Cay cú ăn thua với dân đều thủ bại

BTTD: Bài viết hay thấu lý, đạt tình nhưng chính quyền huyện, tỉnh có hiểu không?

Dân thắng thì tỉnh huyện cũng thắng, cái gốc thêm vững thì cành lá sum suê. Cay cú ăn thua với dân đều thủ bại. Lạt mềm buộc chặt, nhưng vẫn chưa tốt bằng buộc mà không cần lạt, kể cả lạt mềm.

Vụ căng thẳng ở thôn Trung Sơn, xã Bắc Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) mấy hôm nay gây sốt, lo lắng và mức độ nào đó hoang mang cho chính quyền Hà Tĩnh lẫn nhiều người trong chúng ta. Sự việc đã bị đẩy đến mức tác nhân của sự cố (chính quyền và nhân dân) đã bị dẫn tới chỗ bí, tiến hay lùi đều khó.

Nguyên nhân trực tiếp là dân không đồng tình với lệnh bắt người “gây rối trật tự công cộng” của công an nên đánh công an, đốt xe máy của họ và phá hủy nghiêm trọng nhà cửa mấy vị cán bộ chủ chốt của Đảng và chính quyền xã. 

Còn nguyên nhân sâu xa là do dân không đồng tình với dự án xây nghĩa trang sinh thái (mô hình Bình Dương) và lệnh thu hồi hàng chục ha đất ruộng của dân thôn Trung Sơn.

Hiện trường nơi xảy ra vụ xung đột

Nếu nhìn qua hiện tượng, tìm cái sai cái đúng không khó. Dân chống lệnh chính quyền bằng bạo lực (may mà mới đả thương một số, chưa chết người) là phạm pháp. 

Phản ứng cần thiết của chính quyền là ra lệnh khởi tố vụ án. Luật pháp đã có, cứ thế mà thi hành! Nhưng lòng dân thì khó dò như đáy bể.

Thực tiễn thường không phát triển hoàn toàn theo ý chí con người. Đám cháy đã bùng lên chỉ có một nhưng lại có nhiều cách chữa lửa, tùy theo sự khôn ngoan của cả nhiều phía. 

Mục đích tối thượng là dập tắt đám cháy, khôi phục cuộc sống bình thường của người dân cũng như niềm tin vào trật tự xã hội, nói gọn là “yên dân”. 

Còn chỉ nhằm dập được đám cháy để khỏi lan ra nhiều nơi và thực thi sự trừng phạt nhằm “răn đe” những vụ tương tự trong tương lai lại là chuyện khác.

Hiến pháp vừa được thông qua ghi rõ: "Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng, an ninh; vì lợi ích quốc gia, công cộng, phát triển kinh tế - xã hội. Việc thu hồi đất phải công khai, minh bạch và được bồi thường theo quy định của pháp luật".

“Hiện nay quần chúng nhân dân đã mất lòng tin rất lớn đối với cấp ủy, chính quyền vì tính chất của dự án không hợp với lòng dân. Nếu tiếp tục tuyên truyền thì nhân dân sẽ bức xúc và phản kháng rất lớn làm tê liệt bộ máy chính quyền và dẫn đến không thể kiểm soát được sẽ đưa Bắc Sơn trở thành điểm nóng thì hậu quả sẽ rất lớn”. (Lời của bí thư xã)

Nếu làm được như thế, nghĩa là có tình huống “thật cần thiết”, lại đảm bảo được “công khai, minh bạch và được bồi thường theo quy định của pháp luật” thì liệu có xảy ra sự phẫn nộ của dân Trung Sơn như đã xảy ra?

Chính quyền tỉnh Hà Tĩnh và huyện Thạch Hà nên xem lại quá trình thực hiện cái dự án nghĩa địa to lớn quy mô hàng chục ha đất bị thu hồi, ở nơi mà dân rất nghèo, đang đói đất canh tác, đất lại là nguồn sống duy nhất của họ lại có khá nhiều tình tiết “vi lượng” nhạy cảm.

Chính ông bí thư đảng ủy xã đã báo cáo lên trên có tới 5 điểm dân không đồng tình: Một, diện tích đất canh tác bị thu hồi quá lớn (13,5 ha đất sản xuất lúa hai vụ). Hai, về mặt phong thủy và tâm linh, dân “hãi” môi trường nghĩa địa lớn, vì ở đây đã có hai công trình án ngữ lối ra “hanh thông” của thôn là khu chăn nuôi lợn siêu nạc, và một trại giam của tỉnh. Ba, công viên vĩnh hằng sẽ trùm lên nghĩa trang của xã, mai sau người dân Bắc Sơn qua đời phải đi mua đất giá chắc không rẻ của chủ dự án. Bốn, địa giới hành chính giữa hai xã Bắc Sơn và Thạch Lưu chưa được bàn giao, nay lại thu hồi 38,6 ha nên nhân dân không đồng tình. Thứ năm, làm nghĩa trang vĩnh hằng thì sẽ cạn quỹ đất xây dựng quy hoạch nông thôn mới.

