùi Dương Hùng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc LCG, người luôn có cách xử trí rất khôn ngoan ngay cả những thời điểm khó khăn nhất và ảnh hưởng của ông tại công ty này rất rõ nét.

Nếu trách ông Hùng vì việc thay đổi tờ trình khiến nhiều cổ đông không kịp trở tay cũng đúng. Nhưng nói ông biết liệu cơm gắp mắm, sau khi tham khảo ý kiến NĐT điều chỉnh giá bán CP cho hợp lý cũng chẳng sai. Vì nếu niêm yết giá quá cao, CP chưa đến 1.0 mà chào giá 1.0 có khi bán không được, lúc đó công ty càng bị tổn hại.

Tiên trách kỷ, hậu trách nhân, có lẽ những ai đã kỳ vọng vào khả năng lên 1.0 của LCG cũng phải xem lại. Kỳ vọng này có cơ sở, nhưng chưa vững chắc bởi còn phụ thuộc rất nhiều vào diễn biến của TTCK. Khi TTCK không thuận lợi, ngay cả những CP tốt hay có tin tốt cỡ nào chăng nữa cũng khó gượng dậy được.

Ở chiều ngược lại, khi thị trường thuận lợi những khả năng dù có phần “điên rồ” vẫn có thể xuất hiện. Trở lại với phương án của LCG, ngoài mức giá tối thiểu 7.500 đồng/CP còn có cả điều kiện giá phát hành không thấp hơn giá đóng cửa bình quân 3 tháng. Giả như trước khi LCG phát hành 3 tháng, giá của CP này là 1.0 vẫn có thể phát hành giá 1.0.

Hiện tại khả năng này khó xảy ra, nhưng giả sử TTCK thuận lợi trở lại không ai biết được điều gì. Lúc đó rất có thể nhận định “anh Hùng thật khó chơi” sẽ lại xuất hiện. Mà những người nhận định này có thể là những cổ đông đã bán LCG ngay tại các mức giá thấp.

Kiếm tiền nói chung hay đầu tư chứng khoán nói riêng chẳng bao giờ dễ, nhưng sức chịu đựng của NĐT cũng có hạn. Nếu LCG vẫn tiếp tục có những động thái thay đổi phương án, tờ trình e rằng đến lúc nào đó NĐT, kể cả lớn lẫn nhỏ lẻ sẽ chẳng dám hoặc chẳng muốn dính vào những CP như vậy.

Thực tế, ban đầu LCG dự định phát hành 15 triệu CP với giá thỏa thuận nhưng không thấp hơn mệnh giá (tức 1.0). Nhưng sau khi tham khảo ý kiến cổ đông, LCG đã điều chỉnh thành phương án phát hành 20 triệu CP với giá không thấp hơn giá bình quân giá đóng cửa 3 tháng và không thấp hơn 7.500 đồng/CP.

Cả 2 phương án đều có thể đem về số tiền tối thiểu 150 tỷ đồng, nhưng chỉ một thay đổi về giá chào bán đã khiến những cổ đông LCG chao đảo. Trách ban lãnh đạo LCG tiền hậu bất nhất, trách thị trường, trách cổ đông hay trách tất cả?

Theo Thanh Phương

Sài gòn Đầu tư tài chính

Làm đội vốn hơn 330 triệu USD, sẽ bị “kiểm điểm”

BTTD: Hahaha! Hhuhu! Bi hài, bi hài.

- Trộm trên 2 triệu vnd sẽ bị tù từ 6 tháng đến ba năm ( Khoản 1 Điều 138 Bộ luật Hình sự).

- Lấy hơn 330 triệu USD tiền thuế của dân, sẽ bị “kiểm điểm”. (ODA là vốn vay ưu đãi nhưng vẫn phải trả, tất nhiên từ tiền thuế của dân ).

►Phó thủ tướng yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan đến việc đội vốn dự án đường sắt đô thị Hà Nội...

Dự kiến tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông sẽ khai thác vào tháng 6/2015.

