Trang

7 tháng 9, 2014

Người Việt lười từ việc nhỏ

 Sống lười có lợi hơn chăm?
(Tin tức thời sự) - "Hiện nay, lớp trẻ nhận thức được cần cù là đức tính vốn có của người Việt là điều tốt, nhưng quan trọng là có thực hiện được như vậy hay không?".
Đó là câu hỏi được PGS.TS Nguyễn Văn Nam - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thương mại, nguyên thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng đặt ra trước việc đánh giá người Việt có tính cần cù, nhưng lười từ việc nhỏ.
Chỉ thấy lợi ích trước mắt
PV:- Vừa qua, theo khảo sát của Công ty nghiên cứu thị trường GCOMM, với sự tham gia của 1.005 sinh viên, du học sinh, trí thức trẻ (18-35 tuổi) trên cả nước. Khi được hỏi về những đức tính của người Việt trong quá khứ và hiện tại, thì hầu hết đều lựa chọn đức tính cần cù, thân thiện, tỷ lệ lên tới hơn 80%. Quan điểm của ông ra sao trước kết quả này, đây có được coi là một tín hiệu đáng mừng trong nhận thức của giới trẻ?
PGS.TS Nguyễn Văn Nam: - Đức tính cần cù có trong con người VN từ xưa đến nay, vì chúng ta xuất phát là người nông dân lao động chân tay. Mà đã là nước nông nghiệp thì phải cần cù, chịu khó, đó là tính cách bắt buộc phải có thì đúng hơn.
Hiện nay, lớp trẻ nhận thức được cần cù là đức tính vốn có của người Việt là điều tốt, nhưng quan trọng là có thực hiện được như vậy hay không? Mà nói thẳng ra thì hiện nay nhiều sinh viên đi làm việc cũng không thấy tính cần cù ở đâu. Cảm nhận, suy nghĩ là một chuyện, nhưng hành động thực tế lại là chuyện hoàn toàn khác.
PV:- Điều đáng nói ở đây là khi nhìn nhận vào thực tế thì xuất hiện một viễn cảnh hoàn toàn khác. Từ những việc nhỏ nhất như ý thức vệ sinh công cộng kém, vứt rác bừa bãi nên dẫn đến ô nhiễm môi trường, trồng rau cũng sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng để rau lớn nhanh, có nghĩa đầu tư thời gian ít nhưng thu được lợi nhuận nhiều. Cho đến việc lớn hơn đó là thông tin Việt Nam phải chi tới 500 triệu USD năm 2013 để nhập khẩu hạt giống rau củ, trong khi chúng ta lại là một nước nông nghiệp, cuối cùng hiện nay nền kinh tế phụ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc. Trong khi đó, hơn 30% số lượng công chức hiện nay lại trong tình trạng sáng cắp ô đi, tối cắp ô về.
Vậy chúng ta phải hiểu nghịch lý giữa nhận thức của giới trẻ và thực tế này như thế nào? Đó là thực tế mà chúng ta buộc phải thừa nhận đúng không, thưa ông?
PGS.TS Nguyễn Văn Nam: - Đây là những đức tính coi nhẹ cái chung, cái trật tự quy định chung, chỉ biết đến cá nhân.
Ngay chuyện vi phạm vệ sinh công cộng, trật tự an toàn, cũng minh chứng cho việc mặc kệ lợi ích cộng đồng. Điều này được lý giải chính là vì tính cách của người Việt mình là nông dân nên tầm nhìn hẹp hòi, với suy nghĩ "đèn nhà ai rạng nhà ấy", tức chỉ biết đến lợi ích cá nhân, còn lợi ích cộng đồng, lợi ích dân cư không quan tâm đầy đủ để biết xã hội gắn bó lẫn nhau.
PGS. TS Nguyễn Văn Nam
PGS. TS Nguyễn Văn Nam
Chỉ cần nhìn vào hiện tại những cái làm được nhưng lại chạy đi nhập ngoại về dùng mà không tự làm lấy. Đó là chuyện cần quan tâm vì nó mới xuất hiện.
Nhưng tất cả đều do nền kinh tế thị trường, phải tính toán lời lãi, cái nào lời nhiều hơn thì làm dù chỉ là lợi trước mắt, biết phun thuốc là độc nhưng sản lượng lại cao, thu hoạch nhanh, nên cứ làm, chưa nghĩ đến cái hậu quả ảnh hưởng lâu dài. Điều này tạo điều kiện cho việc xuất hiện thêm một đức tính người Việt đó chính là không có tầm nhìn chiến lược, không nhìn xa, chỉ nhìn thấy lợi ích ngắn hạn.