Diện tích quy hoạch Công viên Vĩnh Hằng trùm lên nghĩa

trang và đất sản xuất của người dân 

Ông bí thư xã rất đáng khen khi cảnh báo chính xác cho cấp trên trong một báo cáo cách đây hơn ba tháng: “Hiện nay quần chúng nhân dân đã mất lòng tin rất lớn đối với cấp ủy, chính quyền vì tính chất của dự án không hợp với lòng dân. Nếu tiếp tục tuyên truyền thì nhân dân sẽ bức xúc và phản kháng rất lớn làm tê liệt bộ máy chính quyền và dẫn đến không thể kiểm soát được sẽ đưa Bắc Sơn trở thành điểm nóng thì hậu quả sẽ rất lớn”.

Và ông đã can đảm đề nghị dừng xây dựng công viên vĩnh hằng này. Nếu biết lắng nghe, không lãnh đạo tỉnh nào, huyện nào lại không dừng lại để cân nhắc khi một dự án có tới năm tử huyệt nhạy cảm liên quan đến phần xác lẫn phần hồn của dân như thế. 

Bởi vì, việc chôn người chết ở Hà Tĩnh đâu đã đến mức “thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng, an ninh; vì lợi ích quốc gia, công cộng, phát triển kinh tế - xã hội” như hiến pháp quy định?

Nhưng tỉnh và huyện không nghe, phê bình, kiểm điểm lãnh đạo xã và ra chỉ thị quyết liệt: “Cán bộ, đảng viên toàn huyện phải nhận thức đầy đủ, đúng đắn về chủ trương của tỉnh, tạo sự đồng thuận trong toàn hệ thống chính trị”! Liệu có “nhóm” nào thập thò phía sau sự tích cực, quyết liệt xây bằng được cái nghĩa địa khủng này không?

Lực lượng CSCĐ huy động đến triển khai để vãn hồi trật tự

Đúng là sự việc đã xảy ra như dự báo “sáng suốt” của người bí thư xã khá giỏi này, dù ông đã bị dân nổi giận phá nhà oan!

Sực nhớ, trong nhiều tháng, 400 tiểu thương Bỉm Sơn, Thanh Hóa đấu tranh đòi thị xã phải hủy quyết định giao chợ Bỉm Sơn cho một công ty tư nhân. Họ đã “tụ tập” trước cổng tỉnh ủy, Ủy ban tỉnh, đòi tỉnh Thanh Hóa phải hủy quyết định. Bí thư tỉnh ủy Mai Văn Ninh đã trực tiếp gặp bà con – vì trong thâm tâm ông vẫn coi họ là bà con chứ không phải kẻ thù – để dàn xếp.

Ông đã hủy một số quyết định của chính quyền, tỉnh vận động tiểu thương về lại chợ buôn bán bình thường. Công ty Đông Bắc rút lui êm thấm (có thể trong cay đắng). Báo Thanh Hóa hồ hởi đưa tin: “Tiểu thương chợ Bỉm Sơn đấu tranh đã thắng lợi!”.

Dân thắng lợi thì đã sao? Dân thắng là đáng mừng lắm chứ? Khi căng thẳng mới bắt đầu, ông Ninh có cử công an đến giữ trật tự. Có kẻ “phá rối trật tự” nhưng không một ai bị bắt. Ông thuyết phục được dân không phải bằng lời hứa lèo mà với những quyết định đưa ra kịp thời. Không ai nói ông thua dân. Cả hai bên đều thắng.

Dân thắng thì tỉnh huyện cũng thắng, cái gốc thêm vững thì cành lá sum suê. Cay cú ăn thua với dân đều thủ bại. Lạt mềm buộc chặt, nhưng vẫn chưa tốt bằng buộc mà không cần lạt, kể cả lạt mềm.

Bởi vì, dù lạt mềm có buộc chặt đến đâu cũng có khi người bị buộc tự tháo ra được. Còn buộc mà không có lạt thì đã đạt tới mức chặt tuyệt đỉnh vì có ai trói đâu mà phải cởi trói?

Không có hai sự vật, sự kiện giống nhau nên cũng không có bài học nào y chang nhau. Nhưng Thanh Hóa cũng là khu Bốn xưa, đâu có xa Hà Tĩnh?

Người Hà Tĩnh ( Motthegioi )

Ảnh: Tư liệu

Ngoại trưởng Nga thăm chính thức Việt Nam

- BTTD: Việt Nam là "xe" hay "tốt" trên bàn cờ Nga- Trung?