BẢO ANH

• 0

In

Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải vừa yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải xem xét, kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan đến việc đội vốn dự án đường sắt đô thị Hà Nội, đoạn Cát Linh - Hà Đông.
Theo đó, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải và UBND thành phố Hà Nội căn cứ chức năng, nhiệm vụ của mình chỉ đạo kiểm điểm nguyên nhân, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân về việc chất lượng thiết kế cơ sở hạn chế dẫn đến phải điều chỉnh, chậm trễ trong giải phóng mặt bằng, kéo dài thời gian thi công làm tăng tổng mức đầu tư lên tới 339 triệu USD.

Cùng với đó là phối hợp với các cơ quan liên quan làm việc với phía Trung Quốc để bổ sung nguồn vốn ODA của Trung Quốc cho phần vốn tăng thêm của dự án này.

Theo lý giải của ban quản lý dự án, do vướng mắc về giải phóng mặt bằng và sự phối hợp thực hiện, kinh nghiệm của ban quản lý dự án và năng lực nhà thầu đã khiến dự án chậm trễ, đội vốn đầu tư.

Trong khi đó, báo cáo Thủ tướng mới đây, Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, việc bổ sung, phát sinh một số hạng mục và chậm giải phóng mặt bằng làm thời gian thực hiện dự án kéo dài đã làm tăng tổng mức đầu tư.

Cụ thể, việc thay đổi phương án nhà ga từ hai tầng thành ba tầng so với thiết kế cơ sở và có cầu vượt cho người đi bộ, dù giảm được 43,1 triệu USD giải phóng nhưng tăng 84,2 triệu USD so với bước lập dự án. Ngoài ra, khi triển khai thiết kế kỹ thuật, căn cứ khảo sát địa chất phải xử lý nền đất yếu tại khu depot khiến chi phí xử lý là 13,54 triệu USD, dù tư vấn lập dự án là Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải không đề xuất phương án xử lý đất yếu cho khu vực này.

Bên cạnh đó, do chưa giải phóng mặt bằng được đường vào depot nên tổng thầu được Bộ Giao thông Vận tải cho thuê thêm bãi đúc dầm, huy động thêm thiết bị khiến phải bổ sung kinh phí 10,16 triệu USD. Với việc điều chỉnh vật liệu vỏ tàu từ thép chịu khí hậu sang thép inox để giảm chi phí sơn vỏ tàu, theo Bộ sẽ tăng thêm 3,19 triệu USD.

Dự án đầu tư ban đầu chưa tính chi phí ăn ở, đi lại cho các học viên, gồm đi đào tạo vận hành khai thác ở nước ngoài, nên phải bổ sung cho hạng mục này thêm 2,91 triệu USD vào 5 triệu USD dự tính trước đó.

Cũng theo Bộ Giao thông Vận tải, với lý do biến động giá nguyên, nhiên vật liệu, tỉ giá hối đoái, chế độ, chính sách trong thời gian thực hiện dự án và khối lượng, đơn giá chưa tính chính xác trong bước thiết kế cơ sở khiến dự án bổ sung khoảng 95 triệu USD. Còn do công tác giải phóng mặt bằng và di dời công trình kỹ thuật chậm, chi phí xây lắp tăng dẫn tới thuế VAT tăng, lãi vay, bảo hiểm vốn vay, phí các loại cũng tăng theo dự kiến cần bổ sung khoảng 88,3 triệu USD.

Trước thực tế đó, Bộ Giao thông Vận tải đã kiến nghị cho phép điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án 552 triệu USD lên 891 triệu USD, tăng thêm 339 triệu USD so với tổng mức đầu tư được phê duyệt trước đó. Trong đó, các khoản phát sinh lớn nhất tại dự án là chi phí xây dựng, tăng 221 triệu USD, chi phí thiết bị tăng 20 triệu USD, chi phí giải phóng mặt bằng tăng 25 triệu USD.

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Hồng Trường, sau chỉ đạo của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải, Bộ sẽ phối hợp với Bộ Tài chính đàm phán với phía Trung Quốc để vay thêm.

