Thu ngân sách có nguy cơ "vỡ trận"

Ngay từ những tháng đầu năm, thu ngân sách đã là chủ đề nóng trên nhiều diễn đàn.

Tình hình kinh tế khó khăn, kết quả kinh doanh kém, nhiều doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động, giải thể là nguyên nhân chính làm giảm nguồn thu ngân sách. 

Thậm chí có không ít doanh nghiệp lớn của các ngành kinh tế trọng điểm xin gia hạn, miễn giảm thuế như Vietsopetro, Viettel...

Ông lớn đua nhau xin miễn giảm

Tại các báo cáo cũng như nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế, số DN chịu nhiều tác động của khủng hoảng và suy thoái kinh tế chủ yếu là DN vừa và nhỏ. Tuy nhiên thực tế thì khó khăn cũng không tha các DN lớn, thậm chí cả những DN đầu ngành. 

Tháng 6.2013, ôtô Trường Hải gửi văn bản đề nghị gia hạn chậm nộp 1.200 tỉ đồng tiền thuế nhập khẩu trong vòng 1 năm với lý do nợ lớn, tồn kho cao, triển vọng thị trường kém sáng sủa. Đề xuất của Trường Hải đã được Chính phủ chấp thuận. 

Sau đó 6 DN khác đang hoạt động trong lĩnh vực ôtô cũng gửi kiến nghị xin giảm, gia hạn thuế với lý do tương tự. Nếu như DN ôtô chỉ xin gia hạn nộp 1 năm thì ngành than thậm chí còn được giảm thuế xuất khẩu từ 13% xuống trở lại 10%. 

Theo Vinacomin từ tháng 7.2013 sản lượng khai thác và xuất bán đã giảm dần chỉ còn từ 2,1 - 2,7 triệu tấn/tháng so với mức trung bình 4 triệu tấn/tháng của 6 tháng đầu năm. 

Ôtô do cầu thị trường trong nước yếu, than khó xuất khẩu do thuế xuất điều chỉnh tăng, giá bán không cạnh tranh, còn với “ông lớn” dầu khí Liên doanh Vietsopetro là “không còn khoản tiền nào để ứng trước cho việc nộp ngay thuế xuất khẩu dầu thô”.

Giải thích cho nguyên nhân hết tiền nộp thuế thông quan, Vietsopetro cho biết, liên doanh để lại 35% khối lượng dầu thô khai thác được để trang trải chi phí cho hoạt động, đồng thời ủy thác trọn gói qua PVOil với thù lao 0,9USD/tấn để xuất khẩu. Do vậy, liên doanh này đề xuất tiếp tục thực hiện nghĩa vụ thuế như "cũ", tức là nộp thuế xuất khẩu chậm nhất là ngày thứ 35 kể từ ngày làm xong thủ tục hải quan thay vì nộp trước khi thông quan!

Không thiếu tiền nhưng “hậm hực” với chính sách “bên trọng, bên khinh”, Viettel cũng gửi văn bản xin miễn thuế nhập khẩu 5 năm với toàn bộ nguyên liệu, vật tư và bộ phận phụ trợ dùng cho hoạt động nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, sản xuất, lắp ráp điện thoại di động. Bởi theo Viettel, các hãng nước ngoài sản xuất điện thoại tại Việt Nam cũng được miễn thuế nguyên vật liệu, vật tư, linh kiện và bộ phận phụ trợ, “điển hình như Cty Samsung Electronics Vietnam”. Dường như cái khó thị trường đã thực sự bó cái khôn của mọi DN, từ lớn đến nhỏ!

Thu hụt hơi, chi tăng đều

Báo cáo thường kỳ tháng 8 của Bộ Tài chính, tổng thu cân đối NSNN ước đạt 50.100 tỉ đồng. Lũy kế đến hết tháng 8.2013, tổng thu NSNN ước đạt 484.820 tỉ đồng, bằng 59,4% dự toán. Thu nội địa đóng góp tỉ trọng lớn nhất vào tổng thu NSNN đạt 317.740 tỉ đồng, bằng 58,2% dự toán cả năm. 

Tuy nhiên có tới 40/63 địa phương chưa đạt tiến độ thu theo yêu cầu, trong đó có các trọng điểm thu như: Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương. Trong khi đó chi ngân sách 8 tháng đầu năm ước 604.670 tỉ đồng, bằng 61,8% dự toán, tăng 5,2% so với cùng kỳ năm 2012. Bội chi 8 tháng khoảng 119.850 tỉ đồng, bằng 73,9% kế hoạch bội chi cả năm. 

Năm 2012 được đánh giá là năm thu ngân sách đã rất khó khăn nhưng so sánh tình hình thu ngân sách năm 2013 cam go hơn nhiều. Năm 2012, Quốc hội đặt mục tiêu thu ngân sách 740.500 tỉ đồng và kết thúc năm ngành tài chính đã thu được 741.500 tỉ đồng. 

Để hoàn thành mục tiêu, riêng trong 2 tháng cuối, ngân sách thu về hơn 176 ngàn tỉ đồng, xấp xỉ 1/4 tổng thu kế hoạch cả năm. Tuy nhiên với tình hình của năm 2013, khả năng để tăng tốc thu ngân sách trong 4 tháng cuối năm là thấp. Hơn nữa chỉ tiêu thu ngân sách 2013 được Quốc hội thông qua tăng 10% so với năm 2012, là 816.000 tỉ đồng. Thách thức hoàn thành mục tiêu cân đối thu chi ngân sách đối với ngành tài chính rất lớn.