(Dân trí) - Theo thông tin từ Bộ Ngoại giao Việt Nam, Bộ trưởng Ngoại giao Liên bang Nga Sergei Lavrov sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày 15-16/4/2014 theo lời mời của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Nga Lavrov diễn ra trong bối cảnh Việt-Nga đang tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, được nâng cấp vào năm 2012. Nga là một trong những nước đầu tiên Việt Nam thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược, vào tháng 3/2001.

Được biết, trước khi đến Việt Nam, ông Lavrov sẽ có chuyến thăm ngắn tới Trung Quốc vào ngày 15/4 theo lời mời của người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị.

Trung Anh

"Tam Quốc diễn nghĩa" thế kỷ 21

Câu chuyện “tam quốc” thế kỷ 21

(Dân trí) - Giống như cuộc đối kháng Xô-Mỹ năm xưa, Trung Quốc đang trở thành nước thứ ba quan trọng trong cuộc đối đầu Nga – Mỹ. Việc nước này chọn đứng về phía nào đang được các bên đặc biệt quan tâm.
 >> Ngư ông đắc lợi

Thế chân vạc Mỹ - Trung - Nga sẽ trở thành xu thế chính trị quốc tế chính trong thời gian tới.

Khu trục Mỹ tiến vào Biển Đen

Cuộc khủng hoảng Ukraine đã đẩy Nga - Mỹ rơi vào trạng thái đối lập nghiêm trọng nhất kể từ khi Liên Xô tan rã. Cùng với đó là sự nổi lên của Trung Quốc, đối thủ tiềm ẩn của Mỹ nhưng cũng không hoàn toàn là đồng minh của Nga. Một xu thế chính trị mới đang được hình thành thông qua hình ảnh của thế chân vạc Mỹ - Trung - Nga và được tờ Thái Dương của Hồng Kông gọi là chuyện “Tam quốc diễn nghĩa” của thế kỷ 21.

Trong câu chuyện “tam quốc” đó, Trung Quốc là đối tượng được lôi kéo, tranh giành của cả Mỹ và Nga.

Đối với Nga, việc “lấy lòng” Trung Quốc có ý nghĩa cả về mặt chiến lược và chiến thuật nhằm nâng cao sức mạnh chống Mỹ trong bối cảnh tương quan so sánh lực lượng Nga – Mỹ không có nhiều thuận lợi cho điện Kremlin.

Vì vậy, ngay sau khi tiếp nhận Crimea, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lập tức gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Trung Quốc vì đã thấu hiểu các quyết định và hành động của Nga khi sáp nhập Crimea. Hàm ý sâu xa của lời cảm ơn này là sự ghi nhận của Nga đối với lá phiếu trắng của Trung Quốc tại phiên họp Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đồng thời cũng là cam kết của Kremlin trong việc sẽ không can dự vào các hành động tương tự sau này của Bắc Kinh.   

Không chỉ dừng lại ở lời cảm ơn, Tổng thống Putin còn chuẩn thuận kế hoạch bán cho Trung Quốc hệ thống tên lửa phòng không hiện đại nhất của Nga mang tên S-400. Đây không phải là một thương vụ mua bán vũ khí thông thường xuất phát từ lợi ích kinh tế, mà là đòn giáng trả của Nga nhằm vào các biện pháp trừng phạt gần đây của Mỹ và châu Âu sau cuộc khủng hoảng Ukraine. Mặc dù Nga đã phủ nhận có sự liên quan giữa quyết định bán S-400 cho Trung Quốc với tình hình căng thẳng Ukraine, song với phương Tây, đây vẫn là uẩn khúc khó có cách lý giải khác. Phương Tây cho rằng nếu quan hệ Nga-phương Tây, đặc biệt là quan hệ Nga – Mỹ, không căng thẳng như hiện nay thì chắc chắn Mátxcơva sẽ không đồng ý với thương vụ này. Một ví dụ là trước đây, Bắc Kinh từng nhiều lần ngỏ ý muốn mua S-400 nhưng luôn bị Nga khéo léo từ chối với lý do cần phải ưu tiên trang bị cho quân đội của Nga trước.

Inbox: Là khách hàng đầu tiên được tiếp cận với S-400, Trung Quốc không chỉ tăng thêm khả năng kiểm soát ADIZ  ở Hoa Đông, mà còn đối phó tốt hơn với các đồng minh của Mỹ trong khu vực, đặc biệt là Đài Loan và Nhật Bản.

Ngoài tăng cường hợp tác quân sự, Mátxcơva cũng đẩy mạnh ve vãn Bắc Kinh trong lĩnh vực kinh tế với tuyên bố sẵn sàng bán dầu mỏ và khí đốt với giá rẻ. Đây là đề xuất có lợi cho cả hai bên, vì nó giúp Nga tìm được thị trường xuất khẩu năng lượng lớn thay thế cho châu Âu vừa khép lại, đồng thời giúp Trung Quốc đáp ứng cơn khát năng lượng giá rẻ phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế.