Vì vậy, người dân chỉ tính toán lợi ích trước mắt, hay đến chuyện chạy theo phong trào, năm nay cafe lên thì chặt cao su trồng cafe, vài năm nữa cafe giảm giá thì lại chặt cafe trồng hạt điều, cao su...có nghĩa là không có tính chiến lược, đó là một đặc tính nữa của người Việt.
Nhưng đáng lo ngại hơn đó chính là những đặc tính ấy không những chỉ có ở dân mà các lãnh đạo quản lý cũng vậy, chưa bao giờ dự phòng tính toán trước mà hoàn toàn là nước đến chân mới nhảy, có nghĩa chỉ thụ động xử lý tình huống, có chuyện xảy ra rồi mới lo giải quyết, mất bò mới lo làm chuồng.
Tôi nói cụ thể ngay vụ ô tô giường nằm đổ chết 12 người ở Sa Pa xảy ra mới đây, sau khi tai nạn thương tâm xảy ra thì mới để ý đến việc những chiếc ô tô giường nằm đi vào đường đèo dốc quanh co dễ gây tai nạn, mới bắt đầu nghĩ ra Luật cấm ô tô giường nằm đi trên khu vực miền núi. Trong khi, tai nạn đã xảy ra rồi, tổn thất cũng đã tổn thất rồi, như vậy có phải là mất bò mới lo làm chuồng hay không?
Hay kể cả đến câu chuyện nhập hạt giống từ Trung Quốc cũng vậy, tất cả đều vì lợi ích trước mắt, cứ nhập ồ ạt về vì thiết nghĩ nó cho sản lượng rất cao. Thế nhưng, người dân lại không nắm bắt được, những giống đó chỉ sử dụng được 1 vụ, sang vụ sau lại phải mua tiếp. Có nghĩa nếu đã nhập thì sẽ nhập mãi, dẫn đến hệ quả tất yếu là sau này người nông dân sẽ mất nghề và phụ thuộc hoàn toàn vào nước khác.
Một tính nữa là thực dụng, cứ thấy hàng rẻ, mẫu mã đẹp thì mua về dùng dù biết chất lượng chẳng ra gì, kể cả đảm bảo an toàn cho sức khỏe cũng không có, thậm chí còn biết các hóa chất sử dụng làm các sản phẩm cũng có chất độc. Cũng như đồ chơi trẻ em, từ quần áo cho đến đồ chơi trung thu cũng độc hại không kém, biết độc nhưng vì nó đẹp nên vẫn bị thu hút, người Việt chúng ta lạ lắm!
Mà đâu chỉ có chuyện nhỏ mới vậy, ngay cho đến các công trình lớn của nhà nước hàng trăm, hàng chục nghìn tỷ đồng cũng ham giá rẻ. Các nhà thầu TQ bỏ giá rẻ, thì giao thầu cho họ, rồi làm chất lượng kém thì ta lại chịu hậu quả.
Ngay như Đạm Ninh Bình đầu tư 750 triệu USD mà chất lượng không ra gì, sản lượng không đạt được, thua lỗ triền miên; cũng như đường sắt trên cao HN, nhận thầu rồi bỏ bê, quá thời hạn thi công vẫn không làm cứ để đó, dẫn đến đội vốn, tai họa giáng xuống. Mà dĩ nhiên công trình kéo dài 2-3 năm sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế, vốn đội lên cao.
Có tư tưởng thỏa mãn sớm
PV:- Tính lười biếng của người Việt còn bị doanh nhân người Nhật Ito Junichi, CEO công ty World Link Japan Inc chỉ rõ khi ông mới đến Việt Nam 20 năm trước, ông thấy người Việt Nam cũng rất chăm chỉ như người Nhật. Nhưng giờ thì ông không còn cảm thấy điều đó nữa. Theo nhìn nhận đánh giá của ông, điều gì tác động dẫn tới sự thay đổi trong nhận thức này, hay tính lười là đặc tính dân tộc Việt.
Có thể nhìn nhận bệnh lười của người Việt đang có xu hướng phát triển lên hay không? So với trước đây thì ra sao, ông có thể lấy ví dụ cụ thể?
PGS.TS Nguyễn Văn Nam: - Theo tôi thì thanh niên bây giờ do giáo dục không tốt, quản lý kém, cho nên mới đua đòi kiểu sống thực dụng, không biết công việc ổn định như thế nào, mà chỉ quan tâm kiếm được bao nhiêu tiền để đi nhậu, đi chơi.
Bị ảnh hưởng từ lối sống chộp giật, lối sống trước mắt, nhưng nó không phải tất cả. Vì cũng có nhiều người chịu khó học hành, làm việc ổn định chăm chỉ.
Thực ra bệnh lười cũng là đặc tính của bất cứ con người nào trên Trái Đất này, muốn làm nhàn nhã mà được ăn no đủ, đó là một mong muốn chung. Nhưng nhiều khi là do cơ chế chính sách, để họ thấy sống lười tốt hơn là chăm.
Như trong một cơ quan thủ trưởng đánh giá không sâu sát, cứ theo quy định máy móc, 3 năm là tăng lương, vậy thì chăm cũng 3 năm sẽ tăng, lười thì cũng 3 năm mới tăng. Cơ chế chính sách quản lý đó làm cho họ thấy chăm làm gì, trong khi lười vẫn sẽ đàng hoàng.