Nghị quyết tháng 8 của Chính phủ đã đề nghị điều chỉnh tỉ lệ bội chi ngân sách “ở mức hợp lý” để báo cáo Quốc hội cho phép phát hành thêm trái phiếu chính phủ so với tổng mức đã được phê duyệt cho giai đoạn 2011-2015. Dù được Quốc hội thông qua hay không thì đề xuất này của Chính phủ cũng cho thấy khả năng thu ngân sách 2014 còn nhiều khó khăn và tiếp tục thử thách ngành tài chính.

Theo Lê Tuấn

Lao động

Việt Nam có một luật rất lạ mà thế giới chưa có...

“Hết nhiệm kỳ nào cũng báo cáo rất tiến bộ, làm tốt cả, giờ mới thấy hóa ra không phải thế. Lâu nay cứ tưởng thế, nhưng giờ nhìn lại là đủ ớn”

Phát biểu tại phiên họp sáng 20.9 về kết quả triển khai thi hành các Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết đã được Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa 13 thông qua, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bình luận: “Ở VN có một luật rất hay, rất lạ mà thế giới chưa có là luật phổ biến giáo dục pháp luật. Có nghĩa, luật ban hành ra rồi vẫn không làm, đến khi ra thêm luật phổ biến giáo dục pháp luật cũng... chưa làm”.

Nhiều đại biểu đã “giật mình” sau khi nghe báo cáo về tình trạng yếu kém trong ban hành văn bản hướng dẫn luật.

Bộ nào cũng “nợ”

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý, tình trạng nợ đọng các văn bản luật vẫn rất phổ biến. Nếu năm 2001 có 60 vă bản nợ, năm 2002 là 80, 2003 là 50, năm 2006 vọt lên 165 văn bản do quá trình gia nhập WTO, 2007 còn 52, 2010 nợ 45, 2011 có 58 văn bản thì đến thời điểm hiện tại của 2013 là nợ 93 văn bản.

Trong đó, bộ nợ nhiều văn bản chi tiết luật nhất là Lao động Thương binh Xã hội với 28/42 văn bản. Bộ Giáo dục về nhì khi còn nợ 14/15 văn bản (mới ban hành được 1 văn bản). Bộ Tài chính nợ 12/19 văn bản và cá biệt Bộ Công Thương phải ban hành 10 văn bản thì nợ cả 10/10, trong đó có Luật Điện lực.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng bức xúc: “Hết nhiệm kỳ nào cũng báo cáo rất tiến bộ, làm tốt cả, giờ mới thấy hóa ra không phải thế. Lâu nay cứ tưởng thế, nhưng giờ nhìn lại là đủ ớn”. Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu phải quy trách nhiệm cho rõ địa chỉ, như trách nhiệm của người trình, người thẩm tra, người đề nghị và cả trách nhiệm của đại biểu và người thông qua để tăng cường quy trình làm luật.

Toàn thạc sĩ, tiến sĩ luật mà tính thực tế của luật vẫn hạn chế

Ủy viên thường vụ quốc hội Phùng Quốc Hiển dẫn báo cáo của chính phủ cho biết có 55,6% các luật, pháp lệnh đã có hiệu lực nhưng chưa có quy định nội dung chi tiết, tức chỉ có 44% luật có đủ điều kiện triển khai.

Tuy nhiên, tỉ lệ nợ đọng văn bản quy định chi tiết pháp luật theo báo cáo thanh tra của UB Pháp luật Quốc hội còn lên đến gần 67%. Đáng chú ý là trong số các văn bản chưa được ban hành thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thì có đến 46 văn bản quy định chi tiết Luật xử lý vi phạm hành chính và 10 văn bản quy định chi tiết Bộ luật Lao động (sửa đổi), mà đây lại là hai trong số văn bản luật có vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội. 

Ông Hiển lý giải điều này có nghĩa luật hiệu lực thì có, nhưng không được thực hiện đúng thời điểm. “Riêng về số lượng đã là đáng quan ngại, chứ chưa nói về chất lượng” – ông nhận định.

Ông dẫn ra nguyên nhân là do chất lượng xây dựng luật chưa tốt, còn tình trạng luật khung, luật ống hay luật chờ nghị định thông tin, luật khẩu hiệu (luật nghị quyết). Ông Hiển cho rằng mấu chốt vấn đề là “ý thức trách nhiệm, sự cương quyết tổ chức thực hiện chưa tốt”.

Ông Ksor Phước - Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội bày tỏ sự thông cảm với chính phủ, bởi cán bộ nguồn nhân lực chưa tương xứng. Ông băn khoăn: “Vụ Pháp Chế của các bộ gồm toàn cử nhân luật, thậm chí thạc sĩ và tiến sĩ luật cũng rất nhiều, nhưng không hiểu sao tri thức thực tiễn để xây dựng luật vẫn hạn chế”.

Ông cho rằng cần phải có cách mạng cải cách về cách làm và hoạt động của các vụ pháp chế để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Đó là chưa kể “cùng một bộ mà thứ trưởng này phát biểu thế này, thứ trưởng khác nói khác”.

Luật vừa ban hành đã... kịp lạc hậu

Ông Ksor Phước cho biết khi ông đi giám sát, vấn đề bị kêu nhiều nhất là văn bản dưới luật để hướng dẫn rất chậm, mà nội dung thì khó hiểu. Khi ra được luật thì thực tiễn đã vượt qua luật rồi.