Còn về chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan, ông Trường cho biết sẽ xem cụ thể vì liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng chậm và nhiều vấn đề vướng mắc trong dự án. Bộ sẽ xem xét để xử lý từng việc cụ thể sau khi làm rõ từng nội dung liên quan.

Dự án khởi công vào tháng 10/2011, có tổng mức đầu tư hơn 552 triệu USD, trong đó vay vốn ODA Trung Quốc 419 triệu USD. Gói thầu chính của dự án là thiết kế, cung cấp thiết bị, vật tư và xây lắp do Công ty Hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc thực hiện theo hình thức tổng thầu EPC. Dự kiến tuyến đường sẽ khai thác vào tháng 6/2015.

Cải cách thể chế và những tranh cãi về kinh tế nhà nước

►Rất mới đây thôi, tại hồ sơ một dự án luật, “phát huy vai trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước” vẫn là cụm từ được sử dụng...

Chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch.

NGUYÊN THẢO

• 0

In

Từng là tâm điểm của nhiều cuộc tranh luận, song trong bối cảnh yêu cầu cải cách thể chế kinh tế đang được đặt ra cấp thiết, vị trí, vai trò của kinh tế nhà nước trong nền kinh tế thị trường của Việt Nam vẫn đang là vấn đề còn nguyên tính thời sự.
Đây cũng là một trong những chủ đề sẽ tiếp tục được tranh luận tại diễn đàn Kinh tế Mùa xuân do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức trong hai ngày 28 và 29/4 tới đây, tại thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.

Trao đổi với VnEconomy trước thềm hoạt động này, một số chuyên gia kinh tế nhấn mạnh, điểm đặc thù và cũng là khác biệt của Việt Nam là nền kinh tế thị trường “định hướng xã hội chủ nghĩa”. 

Và, với đặc thù “định hướng xã hội chủ nghĩa” đã tiếp tục được khẳng định trong Hiến pháp, kinh tế nhà nước tiếp tục được khẳng định là chủ đạo nhưng nhận thức cần nhất quán doanh nghiệp nhà nước không phải là chủ đạo, không phải là công cụ điều tiết vĩ mô mà trong thời gian tới cần được giảm thiểu tỷ trọng để nhường lại không gian phát triển cho khu vực tư nhân, trụ cột quan trọng của nền kinh tế.

Tuy nhiên, theo quan sát của người viết, có lẽ đây là vấn đề còn tiếp tục gây tranh cãi.

Rất mới đây thôi, tại hồ sơ dự án Luật Đầu tư và quản lý vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp, “phát huy vai trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước” vẫn là cụm từ được sử dụng. Hay dự thảo luật vẫn nêu những nguyên tắc đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp để thực hiện điều tiết nền kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô.

Với quan điểm đổi mới thể chế kinh tế, tốn kém ít nhưng hiệu quả cao, chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch đã không giấu được sự sốt ruột khi nghe chính Thủ tướng báo cáo trước Quốc hội tại kỳ họp cuối năm 2013 rằng một số vấn đề trong đổi mới thể chế vẫn còn ngập ngừng, thiếu nhất quán, nhất là vai trò của nhà nước và vai trò của kinh tế nhà nước trong kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trả lời chất vấn của đại biểu Lịch liên quan đến vấn đề này, người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, “vai trò của Nhà nước, của kinh tế nhà nước và của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là những vấn đề rất mới, chưa có sẵn mô hình”.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, trong khá nhiều buổi họp liên quan đến cải cách thể chế kinh tế đã nhấn đi nhấn lại rằng không cần quá nhiều lý luận về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà quan trọng là giải pháp làm thế nào để gỡ được các nút thắt thể chế hiện nay, tạo động lực phát triển mới cho nền kinh tế.

Nhiều chuyên gia được Bộ trưởng Vinh mời tham vấn đều nhấn mạnh rằng đổi mới thể chế phải bắt đầu từ đổi mới tư duy, thống nhất dù chỉ ở mức tương đối về nhận thức, trong đó có cả vai trò của kinh tế nhà nước.