Có những loại giống trong nước hoàn toàn có thể sản xuất được nhưng Việt Nam vẫn phải nhập.
Có những loại giống trong nước hoàn toàn có thể sản xuất được nhưng Việt Nam vẫn phải nhập.
Hay đến bây giờ có trợ cấp cho người nghèo, xã nghèo, huyện nghèo. Tôi được biết nhiều cán bộ miền núi nói, các hộ đồng bào dân tộc hiện nay nhiều người không muốn đi làm, mà chỉ thích đăng ký hộ nghèo nhận trợ cấp, sống bằng trợ cấp, không đi trèo đèo, lội suối làm lụng vất vả nữa.
Gia đình nào bây giờ cũng phấn đấu được làm hộ nghèo, phấn đấu xã nghèo vì câu chuyện chính sách quản lý mà không đánh giá được, cuối cùng cả xã hội phấn đấu nghèo. Điều đó để cho thấy, đó không phải là do bản chất người Việt mà là do nhiều yếu tố chính sách tác động.
Bản thân tôi, tôi tin bản chất người Việt không thay đổi, nhưng bản chất nào tốt thì phải được nuôi dưỡng, phải được khuyến khích. Bởi cái chính là bản chất tốt vẫn có, nhưng cơ chế chính sách cùng cách quản lý, lối đánh giá, khen thưởng thi đua hiện nay làm thay đổi tính đổi nết, khiến nhiều cá nhân cảm thấy theo đuổi con đường chính nghĩa thì mình chỉ thiệt thòi.
Một chính sách đưa ra ai có lương tâm, thẳng thắn, thật thà thường thua thiệt. Thiết nghĩ, nếu có cơ chế tốt thì bản chất vẫn được phát huy và duy trì.
PV:- Bên cạnh đó, một số chuyên gia kinh tế cũng nhìn nhận và cho rằng người Việt đang hài lòng với việc đi làm gia công, đi làm thuê, lười làm thích ăn sẵn. Doanh nghiệp thì chỉ chú trọng tới việc sản xuất nhanh và nhiều chứ không quan tâm tới việc sản nâng cao năng lực, chất lượng sản phẩm, tăng giá trị gia tăng để tham gia sâu hơn, có vị trí tốt hơn trong chuỗi giá trị.
Nên dẫn đến nền kinh tế đang phụ thuộc vào khai thác tài nguyên nguồn tài nguyên có sẵn đem bán, thế nhưng nguồn tài nguyên cũng đang dần cạn kiệt, phải đi nhập khẩu ngược lại tiêu biểu như điện, xăng dầu, điều này sẽ dẫn tới hệ quả nào, thưa ông? Ai hay đơn vị nào sẽ chịu trách nhiệm cho tình trạng này, thưa ông?
PGS.TS Nguyễn Văn Nam: - Đúng là người Việt hiện nay đang có suy nghĩ thỏa mãn sớm với kết quả đạt được, giờ từ chỗ nghèo đói mà 1 tháng thu nhập được 5-7 triệu là thỏa mãn, tưởng như vậy là no đủ, nhậu nhẹt tưng bừng, không phấn đấu, có nghĩa thiếu tầm nhìn xa.
Theo tôi tất cả là do cơ chế, do nền giáo dục hiện nay kém, cho nên không cho họ cái nhìn xa, không đặt cho mình những thách thức, mục tiêu để phấn đấu, để vươn lên. Trong khi cứ nói là làm theo Bác Hồ, nhưng đó chỉ là lời nói gió bay có khuyến khích những người chăm chỉ làm việc đâu.
Bên cạnh đó, bệnh thành tích của dân ta nặng lắm, kể cả đến lãnh đạo cơ quan quản lý hiện nay cũng phấn đấu vì thành tích.
Còn câu chuyện DN tôi tin những DN làm ăn kiểu chộp giật đều phá sản, vì chỉ có làm ăn chất lượng mới kéo dài được thời gian tồn tại.
Một điều thiếu vô cùng quan trọng đối với suy nghĩ của nhiều người VN hiện nay, đó chính là chưa có tư duy sự nghiệp cuộc đời mà chỉ có tư duy có công ăn việc làm, được sống trước mắt, không có suy nghĩ xây dựng sự nghiệp cho cả cuộc đời. Đáng lẽ họ phải nghĩ còn đời con, đời cháu, nghĩ được như vậy thì mới phát triển được.
Đấy rồi đến câu chuyện khai thác tài nguyên cũng vậy, DNNN cho xuất khẩu tràn lan, không những cho chính ngạch lại còn cho xuất khẩu lậu, tiêu biểu như quặng quý hiếm. Tôi dự đoán chỉ 15 năm nữa là cạn kiệt tài nguyên.
Vậy trách nhiệm thuộc ai, dĩ nhiên là thuộc lãnh đạo quản lý, mà lại rất khó quy trách nhiệm cá nhân.
- Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện này!
Thanh Huyền