“Khi luật được ban hành, Chủ tịch Quốc hội đã ký, Chủ tịch Nước công bố thì bản thân luật đã lạc hậu. Nhưng nghị định và văn bản hướng dẫn lại còn chậm hơn nên ra đời xong thì đã phải sửa lại luật. Có những luật từ khi ban hành cho đến khi chưa có hiệu lực đã phải bổ sung, sửa đổi” – ông nói.

Bà Nguyễn Thị Nương - Trưởng Ban Công tác đại biểu QH “giật mình” trước thực tế triển khai văn bản quy định chi tiết luật “rất yếu”.

Một lý do thường được nêu ra để lý giải cho tình trạng này là do nguồn lực hạn chế. Song bà Nương cho rằng, nếu cứ mãi phân tích và kêu ca về nguồn lực theo hướng này thì “còn lâu nữa mới khắc phục được”. Bà Nguyễn Thị Nương đề nghị UB Pháp luật báo cáo kinh phí xây dựng luật từ đầu nhiệm kỳ đến nay là bao nhiêu, trong đó chi bao nhiêu cho việc triển khai thực thi các văn bản chi tiết và triển khai luật xuống cuộc sống để các đại biểu quốc hội đánh giá.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói: “Ở VN có một luật rất hay, rất lạ mà thế giới chưa có là luật phổ biến giáo dục pháp luật. Có nghĩa, luật ra rồi vẫn không làm, đến khi phải ban hành thêm luật phổ biến giáo dục pháp luật cũng... chưa làm”.

Bà Kim Ngân tóm tắt 5 nguyên nhân chủ yếu là do: “Nợ; Chậm tiến độ; Chưa nghiêm túc; Chất lượng kém và Nội dung chưa phù hợp”. Bà cho biết, bình quân một luật có 6-7 văn bản luật mới thực hiện được.

Liên quan đến kiến nghị của chính phủ về việc “nâng cao nhận thức bộ ngành, địa phương và đề cao trách nhiệm cá nhân của bộ trưởng”, bà Kim Ngân cho rằng “các bộ, ngành, địa phương mà còn không có nhận thức về thi hành pháp luật thì yếu quá”.

“Đây là bộ phận tinh túy xã hội, phải lựa chọn để tìm được người vào bộ máy chính trị mà còn phải đi nâng cao năng lực cho họ thì không hiểu ra sao” – Phó Chủ tịch Quốc hội đặt câu hỏi. Theo bà, vấn đề phải là kỷ cương, kỷ luật, trách nhiệm và cách xử lý như thế nào.

“Trong thực tế, chúng ta chưa từng xử lý một bộ ngành nào chưa nghiêm túc triển khai thực hành pháp luật, thì giờ ta phải siết chặt kỷ luật, chứ không phải là nâng cao nhận thức cho họ nữa” – bà nhấn mạnh.

Theo P.T

Báo lao động

Chỉ 1% số công chức không hoàn thành nhiệm vụ?

( Trong vụ cháy rụi TTTM Hải Dương 99% cảnh sát PCCC đã hoàn thành nhiệm vụ?)

Không biết các địa phương có cung cấp được chứng cứ gì về việc có đến 99% số công chức đã hoàn thành nhiệm vụ hay không.

Chỉ có 1% số công chức không hoàn thành nhiệm vụ là kết quả sơ bộ được tổng hợp từ báo cáo của các địa phương. Đây là một con số đầy ấn tượng (được cung cấp cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong phiên thảo luận về báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật trong công tác tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngày 20.9.2013).

Thế nhưng, cho dù con số này có ấn tượng đến đâu đi chăng nữa, thì cái chúng ta vẫn tin vào nhiều hơn là tính chất rất “sơ bộ” của nó.

Thật vậy, cứ nhìn vào kết quả chữa cháy tại Trung tâm thương mại Hải Dương ngày 15.9 vừa qua, hay kết quả quản lý giá sữa, quản lý vệ sinh, an toàn thực phẩm… chúng ta sẽ biết ngay các công chức đang hoàn thành nhiệm vụ như thế nào.

Chúng ta hiểu Bộ Nội vụ không lấy con số “chỉ 1% số công chức không hoàn thành nhiệm vụ” từ trên trần nhà xuống.

Đây là con số được tổng hợp từ báo cáo của các địa phương. Vấn đề là khi báo cáo, không biết các địa phương có cung cấp được chứng cứ gì về việc có đến 99% số công chức đã hoàn thành nhiệm vụ hay không, hay là họ cứ đưa đại các con số vào trong báo cáo mà không cần chứng minh gì cả?

Xác thực cho bằng được con số mà các địa phương cung cấp là rất quan trọng. Bởi vì rằng nếu chúng ta tổng hợp tất cả các con số được lấy từ trên trần nhà xuống, thì con số mà chúng ta có được cũng chỉ là một con số được lấy từ trên trần nhà xuống mà thôi. Một con số như vậy sẽ đánh lừa chúng ta, và dẫn dắt chúng ta đi lạc mất đường.

Các cơ quan dân cử ở nước ta đang tổ chức hoạt động giám sát, giải trình ngày một nhiều hơn. Các hoạt động này hy vọng sẽ góp phần làm minh bạch hóa chính sách, pháp luật cũng như hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước.

Tuy nhiên, để hoạt động giám sát, giải trình thật sự hữu ích cho nền quản trị quốc gia, thì các số liệu được cung cấp cho Quốc hội ở trung ương và cho các cơ quan dân cử khác ở địa phương bắt buộc phải chính xác và khách quan.