TS. Trần Du Lịch cho rằng, một khi Hiến pháp đã hiến định “kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo” thì không thể làm khác. Tuy nhiên, cần làm rõ nội hàm kinh tế Nhà nước là gì và hiểu thế nào là vai trò chủ đạo?

Theo ông Lịch, nếu hiểu kinh tế Nhà nước bao gồm tất cả các nguồn lực vật chất của Nhà nước như: tài nguyên ngân sách, các nguồn lợi Nhà nước thu được hàng năm, dự trữ ngoại hối, dự trữ lương thực,, nguyên nhiên liệu chiến lược, cơ sở hạ tầng do nhà nước đầu tư; các tổ chức kinh tế của Nhà nước…, thì đây chính là lực lượng vật chất, mà Nhà nước sử dụng cho mục tiêu phát triển kinh tế và cải thiện dân sinh, tức là thực hiện chức năng của Nhà nước, chứ nó không liên quan gì đến khái niệm cạnh tranh của các chủ thể kinh tế trên thị trường cả, nên cũng hoàn toàn khác với vai trò của doanh nghiệp nhà nước.

Còn, nếu hiểu vai trò chủ đạo là vai trò dẫn dắt thị trường, khắc phục những khuyết tật cố hữu của thị trường, thì nó lại liên quan đến cách sử dụng kinh tế Nhà nước như thế nào và sử phối hợp trong việc sử dụng cả hệ thống công cụ của Nhà nước (trong đó có công cụ về thể chế), chứ không đơn thuần chỉ là lực lượng vật chất nằm trong tay Nhà nước.

"Cho đến nay, dường như khi nhấn mạnh đến vai trò chủ đạo của kinh  tế Nhà nước, nhiều người nghĩ ngay đến việc duy trì lực lượng doanh nghiệp nhà nước, thậm chí nó phải độc quyền, nên đã vô hình chung đi ngược bản chất của thị trường", ông Lịch trao đổi với VnEconomy.

Từ thực tế trong hơn 20 năm qua ở Tp.HCM, năm 1991 khu vực nhà nước chiếm 50,1% GDP, khu vực ngoài nhà nước chiếm 41,8% GDP và khu vực FDI chiếm 8,1% GDP. Đến năm 2013, các tỷ lệ trên lần lượt là: 17,9%; 58,7% và 23,4%, vị phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Tp.HCM nhấn mạnh là chính quyền thành phố vẫn thực hiện tốt hơn vai trò của Nhà nước ở địa phương trong việc điều hành kinh tế trên địa bàn, thu ngân sách, giải quyết việc làm, thậm chí tham gia ổn định giá cả có hiệu quả.

"Do đó, chưa thấy mối liên quan trực tiếp nào giữa tỷ trọng cao của khu vực kinh tế nhà nước trong GDP với việc thực hiện tốt hơn chức năng quản lý kinh tế-xã hội của nhà nước. Đây là thực tiễn cần rút ra để định vị vai trò của khu vực kinh tế nhà nước và doanh nghiệp nhà nước trong cơ chế thị trường của Việt Nam", ông Lịch nói.

Cùng chung nhận xét với nhiều vị chuyên gia khác, rằng định chế vận hành cơ chế thị trường không thể sáng tạo cá biệt cho từng quốc gia, mà về cơ bản nó mang tính phổ biến, tuân theo quy luật của thị trường và là sự tích lũy tri thức quản lý của loài người, chuyên gia Trần Du Lịch khẳng định, "sử dụng các công cụ kinh tế thị trường không mâu thuẫn với tính chất định hướng xã hội chủ nghĩa trong mô hình kinh tế của Việt Nam".

Trả lời câu hỏi vậy vấn đề cần ưu tiên số 1 hiện nay trong cải cách thể chế là gì, đại biểu Trần Du Lịch quả quyết, cải cách triệt để tài chính công và hành chính công. 