Khi TQ bội bạc với “những người bạn”

Nhiều lãnh đạo của các tập đoàn quốc tế chưa quên lời hứa “mãi mãi là bạn” mà các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã nói với họ khi đến làm ăn tại đất nước này. Nhưng có vẻ, thời kỳ ấy đã trở thành…xa vắng.
Doanh thu của IBM tại thị trường Trung Quốc đang sụt giảm mạnh. (Ảnh: BI)
Bắt đầu từ khoảng hơn 3 thập kỷ trước đây, khi Trung Quốc bắt đầu tiến hành cuộc cải cách kinh tế, các tập đoàn nước ngoài luôn luôn được chào đón một cách nồng nhiệt nhất. Trong nhiều bữa tiệc, các nhà lãnh đạo cấp cao của chính quyền Bắc Kinh đã luôn miệng khẳng định các tập đoàn, doanh nghiệp nước ngoài đến Bắc Kinh đều là “những người bạn của Trung Quốc”.
Nhưng những gì đã và đang xảy ra gần đây ở Trung Quốc khiến các CEO của các công ty đa quốc gia nhận ra một điều rằng, họ không còn là “bạn của Trung Quốc” mà đã phần nào trở thành kẻ thù, đặc biệt là ban lãnh đạo mới của Trung Nam Hải đã cho thông qua một chính sách “rất ít thân thiện” với các doanh nghiệp nước ngoài.
Theo tạp chí Fortune (Mỹ), những chiến dịch “chống độc quyền” mà Bắc Kinh thực thi gần đây đã được mở rộng và tăng cường hơn rất nhiều. Mục tiêu của họ là ai? Đó là những gã khổng lồ của phương Tây như Microsoft, Daimler, BMW, Volkswagen, Chrysler, Qualcomm… Đa số những công ty này đang chuẩn bị phải nộp phạt những khoản tiền lớn nếu Bắc Kinh chứng minh rằng họ đã vi phạm pháp luật Trung Quốc.
Cũng theo Fortune, phong trào này đã được khởi xướng cách đây hơn một năm và bắt đầu bằng việc các nhà quản lý Trung Quốc mở chiến dịch điều tra “chống độc quyền” nhằm vào các hãng sữa bột cho trẻ em của phương Tây, cáo buộc họ định giá quá cao. Mặc dù các cáo buộc của Trung Quốc chẳng có căn cứ gì nhưng người ta ngầm hiểu rằng đã đến lúc Trung Quốc muốn hất cẳng các tập đoàn nước ngoài để hỗ trợ các công ty nội địa. Dẫu vậy, trước sự đe dọa của các cơ quan chức năng Trung Quốc, Mead Johnson và Abbott đã phải giảm giá để xoa dịu tình hình.
Các thương nhân nước ngoài có thể ngạc nhiên về sự thay đổi thái độ đột ngột của Trung Quốc nhưng giới bình luận quốc tế lại cho rằng, điều này thực sự là một sự “bổ sung hợp lý” vào chính sách đối ngoại quyết đoán do ông Tập Cận Bình và chính phủ mới ở Bắc Kinh tạo ra. Kể từ khi lên nắm quyền (tháng 11/2012), Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tỏ rõ thái độ kém thân thiện với phương Tây và sẵn sàng leo thang trong tranh chấp lãnh hải với Nhật Bản, Việt Nam và Philippines.
Chiến lược kinh doanh của Trung Quốc cũng đang thay đổi với biểu hiện là chủ nghĩa dân tộc trong kinh tế đang trên đà phát triển. Công bằng mà nói, không có quốc gia nào trên thế giới được hưởng lợi nhiều từ quá trình toàn cầu hóa như Trung Quốc nhưng Bắc Kinh lại luôn tỏ ra nghi ngờ hệ thống thương mại tự do. Giới lãnh đạo Trung Quốc thương công khai bày tỏ sự lo ngại rằng ảnh hưởng kinh tế và sự thống trị công nghệ của “ngoại bang” đang gây hại cho an ninh của Trung Quốc. 
Một số trong những nỗi lo sợ này đã được chuyển hóa thành các chính sách khá kỳ cục. Ví dụ, mới đây chính phủ Trung Quốc đã thẳng tay loại cái tên Apple ra khỏi danh sách mua sắm chính thức của mình (với lý do Apple không nộp hồ sơ đúng hạn). Doanh số bán hàng của Cisco tại Trung Quốc cũng đang giảm mạnh do những lo ngại về an ninh. Các hãng CNTT lớn của nước ngoài như IBM, Oracle, EMC cũng bị “tống cổ” khỏi các dự án ở Trung Quốc để thay vào đó là thiết bị và dịch vụ của các công ty trong nước.
Theo ông Scott Kennedy, chủ nhiệm Trung tâm nghiên cứu Chính trị và Thương mại Trung Quốc (ĐH Indiana-Mỹ), Trung Quốc không đi về phía thị trường mở và công bằng mà họ đang tạo ra một môi trường cạnh tranh theo hướng có lợi cho một số doanh nghiệp của họ. Nói một cách khác, Trung Quốc đang làm sống dậy chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch dưới hình thức tinh vi hơn và “hiểm” hơn.
Còn theo ông Minxin Pei – chủ nhiệm Trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế Keck (ĐH Claremont McKenna) thì tất cả các hành động này của Trung Quốc thực ra chỉ nhằm bóp chết các doanh nghiệp nước ngoài và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc nổi lên thống trị thị trường nội địa. Theo ông Pei, trong bối cảnh này, các công ty phương Tây nên có những bước đi nhằm chống lại sự trấn áp của Bắc Kinh như yêu cầu sự minh bạch, đề nghị các cơ quan đại diện thương mại (Phong thương mại Mỹ, Phòng thương mại châu Âu…) để làm sáng tỏ sự thật.
“Cách phòng thủ tốt nhất là tấn công mạnh mẽ. Nếu hành động thực thi chống độc quyền của Bắc Kinh là vô lý thì họ nên vận động chính phủ mình có những hành động trả đũa”, ông Minxin Pei phát biểu, “Họ cần phải nói với Bắc Kinh rằng, chính các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang mong muốn mở rộng hoạt động ở các nước phương Tây và kinh tế Trung Quốc được như ngày nay là nhờ một phần vào các công ty nước ngoài. Nếu họ (Bắc Kinh) muốn được đối xử công bằng thì họ phải cho các doanh nghiệp phương Tây thấy rằng họ đang đối xử với những người bạn”.
Lương Minh
INFONET