Mà như vậy, thì chúng ta không thể không quan tâm đến chất lượng của hoạt động thống kê, hoạt động kế toán và kiểm toán; không thể không áp đặt một chế độ trách nhiệm rõ ràng, nghiêm khắc đối với việc cung cấp thông tin, số liệu và việc làm báo cáo.

Theo TS. Nguyễn Sỹ Dũng

Quốc hội không giao, Chính phủ vẫn làm

NGUYỄN LÊ

• 0

In

Nhiều văn bản hướng dẫn thi hành luật cần thì không có, nhưng một số điều khoản Quốc hội không giao quy định chi tiết nhưng Chính phủ vẫn ban hành. 

Đây là thực tế được Ủy ban Pháp luật chỉ ra tại báo cáo thẩm tra sơ bộ về kết quả triển khai thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội được ban hành từ đầu nhiệm kỳ khóa 13 đến hết tháng 7/2013.

Cơ quan thẩm tra cho biết, so với tổng số văn bản cần quy định chi tiết luật, pháp lệnh đã có hiệu lực thì tính đến thời điểm này, mới có 76/228 văn bản (chiếm 33,3%) được ban hành. Trong khi quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là “văn bản quy định chi tiết phải được ban hành để có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của văn bản hoặc điều, khoản, điểm được quy định chi tiết”. 

Ủy ban Pháp luật lưu ý, trong số các văn bản chưa được ban hành thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thì có đến 46 văn bản quy định chi tiết Luật Xử lý vi phạm hành chính và 10 văn bản quy định chi tiết Bộ luật Lao động (sửa đổi), là hai luật có vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội. 

 

Thế nhưng, có luật, pháp lệnh của Quốc hội không giao quy định chi tiết nhưng Chính phủ vẫn ban hành văn bản quy định chi tiết các điều khoản không được giao trong luật. 

Ví dụ cụ thể là điều 4 nghị định về thu nhập miễn thuế, điều 6 nghị định về thu nhập tính thuế... liên quan đến nội dung của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân...

Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ  rà soát tất cả các nội dung tương tự và báo cáo rõ hơn về vấn đề này cũng như nguyên nhân, hướng khắc phục.

Dẫn con số trên 67% văn bản cần mà chưa có, nhiều ý kiến tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 20/9 đề nghị cần phải rõ hơn về địa chỉ trách nhiệm.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, ai cũng hiểu là khi luật đã ra đời thì phải hướng dẫn chi tiết, nên việc chậm trễ trên thuộc về ý thức trách nhiệm và năng lực. Ông Hiển đề nghị Ủy ban Pháp luật phải liệt kê ra tất cả các điều, khoản chưa có hướng dẫn để Quốc hội định ra thời gian phải hoàn thành.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Ksor Phước cũng hết sức sốt ruột bởi bản thân luật đã có sự lạc hậu tương đối, thực tế có luật chưa đến ngày có hiệu lực đã phải sửa đổi bổ sung rồi, nên các văn bản hướng dẫn “phải gay gắt ngay từ đầu, càng gay gắt bao nhiêu thì càng tốt bấy nhiêu vì cùng mục tiêu phục vụ là nhân dân”.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho rằng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần phải nhận một phần trách nhiệm trong việc chưa quan tâm thỏa đáng đến thẩm quyền giải thích pháp luật của mình.

Trách nhiệm của bộ trưởng đối với vấn đề này rất rõ, nhưng thực tế ta chưa xử lý cá nhân nào, bộ ngành nào chưa triển khai nghiêm túc việc thực hiện chủ trương tuân thủ pháp luật này,  Phó chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân nói.

'Nhân quyền trước, vũ khí sau'

• Google+

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear trong buổi họp báo tại Hà Nội ngày 7/8

Đại sứ Mỹ nói Việt Nam cần có những bước tiến về nhân quyền nếu muốn Hoa Kỳ xem xét việc tháo gỡ cấm vận bán vũ khí sát thương, hãng thông tấn AFP đưa tin.

"Phía Việt Nam đã bày tỏ nguyện vọng muốn Hoa Kỳ tháo gỡ cấm vận [vũ khí sát thương], và chúng tôi sẽ xem xét yêu cầu này một cách nghiêm túc," ông David Shear nói trong buổi họp báo ngày 7/8 tại Hà Nội.

"Tuy nhiên, chúng tôi cũng tin rằng để có được sự ủng hộ chính trị nhằm tháo gỡ cấm vận ... chúng tôi cần thấy được những tiến bộ về vấn đề nhân quyền từ phía Việt Nam."

Trước đó, trong một thông cáo đăng tải trên trang web ngày 6/8, đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội đã "bày tỏ quan ngại sâu sắc" trước Nghị định 72 của chính phủ Việt Nam về quản lý Internet, đồng thời kêu gọi chính phủ Việt Nam tôn trọng quyền tự do ngôn luận.

Vật cản ngoại giao

Hoa Kỳ hiện vẫn chưa sẵn sàng gỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí với Việt Nam, mặc dù chính quyền ông Obama xem nước này là một đồng minh quan trọng trong việc tái cân bằng chính sách đối ngoại tại Châu Á, AFP nhận định.

Việt Nam đã bắt giữ và buộc tội hơn 40 nhà bất đồng chính kiến trong năm nay, nhiều hơn so với cả năm 2012.

"Để có được sự ủng hộ chính trị nhằm tháo gỡ cấm vận ... chúng tôi cần thấy được những tiến bộ về vấn đề nhân quyền từ phía Việt Nam."