Với việc đưa ra những ưu đãi cấp tập nói trên, Nga đang đẩy mạnh chính sách lôi kéo Trung Quốc ngả về phía mình trong cuộc so găng với Mỹ. Nga có nhiều lý do để hy vọng vào chính sách này, đặc biệt nếu xét đến bản chất thực sự của quan hệ Trung – Mỹ vốn luôn nghi ngờ, thậm chí kình địch lẫn nhau.

Tuy nhiên, Mỹ không thể ngồi yên mặc cho Nga tìm cách li gián và lôi kéo Trung Quốc.

Vì vậy, khi tham dự Hội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân tại La Hay tháng trước, dù rất bận rộn với các cuộc đàm phán về tình hình Ukraine với các đối tác châu Âu, nhưng Tổng thống Barack Obama vẫn cố gắng thu xếp cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Cùng thời điểm đó ở Bắc Kinh, đệ nhất phu nhân Mỹ Michael Obama và hai cô con gái cũng có những giờ phút giao lưu vui vẻ với bà Bành Lệ Viện, phu nhân ông Tập Cận Bình. Lâu lắm rồi quan hệ thượng đỉnh Mỹ - Trung mới lại nồng ấm đến vậy.

Không chỉ đẩy mạnh quan hệ cấp nguyên thủ, Mỹ còn cử Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel tới thăm một loạt nước châu Á, trong đó có Trung Quốc để tăng cường “quan hệ quân sự kiểu mới” với Bắc Kinh. Ông Hagel là Bộ trưởng quốc phòng Mỹ thứ 3 sang thăm Trung Quốc nhưng đây là chuyến công du Trung Quốc đầu tiên của ông kể từ khi nhậm chức tháng 2/2013. Chuyến thăm tuy bộc lộ nhiều quan điểm trái chiều trong các vấn đề an ninh khu vực, nhưng một thông điệp chung toát lên là Mỹ và Trung Quốc sẽ tiếp tục hợp tác trong các vấn đề toàn cầu, bao gồm cả cuộc khủng hoảng Ukraine.

Theo tính toán của phía Mỹ, khi quan hệ Mỹ - Trung nồng ấm trở lại sau một thời gian dài lạnh giá từ năm 2010, Trung Quốc sẽ buộc phải tính toán cẩn thận các bước đi của mình, nhất là khi những lợi ích chiến lược mà Trung Quốc thu được từ quan hệ Mỹ - Trung chắc chắn sẽ vượt xa các giá trị mà quan hệ Nga - Trung có thể mang lại. Khi đó, Trung Quốc sẽ không dại gì đánh đổi, đồng nghĩa với việc Mỹ đã phần nào li gián được quan hệ Nga - Trung. Đây là điều quan trọng nhất với Mỹ hiện nay để đảm bảo rằng các đòn trừng phạt kinh tế với Nga sẽ phát huy tác dụng do việc phát động tấn công quân sự vào thời điểm này là hoàn toàn không khả thi.

Qua những động thái lôi kéo Trung Quốc của Mỹ và Nga, nhiều người gợi đang lại ký ức về cuộc đối đầu Mỹ - Xô trong thời chiến tranh Lạnh. Cũng giống như thời kỳ đó, sự thành bại trong cuộc quyết đấu Nga – Mỹ hiện nay phụ thuộc rất nhiều vào các bước đi của Trung Quốc.

Tuy nhiên, chính điều này cũng đang gây áp lực rất lớn cho Bắc Kinh. Trung Quốc thừa hiểu phát triển quan hệ với Nga có thể giúp họ thách thức vị thế bá chủ toàn cầu của Mỹ và làm phân tán nguồn lực của “chú Sam” trong việc thực thi chiến lược xoay trục sang châu Á – Thái Bình Dương (mà theo giới phân tích thực chất là nhằm kiềm chế Trung Quốc). Thế nhưng bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng không thể vì Mátxcơva mà hy sinh “quan hệ nước lớn kiểu mới” với Washington, mối quan hệ được cho sẽ trở thành trục hợp tác chính trong thế kỷ 21 và  góp phần định hình bàn cờ chính trị thế giới trong nhiều thập kỷ tiếp theo.

Cũng chính vì thế, chừng nào cuộc khủng hoảng Ukraine chưa được giải quyết, thế chân vạc Mỹ - Trung - Nga sẽ còn nổi lên và câu chuyện “tam quốc diễn nghĩa” của thế kỷ 21 sẽ còn tiềm ẩn nhiều diễn tiến khó lường cho tất cả các bên.

Đức Vũ

Thả tù chính trị, Việt Nam muốn đổi gì?