Bi kịch...thừa tiền


BTTD: Khi kẻ thừa tiền phải leo cây

Nợ xấu nhiều, triển vọng nền kinh tế u tối, lòng tin cạn kiệt… khiến tiền trong ngân hàng ứ đọng, không ra được thị trường trong khi doanh nghiệp và người dân vẫn đói vốn.
Bi- hài kịch!

Bi kịch thời ngân hàng “nương tựa”… gốc cây, bờ tường

Ứ đọng vốn, nhiều ngân hàng giờ này đã phải dùng đến chiêu tiếp thị ở cả gốc cây, cột điện, bờ tường rào… để hút khách vay vốn.
Sau một thời gian được “dẹp bỏ”, thì nay những tấm băng rôn quảng cáo vay vốn tín chấp lại “mọc” lên nhan nhản khắp nơi. Vốn vay ngân hàng thời “bí đầu ra” không chỉ được mời chào qua email, tin nhắn điện thoại mà còn “tràn” cả ra đường, “trèo” lên gốc cây, cột điện…. , thậm chí là “nương tựa” ở bờ tường rào, miễn là ở vị trí dễ lọt vào tầm mắt người đi đường.
Vốn vay của "ngân hàng 100% vốn nước ngoài" được quảng cáo "ăn theo" kinh doanh quà vặt
Theo những mẩu quảng cáo này, khách hàng chỉ cần nộp hồ sơ photo chứng minh thu nhập, không cần công chứng, không cần tài sản thế chấp là tiền sẽ được giải ngân ngay ở các “ngân hàng 100% vốn nước ngoài”. Số khác thì yêu cầu đối tượng vay phải là công chức, giáo viên, bác sĩ…
Vốn vay tín chấp ngân hàng "tựa" trên các gốc cây, với lời mời chào hấp dẫn, thu hút người đi đường

Ngay cả bờ tường hàng rào cũng được tận dụng để tiếp thị vốn vay ngân hàng. Giáo viên, công chức, bác sĩ... là những đối tượng ưu tiên được vay vốn
Thế nhưng, nếu lãi suất cho vay tín dụng tại các nhà băng hiện vào khoảng 12,5 – 14%/năm, thì mức lãi vay tín dụng tại “gốc cây, bờ tường” cao gấp 2-3 lần, thường dao động từ 1,1 – 1,8%/tháng (khoảng 22%/năm). Lãi suất cao hay thấp còn phụ thuộc vào mức chứng minh thu nhập hàng tháng của người vay.
Mẩu tin quảng cáo mời chào vay tín dụng được treo vắt vẻo trên ... thân cây. Thủ tục cho vay đơn giản, không cần chứng minh tài sản. Giá trị mỗi khoản vay sẽ dựa trên mức lương, bảo hiểm và thẻ tín dụng của người đi vay

Cột điện cũng là nơi "nương tựa" của vốn vay ngân hàng "100% vốn nước ngoài"

Vốn được tiếp thị trên ... thân cây 

Mà không cần biết phía dưới khung cảnh ra sao...


Trường Giang

Thế giới 24h: NATO cấp vũ khí cho Ukraina?

 - Ukraina nói 5 nước thành viên NATO sẽ cung cấp vũ khí cho Kiev; Mỹ mở mặt trận không kích mới ở Iraq... là các tin nóng.