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear

So với các nước khác trên thế giới, Việt Nam chỉ đứng sau Trung Quốc về số lượng các blogger và nhà báo bị bắt giữ.

Mặc dù cho rằng Việt Nam cần có những cải thiện về nhân quyền, ông David Shear cũng nhận xét chuyến công du sang Hoa Kỳ của ông Trương Tấn Sang hồi tháng Bảy là một "sự thành công".

"Chuyến thăm của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang vừa qua là một chuyến thăm thành công. Việc hai bên tuyên bố xác lập quan hệ đối tác toàn diện thể hiện tầm mức mới của mối quan hệ song phương," ông Shear được trang VietnamNet dẫn lời phát biểu.

"Trong những năm qua, hai bên cũng phát triển hợp tác trên những khía cạnh ngoại giao, an ninh… Chúng tôi tin rằng, khuôn khổ ‘đối tác toàn diện’ phản ánh những bước phát triển tích cực của mối quan hệ giữa hai bên."

Vị đại sứ cũng nhắc đến những lợi ích mà Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ mang đến cho Việt Nam.

"Việt Nam sẽ gia tăng được xuất khẩu vào các nền kinh tế trong TPP như Mỹ, Nhật Bản, thu hút nhiều hơn FDI từ các nước trong hiệp định. Theo nhận định của tôi, mối quan tâm của nhà đầu tư Mỹ vào Việt Nam đang tăng lên," ông nói.

"Quy chế kinh tế thị trường có ý nghĩa biểu tượng đối với Việt Nam, là cơ sở cho việc đánh giá trong giải quyết các vụ kiện chống bán phá giá."

"Việc công nhận quy chế này là một quy trình gồm nhiều bước về hành chính, pháp lý, do Bộ Thương mại Mỹ đảm trách. Phương thức tốt nhất để Việt Nam có được quy chế kinh tế thị trường, đó là thông qua đàm phán hiệp định TPP."

Theo BBC

Nga có cần VN trong chiến lược khu vực?

Quan hệ Nga-Việt đang được thắt chặt trên mọi phương diện trong thời gian gần đây

Tiến sỹ Stephen Blank, chuyên gia nghiên cứu về Nga tại Hội đồng Chính sách Đối ngoại Hoa Kỳ, ngày 19/9 đã có bài viết trên trang The Diplomat về quan hệ Nga-Việt trước sự trỗi dậy của Trung Quốc. 

• 
  

BBC xin được giới thiệu với quý độc giả một số chi tiết chính trong bài viết.

Mở đầu bài viết, tiến sỹ Stephen Blank cho rằng những diễn biến trong quan hệ Nga-Việt gần đây là yếu tố quan trọng để nắm bắt xu hướng về an ninh quốc phòng và đối ngoại tại khu vực Châu Á.

"Những chính sách của Nga tại Đông Nam Á thường không để lại ấn tượng gì nhiều," ông viết.

"Tuy nhiên, nếu bỏ lỡ những diễn biến mới nhất trong quan hệ Nga-Việt sẽ không thể nắm bắt được những yếu tố chính trong cách mà hai tác nhân quan trọng ở khu vực Châu Á đang phản ứng trước sự trỗi dậy của Trung Quốc, cũng như xu hướng về vấn đề an ninh tại Châu Á".

Thắt chặt trên mọi mặt

Theo ông, mặc dù quan hệ Nga-Trung đang "ngày càng thắt chặt", ít ra là từ góc nhìn của Hoa Kỳ, nhưng "Nga thực chất đang công khai chống lại sự bành trướng của Trung Quốc và đang thiết lập một quan hệ quân sự-chính trị sâu sắc hơn với Vệt nam."

Cây bút này lấy dẫn chứng từ tuyên bố muốn thiết lập căn cứ hải quân ở Vịnh Cam Ranh của Nga hồi năm 2012, cũng như những dự án hợp tác Nga-Việt về khám phá, khai thác dầu mỏ, điều mà ông gọi là "những biện pháp có thể nhằm kiềm chế Trung Quốc".

"Bắc Kinh đã liên tục yêu cầu Moscow chấm dứt khai phá năng lượng tại biển Nam Trung Hoa" ... "Mặc dù tỏ ra im lặng, có lẽ để tránh gây sự thù địch với Trung Quốc, Moscow vẫn giữ nguyên chiến lược của mình," ông viết.

"Rõ ràng là mối quan hệ này, với đỉnh điểm là các hiệp ước mới cũng như các hợp đồng mua bán vũ khí, thực chất là để kiềm chế ý đồ và hành động bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông"

Stephen Blank, chuyên gia nghiên cứu về Nga tại Hội đồng Chính sách Đối ngoại Hoa Kỳ

"Kể từ đó, nước này đã tăng cường hỗ trợ cho Việt Nam, trong đó bao gồm các dự án thăm dò năng lượng ở Biển Nam Trung Hoa ... các hợp đồng bán vũ khí cũng như hợp tác quốc phòng."

Theo Stephen Blank, "quan hệ của Nga với Việt Nam đang ngày càng phồn thịnh", biểu hiện qua việc Hà Nội gần đây đã trở thành một trong những khách hàng mua vũ khí lớn nhất của Nga, chủ yếu là các mặt hàng tàu ngầm và chiến cơ tiêu biểu như 12 chiếc Su-30MK2 hay sáu chiếc tàu ngâm lớp Varshavyanka.