BTTD: Một bước tiến bộ về dân chủ hay là "chiến thuật nhất thời"?

Cập nhật: 16:14 GMT - chủ nhật, 13 tháng 4, 2014

• Facebook
• Twitter
• Google+
• chia sẻ
• Gửi cho bạn bè
• In trang này

Việt Nam muốn giảm sức ép và cải thiện hình ảnh trước quốc tế, theo nhà quan sát.

Việt Nam hướng tới ít nhất năm mục tiêu trong đợt thả tù nhân chính trị và tù nhân lương tâm đã đang diễn ra từ mùa Xuân năm 2014, trong đó mục tiêu tạo hình ảnh mới sau khi giành ghế thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc và tìm cách thoát ly ảnh hưởng của Trung Quốc là các lý do chính, theo một nhà quan sát Việt Nam từ châu Âu.

Trao đổi với BBC Việt ngữ hôm 13/4/2014 từ Thụy Sỹ, bình luận về động cơ thực sự đằng sau các vụ 'bắt - thả' tù nhân chính trị của Việt Nam lần này, mà mới nhất là các tù nhân Nguyễn Tiến Trung, Vi Đức Hồi, Cù Huy Hà Vũ, Nguyễn Hữu Cầu được thả tự do, một cựu Vụ Phó Bộ Ngoại giao VN cho rằng có 5 mục tiêu chính.

Các bài liên quan

• 'Bộ Ngoại giao quyết định bắt thả tù?'Nghe10:02
• Thạc sỹ Nguyễn Tiến Trung được trả tự do
• Nhà hoạt động Vi Đức Hồi ra tù trước hạn

Chủ đề liên quan

• Chính trị Việt Nam, 
• Xã hội Việt Nam,
• Nhân quyền, 
• Ngoại giao Việt Nam

"Thứ nhất là giảm sức ép; giảm ảnh hưởng đối với ông bạn láng giềng (Trung Quốc); tạo thêm bạn mới, tạo thêm những liên minh mới; những lợi ích làm ăn về kinh tế và tạo hình ảnh," ông Đặng Xương Hùng, nguyên Lãnh sự Việt Nam tại Geneva nói.

"Thứ nhất là giảm sức ép; giảm ảnh hưởng đối với ông bạn láng giềng; tạo thêm bạn mới, tạo thêm những liên minh mới; những lợi ích làm ăn về kinh tế và tạo hình ảnh"

Ông Đặng Xương Hùng

"Tạo hình ảnh nhất là Việt Nam sau khi đã vào Hội đồng Nhân quyền, rồi những cam kết của Việt Nam trong tôn trọng nhân quyền cũng là một trong những nhu cầu tạo ảnh hưởng và tôi nghĩ rằng đợt rồi Bộ Ngoại giao, tiếng nói đã lên trong vấn đề thuyết phục được các đối tượng liên quan, để mà có những thay đổi như vừa rồi."

Theo cựu quan chức ngoại giao, một mục tiêu rất lớn mà Việt Nam đang hướng tới là gia nhập vào Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), được cho là một động thái giúp Việt Nam giảm đi lệ thuộc vào Trung Quốc, nhưng do đó, Việt Nam phải cải thiện thành tích nhân quyền của mình để đáp ứng điều kiện.

Tuy nhiên, động thái chuyển hướng mới có thể làm cho Trung Quốc, quốc gia được cho là muốn giữ Việt Nam trong vòng ảnh hưởng vụ lợi cho Bắc Kinh, không 'khoái lắm', ông Xương Hùng nói tiếp:

"TPP là một trong những bước đi của Việt Nam để thoát ra khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc, tất nhiên tôi nghĩ rằng Trung Quốc không khoái lắm trong cái này, những thay đổi, nhất là những thay đổi về tư duy, Trung Quốc không khoái lắm bởi vì Trung Quốc luôn muốn Việt Nam nhất nhất phải đi theo cách mà Trung Quốc muốn."

'Muốn gửi tín hiệu mới'

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Hôm 12/4, cựu Đại biểu Quốc hội Việt Nam, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết nói với BBC ông cho rằng Việt Nam nên có những thận trọng nhất định trong quan hệ đối ngoại với Trung Quốc.

Ông lưu ý: "Nước nào cũng vậy, không chỉ là Việt Nam và Trung Quốc, đều muốn những nước láng giềng của mình giữ một mối quan hệ hữu nghị với mình, và nếu gần gũi về mặt quan điểm thì càng tốt,

"Đặc biệt là Trung Quốc cũng tìm nhiều cách để mà tác động đến Việt Nam, làm ảnh hưởng đến Việt Nam, mà trong đó có những tính toán không có lợi cho Việt Nam, bởi vì vậy, tôi nghĩ là Việt Nam cũng phải khôn ngoan để nhận ra là mình nên đi con đường nào,

TS Cù Huy Hà Vũ sang Mỹ 'chữa bệnh' ngay sau khi được thả ra tù hôm 7/4/2014.