TIN LIÊN QUAN
Nổi bật
Hôm 7/9, ông Yuri Lytsenko, trợ lý cấp cao của Tổng thống Ukraina Petro Poroshenko, cho biết tại hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra mới đây ở xứ Wales, Kiev đã đạ được thỏa thuận về việc 5 nước thành viên của tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương cung cấp vũ khí cùng cố vấn quân sự cho Ukraina.
Nga, Ukraina, NATO, vũ khí
Quân đội Ukraina tuần tra bên ngoài thành phố Mariupol thuộc miền đông. (Ảnh: News)
Cụ thể, trên trang Facebook cá nhân, ông Lytsenko cho biết, 5 quốc gia gồm Mỹ, Pháp, Italy, Ba Lan và Na Uy đã thống nhất cung cấp vũ khí hiện đại cùng cố vấn quân sự cho chính quyền Kiev trong tương lai gần. Ông Lytsenko không cung cấp thêm chi tiết. Hiện chưa thể xác minh được bản tuyên bố này.
Tổng thống Ukraina từng trả lời phỏng vấn rằng, nước này cần vũ khí chính xác để phòng vệ trước các thế lực xâm lược. "Vũ khí chính xác cao không nhằm giúp Ukraina giành chiến thắng trong cuộc chiến tranh đặc biệt này, mà giúp chúng ta có thể gia nhập vào hệ thống an ninh châu Âu", ông Poroshenko nói.
Tuy nhiên, trước đây, các quan chức của tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương đã khẳng định rằng, liên minh này sẽ không cung cấp vũ khí cho Ukraina, do quốc gia này không phải là thành viên của khối. Tuy nhiên, những đồng minh riêng rẽ có thể quyết định làm việc này, giới chức của NATO cho biết thêm.
Một quan chức cấp cao của Mỹ ngày 7/9 cũng đã lên tiếng cho biết rằng, quốc gia này chưa hề đưa ra lời đề nghị "viện trợ sát thương" nào cho phía Ukraina, để giúp cho Kiev có thể đương đầu với lực lượng ly khai như những gì mà ông Yuri Lytsenko đã công bố trên trang Facebook cá nhân cùng ngày.
Tin vắn
- Rạng sáng 7/9, một loạt vụ oanh kích mới đã xảy ra tại thành phố cảng chiến lược Marioupol và thành phố Donetsk, miền đông Ukraina, đe dọa thỏa thuận ngừng bắn.
- Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf nói, nước này “không hợp tác quân sự hoặc chia sẻ thông tin tình báo” với Iran để chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo.
- Bộ trưởng Tài chính Anh ngày 7/9 tuyên bố rằng, Scotland sẽ được trao thêm quyền tự chủ về tài chính nếu như chịu ở lại Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland.
- Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) đã công bố thỏa thuận ngừng bắn ở miền đông của Ukraina được ký kết hôm 5/9 tại Minsk, Belarus, theo RIA Novosti.
- Mỹ đã triển khai hàng loạt các vụ không kích nhằm vào các chiến binh tổ chức Nhà nước Hồi giáo ở gần đập Haditha, tây Iraq, một trong những địa điểm chiến lược.
- Tổng thống Mỹ cho biết sẽ công bố kế hoạch đối phó tổ chức Nhà nước Hồi giáo, song khẳng định là lực lượng Mỹ sẽ không can thiệp quân sự trên mặt đất tại Iraq.
- Chính phủ Somalia ngày 7/9 đã tiến hành cách chức Giám đốc tình báo đầy quyền lực Abdulahi Mohamed Ali, với lý do ông này "không thực hiện được các cam kết".
- Bộ trưởng Quốc phòng nước Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng (DNR) cảnh báo rằng, ông sẽ ra lệnh khai súng nếu Kiev tiếp tục có những hành động khiêu khích.
- Các lực lượng của người Kurd ở miền Bắc Iraq đã tái chiếm được một ngọn núi có vị trí chiến lược quan trọng từ tay các phiến quân của tổ chức Nhà nước Hồi giáo.
- Theo cơ quan báo chí Điện Kremlin, Tổng thống Putin đã coi việc khám phá, khai thác thềm lục địa Bắc Cực là một trong những nhiệm vụ chính của ngành dầu khí Nga.
- Ủy ban bầu cử liên bang Myanmar ngày 7/9 đã thông báo về việc hủy bỏ cuộc bầu cử quốc hội bổ sung thứ hai, mà theo kế hoạch sẽ diễn ra vào cuối năm 2014 này.
- Một máy bay Colombia chở 10 người đã gặp nạn và rơi tại khu vực rừng rậm Amazon. Chính quyền cho biết, những nạn nhân trên máy bay có rất ít khả năng sống sót.
Tin ảnh
Nga, Ukraina, NATO, vũ khí
Mưa lớn kéo dài nhiều ngày qua đã làm hơn 300 người tại phía bắc Ấn Độ và Pakistan thiệt mạng. (Ảnh: AP)
Phát ngôn
Tổng Thư ký Liên đoàn Arập, ông Nabil al-Arabi hôm 7/9 đã kêu gọi một cuộc đối đầu quân sự và chính trị toàn diện với tổ chức Nhà nước Hồi giáo.
"Điều cần thiết hiện nay là, một quyết định thực hiện cuộc đối đầu toàn diện về quân sự và chính trị", ông Arabi nói tại cuộc gặp các ngoại trưởng Arập.
Kỷ niệm
Ngày 8/9/1991, Cộng hòa Macedonia chính thức độc lập.
Ngày 8/9/1994, chuyến bay mang số hiệu 427 của USAir gặp nạn, khiến 132 người thiệt mạng.
Thanh Vân

ĐIỆP KHÚC: QUẢN KHÔNG ĐƯỢC THÌ CẤM

​Đừng để thêm những quy định “trên trời”