"Rõ ràng điều này nhằm mục đích đối phó với sự đe dọa từ Trung Quốc," ông viết.

Bên cạnh đó, tác giả cũng nhắc đến những tiến triển đáng kể về hợp tác thương mại và các lĩnh vực khác giữa hai nước:

"Nga và Việt Nam đã trở thành "đối tác chiến lược" năm 2001, và mối quan hệ này đã được nâng cấp thành "đối tác chiến lược toàn diện" vào năm 2012."

"Hợp tác thương mại và trao đổi văn hóa, nghiên cứu khóa học song phương đang ngày càng phát triển, với Nga giờ đây xếp thứ 18 trong số 101 nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam ..."

"Nga cũng đang giúp Việt Nam xây dựng nhà máy hạt nhân".

'Nhằm vào Trung Quốc'

Quan hệ Nga-Trung phải chăng chỉ mang tính hình thức?

Khía cạnh nổi bật của tất cả những hợp đồng mua bán vũ khí và những cuộc đối thoại cấp cao, theo Stephen Blank, là việc Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev thông qua dự thảo hiệp ước hợp tác quân sự, vốn chính thức công nhận hợp tác quốc phòng giữa chính phủ hai nước.

"Hiệp ước này quy định việc trao đổi thông tin, xây dựng lòng tin, hợp tác tăng cường an ninh quốc tế và đảm bảo hoạt động hiệu quả hơn trong việc chống khủng bố và kiểm soát vũ khí," tác giả nhận định.

Tuy nhiên, Stephen Blank cho rằng mối quan hệ song phương Nga-Việt thực chất là để đối phó với Trung Quốc, bất chấp việc hai bên tuyên bố điều này "không hề nhằm vào một nước thứ ba".

"Rõ ràng là mối quan hệ này, với đỉnh điểm là các hiệp ước mới cũng như các hợp đồng mua bán vũ khí, thực chất là để kiềm chế ý đồ và hành động bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông," ông viết.

"Điều đáng chú ý là hầu hết những tuyên bố này đều đến từ phía Việt Nam, nước rõ ràng có đầy đủ mọi lý do để chứng tỏ với Trung Quốc rằng mình có khả năng tìm kiếm sự ủng hộ về quân sự cũng như lập trường chống lại tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc."

Theo tác giả, việc Moscow đang tăng dần sự hỗ trợ về cả quân sự, kinh tế và chính trị cho Việt Nam là một phần của chiến lược "chuyển hướng" về Châu Á, với mục đích sử dụng ảnh hưởng về "kinh tế, quân sự và chính trị của Moscow để thiết lập một thế lực độc lập, mạnh mẽ, đứng riêng tại Châu Á".

Trung Quốc đã công khai cáo buộc Nga là muốn quay trở lại Cam Ranh

Nga, Trung đối đầu

Mối quan hệ Nga-Trung ở thời điểm hiện tại, theo Stephan Blank, chỉ là "vẻ bề ngoài".

Điều này biểu hiện qua việc hồi năm 2012, truyền thông Trung Quốc đã cáo buộc quan hệ hợp tác quân sự cũng như năng lượng Nga-Việt đang giúp cho Việt Nam mở rộng hoạt động khám phá dầu mỏ tại những khu vực tranh chấp, theo tác giả.

Trung Quốc cũng đã công khai cáo buộc Nga là đang "tìm cách quay trở lại Cam Ranh".

Trong bài viết của mình, Stephen Blank dẫn lời cây bút Jeffrey Mankoff cho rằng "ở những nơi quan trọng trên thế giới đối với Nga và Trung Quốc, hai nước này là kình địch nhiều hơn là đồng minh" và rằng bất chấp những hoạt động hợp tác quân đội giữa hai nước, sự trỗi dậy của Trung Quốc cũng "làm Nga lo ngại không kém gì Hoa Kỳ."

Hồi tháng Bảy, Jeffrey Mankoff cho rằng một trong những bằng chứng của sự đối đầu này là cuộc tập trận lớn nhất trong lịch sử quân đội Nga hồi năm 2010, với kịch bản giả định nhằm bảo vệ vùng Viễn Đông nước Nga trước sự xâm lược của kẻ thù không được nêu đích danh, nhưng có đặc điểm giống Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.

"Nếu đây là đúng, thì quan hệ Nga-Trung có lẽ không nguy hiểm như Hoa Kỳ và một số nước khác đã lo sợ," Stephen Blank nhận xét.

"Dù chính phủ hai nước này rõ ràng sẽ cấu kết để ngăn chặn nhiều bước đi của Mỹ trên quốc tế ... ..."

"Điều này sẽ làm chủ đề an ninh tại Châu Á, vốn đã rối rắm, nay sẽ còn thêm phức tạp."

Theo BBC

Chia rẽ về trả lời của Thủ tướng

Độc giả BBC người khen, người chê phần trả lời ba câu hỏi tại Đối thoại Shangri-La của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Trong lúc đó nhất loạt các tướng lĩnh được chính quyền dẫn lời khen ngợi diễn văn của ông Dũng tại diễn đàn quốc phòng với sự tham gia của nhiều nước trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương cùng Hoa Kỳ.

'

BấmBáo Điện tử của Chính phủ Việt Nam dẫn lời các tướng tá nói họ "tâm đắc" với kêu gọi xây dựng "lòng tin chiến lược" giữa các nước của ông Dũng và rằng bài phát biểu của ông Thủ tướng "đã và đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế và toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta."