"Trong khi mình giữ một mối quan hệ láng giềng thân thiện với Trung Quốc, thì mình cũng phải đảm bảo quyền lợi dân tộc mình, mà quyền lợi dân tộc mình phải là cái được đề cao hơn."

Về động cơ của Việt Nam trong đợt thả các tù nhân chính trị và lương tâm đợt này, đặc biệt về những gì Việt Nam được cho là muốn được đổi lại, Giáo sư Thuyết nhận định:

"Khi trả tự do cho một số nhân vật mà người ta vẫn gọi là bất đồng chính kiến như vậy, rõ ràng Việt Nam muốn gửi đi một tín hiệu đối với quốc tế về sự đổi mới trong quan niệm của mình, và nó là điều mà tôi nghĩ là lợi nhất,

"Đặc biệt là Trung Quốc cũng tìm nhiều cách để mà tác động đến Việt Nam, làm ảnh hưởng đến Việt Nam, mà trong đó có những tính toán không có lợi cho Việt Nam, bởi vì vậy, tôi nghĩ là Việt Nam cũng phải khôn ngoan để nhận ra là mình nên đi con đường nào"

GS Nguyễn Minh Thuyết

"Thế còn về khả năng tham gia vào một số hiệp định hợp tác, như Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương chẳng hạn, chắc đây cũng là một trong những điều kiện thuận lợi để cho đối tác của Việt Nam dễ chấp nhận Việt Nam hơn..."

'Không ảnh hưởng an ninh'

Theo Giáo sư Thuyết đợt thả tù nhân chính trị và lương tâm đợt này đã được Việt Nam 'cân nhắc' kỹ lưỡng. Ông nói:

"Trong trường hợp này tôi cho rằng chính quyền cũng đã cân nhắc thấy rằng việc trả tự do cho một số người bất đồng chính kiến như vậy cũng không có ảnh hưởng gì lớn đến an ninh của mình, nên mới có thể làm."

Cựu Đại biểu Quốc hội Việt Nam cho rằng đợt thả tù nhân đã đang diễn ra này 'chắc chắn' có sự tác động 'đặt vấn đề' của cộng đồng quốc tế, các tổ chức quốc tế, đặc biệt trong đó là vai trò của Hoa Kỳ, mà gần đây thông qua chuyến thăm Việt Nam của Ngoại trưởng John Kerry.

Thạc sỹ Nguyễn Tiến Trung, thứ hai từ trái, được ra tù hôm 12/4/2014

Nhân dịp này, Giáo sư Thuyết cho rằng Việt Nam nên thay đổi cách nhìn với giới bất đồng chính kiến ôn hòa, ông nói:

"Trong một xã hội dân chủ, việc một số người có ý kiến khác với chính quyền, thì chuyện đó cũng là chuyện bình thường, không có vấn đề gì quá đặc biệt, đến mức phải cách ly họ khỏi cuộc sống, trừ trường hợp mà họ cầm vũ khí chống lại chính quyền, nhà nước, thì cái đó ở nước nào người ta cũng phải xử lý thôi."

Hôm thứ Bảy, một cựu thành viên Ban Cố vấn Thủ tướng Chính phủ thời kỳ nội các Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, nói với BBC có ba lý chính tác động vào việc thả tù nhân chính trị của Việt Nam lần này.

"Sau khi Việt Nam được bầu vào Hội đồng Nhân quyền của LHQ, thì sự chú ý của công luận của thế giới đối với tình trạng nhân quyền của Việt Nam đã tăng lên rất rõ rệt"

TS. Lê Đăng Doanh

"Vừa qua, sau khi Việt Nam được bầu vào Hội đồng Nhân quyền của LHQ, thì sự chú ý của công luận của thế giới đối với tình trạng nhân quyền của Việt Nam đã tăng lên rất rõ rệt," Tiến sỹ Lê Đăng Doanh nói với BBC từ Hà Nội.

"Và những người hoạt động để ủng hộ và bảo vệ nhân quyền và muốn đề xuất yêu cầu thả những người bị bắt vì những sự biểu đạt chính kiến của họ một cách hòa bình - thì đề nghị là được thả, và những người đó đã tiếp xúc với nhiều sứ quán của các nước ngoài, cũng như là được trình bày ở những diễn đàn khác nhau."

'Nộp bản tiếp thu phê bình'

Tiến sỹ Doanh nhận định thêm: "Hơn thế nữa, Việt Nam sắp tới đây sẽ tích cực đàm phán để gia nhập Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), trong đó cũng có những yêu cầu nhất định về nhân quyền, mà như những yêu cầu này không được thông qua, thì Thượng Nghị viện Hoa Kỳ có lẽ sẽ không chuẩn y Hiệp ước TPP đó, trong đó có trường hợp của Việt Nam."