08/09/2014 08:15 GMT+7
TT - Những quy định thiếu khả thi, thiếu hợp lý có thể gây tác hại lâu dài, giảm tính hấp dẫn môi trường kinh doanh tại VN.
Bà Nguyễn Minh Thảo: “VN dự định cấm bán bia vỉa hè, trong khi thực tế nhiều mặt hàng khác không cấm được nên nhiều người sẽ không tin vào tính khả thi” - Ảnh: Nguyễn Khánh
Bà Nguyễn Minh Thảo: “VN dự định cấm bán bia vỉa hè, trong khi thực tế nhiều mặt hàng khác không cấm được nên nhiều người sẽ không tin vào tính khả thi” - Ảnh: Nguyễn Khánh
Đó là ý kiến của bà Nguyễn Minh Thảo, phó trưởng Ban môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương. Trao đổi vớiTuổi Trẻ về dự thảo nghị định quản lý sản xuất kinh doanh bia của Bộ Công thương, bà Thảo cho biết:
Vừa ra quy định đã lạc hậu
VN vừa công bố sản xuất được bia không cồn. Bia không cồn đã phổ biến trên thế giới mấy chục năm nay, gần như là loại nước giải khát vì cơ bản không có cồn. Nhưng dự thảo nghị định của Bộ Công thương vẫn cấm bán tất cả loại bia cho người dưới 18 tuổi, người đang cho con bú... là không hợp lý. Cần bổ sung trường hợp loại trừ với bia không cồn.
- Đọc dự thảo nghị định về quản lý kinh doanh bia của Bộ Công thương, dễ nhận ra mục tiêu và giải pháp quản lý không gắn kết phù hợp, có quy định không khả thi, không thực tế, đưa vào cho đầy đủ, còn hiệu quả khó đoán định.
Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương vừa được giao là một trong những cơ quan chủ trì rà soát, đánh giá lại các ngành nghề cấm kinh doanh, kinh doanh có điều kiện của VN.
Kết quả không chỉ thống kê được hơn 300 ngành nghề cần điều kiện kinh doanh mà còn thấy được nhiều nỗi gian khổ của người tuân thủ.
Có chủ doanh nghiệp kể về thực tế đi nộp hồ sơ hoàn thuế: lần này đi cán bộ bảo đợi, tháng sau đi nộp cũng bảo đợi. Rồi một năm sau đi cũng bảo đợi. Anh đã nghẹn lời, suýt khóc khi kể lại câu chuyện của mình.
Đó chỉ là một trong những nỗi xót xa, gian khổ mà người dân phải chịu khi còn có những quy định chưa hợp lý, chưa chặt chẽ.
Khó cho người thực hiện, dễ cho người xử phạt
* Dự thảo nghị định của Bộ Công thương soạn thảo công phu, nhưng xem ra lại là một trong những quy định “tung” thủ tục, giấy phép, quyền cho bộ mình, còn giải pháp thì không rõ như một số dự thảo quy định thời gian qua. Quan điểm của bà ra sao?
- Ngành giáo dục cấm dạy thêm, ngành y tế cấm bác sĩ nhận phong bì của bệnh nhân... Chủ trương đúng nhưng triển khai khó. Rồi những quy định bị phản ứng mạnh như tiêu chuẩn sức khỏe người lái xe hay quy định bán thịt heo trong vòng tám giờ.
Đọc dự thảo nghị định về quản lý sản xuất kinh doanh bia cũng thấy ngay các bộ sẽ có thêm quyền, thêm cơ chế xin - cho, còn lý do ban hành thiếu tính thuyết phục.
Ban soạn thảo nói cần những quy định như cấp phép, dán tem... vì sản xuất bia không theo quy hoạch sẽ gây khó khăn cho các nhà đầu tư. Thật ra doanh nghiệp khi bỏ vốn họ hiểu quy luật thị trường, tính cơ hội rất kỹ, bởi nếu sai họ sẽ phải chịu.
Hay với mục đích phòng chống lạm dụng rượu bia, dự thảo đưa những quy định cấm bán bia vỉa hè, cấm bán cho trẻ dưới 18 tuổi, phụ nữ mang thai, cho con bú...
Nhưng đâu phải chỉ những người uống bia vỉa hè hay người dưới 18 tuổi mới lạm dụng, rồi say xỉn, tạo nguy cơ gây tai nạn... Chưa kể sẽ xác định người đang cho con bú ra sao, người nào có biểu hiện say... là đánh đố. Quy định kiểu này khó cho việc thực hiện, nhưng dễ cho người đi kiểm tra bắt bẻ, xử phạt.
* Nhưng thưa bà, dù chưa khả thi nhưng ban soạn thảo cho rằng cần có quy định để người dân có ý thức thực hiện?
- Các cơ quan soạn thảo bao giờ cũng có lý do của mình. Nhưng nhìn tổng thể, khoa học thì khác. Các nước văn minh họ cho bán ở vỉa hè, từ cà phê tới bia, vấn đề là có quy hoạch. VN dự định cấm bán bia vỉa hè, trong khi thực tế nhiều mặt hàng khác không cấm được nên nhiều người sẽ không tin vào tính khả thi.
Đề ra chính sách phải biết có giám sát được sự tuân thủ không, chứ không phải cứ tung ra quy định, tự giác thực hiện thì tốt, vi phạm cũng khó xử lý thì sẽ không đảm bảo tính nghiêm minh, công bằng giữa người tuân thủ và cố tình vi phạm.
