Đô đốc Scott Swift cho rằng một số nước đang có xu hướng muốn đẩy tranh chấp lãnh thổ trên biển Đông trở thành một cuộc tranh chấp quân sự toàn diện. Ông kêu gọi các quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc nên tìm cách giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ qua đường tòa án.
"Mối lo ngại của tôi là sau nhiều thập kỷ hòa bình và thịnh vượng, chúng ta có thể thấy khả năng quay lại của việc gia tăng sức mạnh nhằm quân sự hóa tại khu vực này", Đô đốc Scott Swift, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương tuyên bố hôm 14.12 tại Hawaii.
Theo ông Swift, bằng cách sử dụng sức mạnh quân sự để áp đặt tuyên bố chủ quyền, các quốc gia trong đó có Trung Quốc đã làm dấy lên nguy cơ xảy ra chạy đua vũ trang có thể nhấn chìm toàn bộ khu vực.
"Cả nước kiện và bị kiện đều đang đầu tư ngân sách quốc gia để phát triển lực lượng hải quân với các khả năng không đơn thuần chỉ để tự vệ", ông Swiff khẳng định.
Ngoài ra, việc gia tăng các hoạt động quân sự, tuần tra trong khu vực khiến xảy ra nhiều tình huống không cần thiết và có thể đe dọa đến hoạt động thương mại thông thường.
Đô đốc Mỹ yêu cầu Trung Quốc giải trình trước Tòa án trọng tài thường trực (PCA) nhằm giải quyết các tranh chấp pháp lý mà Philippines đã kiện nước này. "Vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc có thể trở thành cơ hội để chúng ta thực thi luật pháp vì sự thịnh vượng của mọi quốc gia trong khu vực”, ông Swift nhận định.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với phần lớn Biển Đông, tuyến hàng hải quan trọng bậc nhất trên thế giới với số lượng hàng hóa đi qua mỗi năm lên tới 5.000 tỉ USD. Bắc Kinh cũng đang xây dựng phi pháp 7 hòn đảo nhân tạo trên những bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà nước này chiếm đóng trái phép.
Philippines khởi kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế từ tháng 1.2013. Hồi tháng 10, Tòa án PCA tuyên bố họ có thẩm quyền xét xử tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines trên Biển Đông theo đơn kiện của Manila. Theo đúng tiến trình phân xử, tháng 6.2016, tòa sẽ chính thức tuyên án, bất chấp việc Trung Quốc có đưa ra bằng chứng tranh luận hay không.
Thiên Hà (theo News York Times)