Đại diện chính phủ Việt Nam tại cuộc Kiểm định phổ quát về nhân quyền (UPR 2014).

Hôm 13/4, Tiến sỹ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và phản biện chính sách độc lập (IDS - đã tự giải thể) nói với BBC, Việt Nam có bốn điều mong muốn được đổi lại qua việc thả tù nhân hiện nay.

Ông nói: "Rất có thể đáp ứng những sức ép từ bên ngoài... thí dụ đàm phán TPP với Mỹ, cải thiện quan hệ với Mỹ, cải thiện quan hệ với Liên minh châu Âu (EU),

"Và bây giờ là giữa tháng Tư, hơn một tháng nữa, Việt Nam phải trả lời, nộp bản tiếp thu của mình đối với Kiếm điểm Phổ quát về Nhân quyền (UPR), với tư cách là thành viên Hội đồng nhân quyền của Liên Hợp quốc, lúc đó Việt Nam phải làm một cái gì đó..."

Nhân dịp này, trước câu hỏi lấy gì để bảo đảm Việt Nam sẽ chấm dứt trong tương lai việc 'bắt - thả tùy tiện' các tù nhân lương tâm mà một số nhà quan sát ví như cơ chế 'con tin', phục vụ công tác đối ngoại hoặc đàm phán quốc tế, cũng như để đạt một lộ trình thả các nhà bất đồng ôn hòa và không 'tái phạm', TS Quang A nêu quan điểm:

"Không có một cách nào khác là sức ép từ xã hội, từ người dân của Việt Nam, phản đối kịch liệt tất cả những việc bắt bớ tùy tiện như thế, đồng thời với sức ép từ bên ngoài. Nếu sức ép từ bên trong và bên ngoài đều hết sức mạnh mẽ và phối hợp nhịp nhàng, thì tôi nghĩ rằng chính quyền sẽ phải thay đổi"

TS. Nguyễn Quang A

"Tôi nghĩ rằng không có một cách nào khác là sức ép từ xã hội, từ người dân của Việt Nam, phản đối kịch liệt tất cả những việc bắt bớ tùy tiện như thế, đồng thời với sức ép từ bên ngoài,

"Nếu sức ép từ bên trong và bên ngoài đều hết sức mạnh mẽ và phối hợp nhịp nhàng, thì tôi nghĩ rằng chính quyền sẽ phải thay đổi."

'Ngoại giao và bắt thả'

Hôm Chủ Nhật, cựu quan chức ngoại giao Đặng Xương Hùng nói với BBC, phía sau những động cơ và lý do của đợt thả tù nhân chính trị và bất đồng chính kiến, lần này các diễn biến cho thấy ngành ngoại giao Việt Nam đã phát huy vai trò để tham mưu cho chính phủ và chính quyền phù hợp hơn trong tình hình mới.

Trước hết, ông Hùng nói về cách thức và quy trình đi tới ra quyết định thả tù nhân ra sao:

Ông Vi Đức Hồi (đầu tiên, hàng dưới, từ trái) cũng được ra tù ngày 12/4/2013.

"Bắt ai, thả ai, tôi nghĩ rằng cái này được Bộ Ngoại giao và Bộ Công an quyết định thôi.

"Tôi nghĩ rằng chắc phân tích của Bộ Ngoại giao hiện nay cho thấy là khi mà ta (Việt Nam) đã vào Hội đồng Nhân quyền (LHQ), nhất là khi ta đã ký Công ước chống tra tấn, rồi ta đã kiểm điểm định kỳ, rồi trước những dấu hiệu khả quan của TPP,

"Thì Bộ Ngoại giao mới đề xuất lên rằng trước tình hình đó, cần phải cải thiện hình ảnh về nhân quyền ở Việt Nam, trước mắt thả những tù nhân chính trị, thì cái này sẽ được bàn với Bộ Công an, rồi đưa ra Bộ Chính trị, Bộ Chính trị sẽ có những quyết định như vậy."

"Bắt ai, thả ai, tôi nghĩ rằng cái này được Bộ Ngoại giao và Bộ Công an quyết định thôi"

Ông Đặng Xương Hùng

Tuy nhiên, ông Hùng cũng đặt câu hỏi liệu đây chỉ là một động thái đáp ứng điều kiện quốc tế nhất thời, hay là một bước thay đổi thực sự về tư duy của Đảng và chính quyền, ông nói:

"Tôi thấy rằng đấy có thể là tiến trình, cách làm như vậy và đi đến giải pháp là thả tù chính trị, thả tù nhân lương tâm, cái này thực chất là để đạt được mục tiêu là TPP,

"Hay đây là một hình thức là cởi mở có sự thay đổi nhất định, đã thay đổi trong tư duy ở trong con người rằng là tình hình thế giới, tình hình thông tin thế giới như hiện nay, chính quyền không thể bưng bít được tất cả những thông tin, ta nên có một cách tư duy, cách suy nghĩ khác trước đi một chút."