Trong phát biểu của mình ông Dũng cũng kêu gọi Hoa Kỳ và Trung Quốc đóng vai trò lớn trong việc duy trì an ninh và hòa bình nhằm đảm bảo sự phát triển và thịnh vượng trong khu vực.

'Trách nhiệm lớn nhất'

Sau diễn văn, ông Nguyễn Tấn Dũng đã trả lời ba câu hỏi.

Phần hỏi đáp của ông Thủ tướng bao gồm:

Tiến sỹ Christian Le Miere, Nghiên cứu viên cao cấp về Hải quân và An ninh Hàng hải, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS):Trong bài phát biểu của ngài, ngài nhiều lần nhắc tới tầm quan trọng của luật pháp quốc tế ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) và tất cả các nước nên tôn trọng luật quốc tế. Điều này có nghĩa là Việt Nam đồng ý với Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế về đối với tranh chấp chủ quyên tại Bãi cạn Scraborough? Và ngài có muốn thấy có thêm nhiều nước dựa vào tòa trọng tài quốc tế như một công cụ để giải quyết tranh chấp một cách hòa bình?

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: Thưa các bạn, vấn đề Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa trọng tài của Tòa án Quốc tế về Luật Biển, về vấn đề này ngày 26/4/2013, Chính phủ Việt Nam đã tuyên bố công khai quan điểm của mình, tôi xin không nhắc lại để đỡ tốn thời gian của quý vị.

"Chúng tôi tin tưởng và hy vọng Trung Quốc và Hoa Kỳ với tư cách là hai cường quốc của thế giới, của khu vực nhận rõ vai trò, trách nhiệm và lợi ích của mình mà có những chiến lược, những việc làm thiết thực, phù hợp để đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển, thịnh vượng ở khu vực."

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng

Một lần nữa chúng tôi kêu gọi ASEAN và Trung Quốc cùng nhau thực hiện nghiêm túc DOC, nỗ lực xây dựng COC. Tất cả chúng ta hãy cùng nhau xây dựng lòng tin chiến lược vào nhau vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và thịnh vượng. Xin cảm ơn các bạn.

Nữ Thiếu tướng Yao Yunzhu, Giám đốc Trung tâm Quan hệ Quốc phòng Trung – Mỹ, Học viện Khoa học Quân sự Trung Quốc: Cảm ơn Ngài Thủ tướng về bài phát biểu rất khai sáng. Tôi có câu hỏi rất cụ thể cho Ngài. Trong bài phát biểu, ngài đề cập các thách thức an ninh ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương đang đối mặt hiện nay, trong đó ngài có đề cập tới có việc tự do hàng hải bị gián đoán cũng như ảnh hưởng luồng trung chuyển thương mại quốc tế trong đó một hoặc nhiều cường quốc chính vi phạm luật quốc tế. Câu hỏi của tôi là ngài có thể nêu ra một vài ví dụ cụ thể về việc tự do hàng hải bị vi phạm và vi phạm theo luật quốc tế nào?

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: Thưa các bạn, hòa bình, an ninh, hòa bình, ổn định, phát triển, hợp tác phát triển thịnh vượng cũng như an ninh, an toàn, tự do hàng hải trên Biển Đông là lợi ích, là mong muốn chung, là mục tiêu chung của các quốc gia ASEAN, của các quốc gia trong khu vực, cũng như của cộng đồng quốc tế.

Chúng tôi cho rằng những diễn biến gần đây trên thực tế chắc có lẽ tất cả mọi người của chúng ta ở đây đều biết, tôi thấy không cần nhắc lại.

Quan điểm của tôi, quan điểm của Việt Nam, đã nói rõ trong bài, tôi đã đề cập rõ trong bài phát biểu của mình là để thực hiện được mong muốn chung, mục tiêu chung như tôi vừa để cập thì các bên, trước hết các quốc gia, các bên liên quan trước hết cần thực hiện nghiêm túc DOC, cùng nhau tiến tới COC trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật Biển 1982.

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Chuck Hagel (phải) và Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long trong buổi diễn thuyết của Thủ tướng VN

Chỉ có như thế chúng ta mới cùng nhau, thực đượng, duy trì và thực hiện đuợc cái lợi ích chung, cái mục tiêu chung, cái mong muốn chung là hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác, phát triển thịnh vượng cũng như an ninh, an toàn, tự do hàng hải trên Biển Đông. Cảm ơn các bạn.

Tiến sỹ Lee Chung Min, Đại học Yonsei, Hàn Quốc: Cảm ơn Ngài Thủ tướng. Ngài đã đề cập tới các từ "lòng tin chiến lược" tới 30-40 lần, câu hỏi của tôi rất đơn giản là vậy ngài tin tưởng Hoa Kỳ như thế nào khi so với Trung Quốc, đứng ở quan điểm của Việt Nam? Cảm ơn Ngài!

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: Như tôi đã đề cập trong bài phát biểu của tôi là Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai cường quốc có trách nhiệm lớn nhất, tôi nhấn mạnh là lớn nhất, trong tương lai trong quan hệ của chính mình, cũng như sự đóng góp vào hòa bình, hợp tác, phát triển, thịnh vượng chung của khu vực.

Chúng tôi tin tưởng và hy vọng Trung Quốc và Hoa Kỳ với tư cách là hai cường quốc của thế giới, của khu vực nhận rõ vai trò, trách nhiệm và lợi ích của mình mà có những chiến lược, những việc làm thiết thực, phù hợp để đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển, thịnh vượng ở khu vực. Xin cảm ơn các bạn.