Và cơ hội này ở rất gần khi hàng loạt dự án luật đang được sửa đổi như Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư. Các dự án Luật Đầu tư công, Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật Đầu tư và quản lý vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp cũng đang trong quá trình soạn thảo, hoàn thiện.

“Nếu không triệt để cải cách tài chính công và hành chính công thì mọi cải cải cách khác đều không mang lại hiệu quả. Trên cơ sở Hiến pháp hiện hành, hoàn toàn có thể tiến hành cải cách triệt để hai lĩnh vực cốt tử nêu trên”, TS. Trần Du Lịch khẳng định.

Gần 60% lượng nước ngầm ở Trung Quốc bị ô nhiễm

Đăng Bởi Một Thế Giới - 06:09 24-04-2014

Một báo cáo ngày 23.4 của truyền thông Trung Quốc cho biết:gần 60% lượng nước ngầm ở nước này bị ô nhiễm, và con số này đã khiến nhiều người phải chấn động về mức độ nghiêm trọng của tình hình ô nhiễm môi trường ở quốc gia đông dân nhất thế giới. 

Theo Bộ đất đai và tài nguyên Trung Quốc, trong số 4.778 điểm kiểm tra được lấy mẫu của 203 thành phố, có 44% lượng nước ngầm có chất lượng “tương đối thấp”, và 15,7% có chất lượng “rất thấp”.

Cũng trong bản báo cáo, chất lượng nước tại 647 điểm lấy mẫu đã được cải thiện, nhưng có đến 754 điểm lấy mẫu trở nên tồi tệ hơn.

“Theo tiêu chuẩn nước ngầm của Trung Quốc, nước có chất lượng tương đối thấp chỉ có thể được dùng để uống sau khi qua một bước xử lý thích hợp. Nước có chất lượng rất thấp không thể sử dụng để uống”, Tân Hoa xã cho biết.

Chính phủ Trung Quốc mới chỉ bắt đầu quan tâm tới tình hình ô nhiễm môi trường trong thời gian gần đây sau nhiều năm phát triển “nóng”. Trong năm qua, chính quyền Trung Quốc đã minh bạch hơn rất nhiều về dự liệu chất lượng không khí, nhưng thông tin về tình trạng ô nhiễm nước và đất vẫn chưa được công bố rộng rãi.

Theo Tân Hoa xã, khoảng 1/3 tài nguyên nước của Trung Quốc là nước ngầm, và chỉ có 3% lượng nước ngầm ở các đô thị được phân loại là “sạch”. Trong một báo cáo hồi năm ngoái, Bộ đất đai và tài nguyên Trung Quốc cho biết có đến 70% lượng nước ngầm ở khu vực đồng bằng phía bắc Trung Quốc là không thích hợp cho con người sử dụng.

“Tình hình khá nghiêm trọng. Nước ngầm là nguồn quan trọng cho việc sử dụng nước, bao gồm dùng làm nước uống, và nếu nó bị ô nhiễm, sẽ rất tốn kém và khó khăn để làm sạch”, giám đốc Viện Công vụ và môi trường Bắc Kinh Mã Quân cho biết, nhưng ông cũng nói thêm rằng báo cáo này có thể là một động thái tích cực nhằm giúp mọi người tránh tiếp xúc với các nguy cơ sức khỏe, đồng thời thúc đẩy xã hội giải quyết vấn đề nghiêm trọng này.

Hồi tuần trước, Trung Quốc cũng đã công bố một số liệu khảo sát cho thấy có đến 16% diện tích đất ở Trung Quốc bị ô nhiễm các chất Cadmium, thủy ngân và asen.

Trong khi không khí ô nhiễm của Bắc Kinh đã nổi tiếng trên toàn thế giới thì tình trạng hạn hán và ô nhiễm nước có thể gây ra một mối đe dọa lớn hơn cho thành phố.

Hoài Anh (Theo Guardian)

Ảnh bìa: Ống xả nước thải của công ty than Shenhua đổ vào một con suối ở Ordos (Mông Cổ). Ảnh: Greenpeace