Người làm chính sách có thể rất sáng tạo, đưa ra nhiều quy định hay, nhưng nếu không tính đến khâu thực thi của các cơ quan khác thì nhiều văn bản sẽ không đi vào cuộc sống, hạn chế kinh doanh, giảm tính hấp dẫn về môi trường kinh doanh tại VN. Mục đích cuối cùng của chính sách phải là giải quyết được vấn đề thực tế.
Soạn thảo quy định theo quy trình ngược
* Nghị định về bia của Bộ Công thương chỉ là một ví dụ trong rất nhiều văn bản khó khả thi hiện nay, trong khi lại “tung” ra nhiều thủ tục, giấy phép mới?
- Đúng vậy, chúng ta từng có nhiều quy định như có hộ khẩu mới làm sổ đỏ, có sổ đỏ mới cấp hộ khẩu, rồi cấm bán bia sau 22g... Trong dự thảo nghị định về bia của Bộ Công thương, các giải pháp giảm việc lạm dụng bia khó thành công nhưng nếu được ban hành, doanh nghiệp sẽ tăng chi phí ngay, nhất là phải dán tem bia...
Lý do phải dán tem bia của Bộ Công thương, theo tôi, không thuyết phục. Mục tiêu là tăng quản lý, chống nhập lậu, tuy nhiên hiện anh không quản được hàng giả, hàng lậu thì khi dán tem anh cũng sẽ khó quản được tem giả.
Thực tế hàng loạt sản phẩm chúng ta dán tem như rượu, thuốc lá, mũ bảo hiểm đang là những mặt hàng có nhiều hàng lậu, bị làm giả nhiều nhất. Theo tôi, cần phải đánh giá đủ hiệu quả dán tem thuốc lá, rượu, mũ bảo hiểm...
Nếu giải quyết được những bất cập của các loại tem trên thì mới dán tem bia.
* Các văn bản như nghị định phải có bản đánh giá tác động. Tại sao có đánh giá tác động mà nhiều nơi vẫn đưa ra những quy định gây khó nhiều vậy?
- Báo cáo đánh giá tác động chính sách hiện nay là bắt buộc, nhưng hầu hết báo cáo này đều hình thức, không thực chất.
Báo cáo đánh giá tác động của dự thảo nghị định quản lý sản xuất kinh doanh bia cũng rất sơ sài, như đưa quy định cấm bia vỉa hè thì phải nêu được chi phí việc thực hiện, hay phải định lượng được dán tem thì tăng chi phí bao nhiêu, tăng giá thành, tác động sản xuất thế nào, có thể giảm được bao nhiêu hàng giả, hàng nhái... thì không có.
Chỉ nói là cần thiết để giảm hàng lậu, hàng giả... thì ai cũng nói được, không phải là đánh giá tác động. Qua nghiên cứu, báo cáo đánh giá tác động là khâu yếu nhất trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật của các bộ, ngành, trong khi đây lại là khâu quan trọng để xem có cần văn bản đó không.
Tại các nước, đánh giá tác động chính sách là tối quan trọng để khẳng định có ban hành hay không nhằm tránh đưa ra những chính sách kiểu “trên trời”, xa rời thực tiễn. VN cần có các yêu cầu cao hơn với báo cáo đánh giá tác động.
VN cũng nên tính toán thành lập đơn vị hỗ trợ xây dựng các báo cáo đánh giá tác động chính sách để giảm thiểu những bản đánh giá tác động giống như bản thuyết minh, do chính những người soạn thảo tự làm.
* Vậy theo bà, cần làm gì để giảm được những quy định mang đậm tính ý chí chủ quan, thiếu khả thi, chủ yếu tăng quyền cho cơ quan nhà nước?
- Có cảm giác nhiều cơ quan nhà nước bắt đầu soạn quy định từ những mong muốn chủ quan, rồi đưa chính sách theo hướng có lợi cho quản lý, còn việc thực thi thế nào thì chưa quan tâm đủ.
Trong khi mục tiêu làm chính sách ở nhiều nước phải xuất phát từ đầu là tạo hiệu quả gì cho xã hội, đối tượng tuân thủ có khả năng thực hiện không, chi phí tuân thủ thế nào, sau đó mới là lợi ích quản lý. Nhiều cơ quan soạn thảo quy định đi theo quy trình ngược.
Theo tôi, cần kiểm soát chặt, tăng cường khâu rà soát, đánh giá chính sách; tăng trách nhiệm đối với người đứng đầu các cơ quan soạn thảo đề xuất các quy định bất khả thi, không hợp lý, có gắn yếu tố lợi ích cục bộ... sẽ giúp các chính sách ra đời gần gũi và thân thiện hơn với cuộc sống.
Nhiều quy định của Bộ Công thương phức tạp hơn trước
Nhìn tổng thể về Bộ Công thương, qua quá trình rà soát, đến nay chúng tôi đã thấy được ở Bộ Công thương có khoảng 70 ngành nghề yêu cầu điều kiện kinh doanh, đồng nghĩa với doanh nghiệp phải đến xin chứng nhận hoặc cấp phép (tổng số ngành nghề có điều kiện kinh doanh của tất cả ngành là trên 300).
Khó có thể nói giấy phép “con” ở Bộ Công thương là nhiều hay ít, nhưng chúng tôi thấy nhiều quy định cấp phép của Bộ Công thương phức tạp hơn trước đây, doanh nghiệp khó khăn hơn khi tuân thủ và nhiều thủ tục cần đơn giản hóa.
CẦM VĂN KÌNH thực hiện