Người khen...

Trên trang Facebook của BBC Tiếng Việt, các độc giả, đa số ở độ tuổi dưới 30, tỏ ra chia rẽ về màn thể hiện của ông Dũng trong phần hỏi đáp.

Kien Hoang Trung nói: "Thủ Tướng trả lời rõ ràng, rành mạch, rất thông minh theo cách ngôn từ ngoại giao ....cả ba câu hỏi và cách trả lời đề dễ hiểu theo ẩn ý của từng phần một, nhưng khái quát đầy đủ nội dung và tầm nhìn quốc tế!"

"Thủ Tướng trả lời rõ ràng, rành mạch, rất thông minh theo cách ngôn từ ngoại giao."

Kien Hoang Trung trên Facebook

Luu Xuan Do nói: " Ông Dũng trả lời quá tốt. Một câu hỏi theo kiểu "trong hai người bạn của anh anh tin ai hơn" là câu hỏi gài bẫy người khác. Ông Dũng trả lời: hai nước đều phải nhận thấy vai trò, trách nhiệm.... Ông ấy đã nói trong bài phát biểu là phải tạo lòng tin chiến lước giữa các nước. Có nghĩa là các nước phải tin tưởng nhau. Ông người Hàn hỏi câu đó vô duyên quá. May mà thủ tướng trả lời linh hoạt."

Jose Mourinho nhận xét: "Câu số 1: trả lời như thế thì ổn, vì bản chất câu hỏi là muốn xem quan điểm VN có ngả theo Philipines không, nhưng thực tế Philippines kiện cũng kiện luôn một số đảo của VN, nên nếu VN ngả theo Philippines thì chắc chắn là công khai thừa nhận những đảo đó thuộc về Philippines.

"Nên VN lúc này coi như không liên quan, nếu vụ kiện đó Philippines thắng thì Việt Nam cũng sẽ lên tiếng về vấn đề các đảo kia thuộc Việt Nam mà thôi.

"Câu 2: Nếu trả lời thẳng thì sập bẫy khiêu khích của con Trung Quốc, nếu trả lời kiểu "ai cũng biết rồi" thì cũng là một cách mỉa rất hay, nên câu này là câu trả lời hay nhất.

"Câu 3: Đây là câu hỏi để phân cực, xem VN hiện tại ngả về cực nào, thì trả lời hơi chung chung, thậm chí ko đả động gì đến hai cực. Theo mình VN bây giờ cũng nên chọn lấy một cực để mà giải quyết triệt để vấn đề chứ cứ thế này lằng nhằng lắm."

Người chê

Trong khi đó cũng có những ý kiến châm biếm hoặc chê ông Thủ tướng.

Fata LError viết:

"Dựa theo 1 câu chuyện vui:
- câu 1: nếu các bạn ngồi đây chưa biết mà hỏi tôi, thì tôi có trả lời các bạn cũng ko hiểu đâu.
- câu 2: nếu các bạn ngồi đây đã biết rồi thì cho phép tôi ko trả lời lại nữa.
- câu 3: nếu các bạn ngồi đây, người biết, người chưa biết thì xin người đã biết nói cho người chưa biết hiểu vấn đề, tôi xin phép không trả lời."

Tien Lang nhận xét:"Nói yếu ớt như kẻ mất hồn không có khẩu khí, vừa nói vừa sợ mình nói sai quan điểm mất lòng Trung Quốc đến nỗi đeo headphone ngược."

"Bài phát biểu rất hay, còn trả lời trực tiếp các câu hỏi móc máy thì rất dở! Lãnh đạo Việt Nam hiện nay trình độ kém xa với thế hệ lãnh đạo ngày trước."

Việt Tú

Trung Bui viết: "Chết cười với những câu trả lời của ông Dũng, nếu Việt Nam mở một khóa đào tạo giao tiếp cho ông Dũng thì tốt quá! Trả lời không đúng trọng tâm, không cảm ơn sau khi nghe câu hỏi....thế này bị cô giáo mắng là không hiểu đề."

Việt Tú nhận định: "Bài phát biểu thì hay. Nhưng cách trả lời của thủ tướng cho thấy ông ấy không phải là người viết bài đó.

"Nhận thức khá chung chung, câu trả lời chưa có trọng tâm và cũng chưa có điểm nhấn mang tính quốc gia trong quan điểm của mình, nó cho thấy ông ấy chưa thực nắm chắc tình hình."

Nam Nguyen cũng phần nào có chung quan điểm với Việt Tú:

"Bài phát biểu rất hay, còn trả lời trực tiếp các câu hỏi móc máy thì rất dở! Lãnh đạo Việt Nam hiện nay trình độ kém xa với thế hệ lãnh đạo ngày trước. Xem lại các bài phỏng vấn của phóng viên nước ngoài hỏi Chủ tịch Hồ Chí Minh, hay Thủ tướng Phạm Văn Đồng, hoặc Võ Nguyên Giápv.v... thấy rõ điều đó. Nguyễn Chí Vịnh trả lời trực tiếp còn hay hơn nhiều ông Dũng, mặc dù chỉ là cấp thứ trưởng. Sau vụ này ông X chắc toát mồ hôi hột, sợ đến già, còn hơn đứng trước Quốc hội."

Dung Le Anh viết: "Hoan hô Thủ tướng, trả lời lòng vòng cho tụi nó chóng mặt chơi. Nói theo kiểu "đi đâu lanh quanh cho đời mỏi mệt..." í mà!"

Theo BBC