"Thì đấy là niềm vui còn nếu chỉ là nhằm mục tiêu của TPP, thì đó chỉ là một hành động cụ thể nào thôi," cựu quan chức Ngoại giao nói với BBC.

Đằng sau vụ 4 công an bị dân nhốt

- Tại sao các dự án không được lòng dân? Vì sao dân không tin chính quyền và xảy ra bạo loạn?

 - Dù dự án Công viên Vĩnh hằng ở Hà Tĩnh mới chỉ triển khai trên giấy nhưng đã bị người dân kịch liệt phản đối. Có rất nhiều nguyên nhân được đưa ra, Chánh văn phòng UBND huyện nói rằng, cơ bản nhất, “dân không muốn đưa ma nơi khác chôn trên đất xã mình”.

Phản đối từ trong “trứng nước”

Dự án được nói đến là công trình Công viên Vĩnh hằng Bắc Sơn, đã được quy hoạch xây dựng tại Đồng Cù Lao, xã Bắc Sơn (Thạch Hà - Hà Tĩnh).

Theo tính toán ban đầu của Quỹ đầu tư phát triển tỉnh Hà Tĩnh thì công viên này quy hoạch theo mô hình khép kín trong 38,68 ha với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 386,8 tỉ đồng.

Địa điểm Đồng Cù Lao, nơi được tỉnh chọn sẽ xây dựng công viên vĩnh hằng đã bị người dân phản đối ngay khi mới có chủ trương. Ảnh: Văn Đức.

Dự án sẽ được chia làm 2 giai đoạn, giai đoạn 1 từ năm 2013-2015, chủ yếu xây dựng các hạng mục như hàng rào, bãi đỗ xe, khu nhà tang lễ; giai đoạn 2 từ năm 2015-2018, triển khai các hạng mục còn lại và đưa vào hoạt động.

"Tỉnh có văn bản giao nhiệm vụ lập quy hoạch công tác GPMB gửi huyện Thạch Hà và xã Bắc Sơn và tổ chức thực hiện lập dự án chi tiết để cắm mốc. Tuy nhiên đây chỉ mới là kế hoạch chứ chưa thực hiện" - ông Hồ Huy Thành, GĐ Trung tâm phát triển quỹ đất (thuộc Sở TN&MT) nói.

Tuy nhiên, khi biết được thông tin, hàng trăm người dân thôn Trung Sơn cùng một số thôn khác thuộc xã Bắc Sơn đã kéo lên xã phản đối rất nhiều lần. Thậm chí, nhiều cuộc phản ứng tiêu cực đã gây ra đổ máu.

"Khi tỉnh hay huyện về đối thoại, giải thích rõ ích lợi của việc xây dựng nghĩa trang thì người dân đã vội vàng phản đối. Họ ào lên rồi lấy toàn bộ giấy tờ, sổ sách liên quan xé nát. Công tác tuyên truyền, vận động dường như chẳng tác động tới người dân" - ông Đoàn Tiến Đạt, CVP UBND huyện Thạch Hà cho biết. 

Hình ảnh nhà cửa, tài sản của cán bộ xã Bắc Sơn tan nát khi người dân thôn Trung Sơn quá khích tột độ. Ảnh: Duy Quang.

Việc phản đối của người dân thôn Trung Sơn đã lên tới đỉnh điểm, chiều 10/4, công an thực hiện lệnh bắt Trương Văn Trường (SN 1984), nguyên là trưởng thôn Trung Sơn. Nhiều người dân đã tập trung, không những không cho công an thực thi nhiệm vụ mà người dân còn bắt giữ, đánh đập 4 công an.

Tình thế buộc Công an tỉnh phải điều động hơn 100 chiến sĩ CSCĐ để giải cứu.

Sự việc không chỉ dừng lại ở đó, vào tối cùng ngày, hàng trăm người dân lại bị kích động, đập phá tài sản tại trụ sở UBND xã Bắc Sơn, đốt xe, dùng đá ném vào nhà một số cán bộ xã như nhà của chủ tịch, bí thư, cán bộ đoàn, công an xã.

Trong chiều 10/4, đã có hai người dân thôn Trung Sơn bị bắt giữ vì có liên quan đến vụ “bắt giữ người trái pháp luật và gây gối trật tự công cộng”.

Không muốn “đem ma nơi khác về chôn”

Trước đó, những ý kiến bức xúc của người dân thôn Trung Sơn, lãnh đạo tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng trả lời cụ thể.

Theo Sở TN&MT, về ý kiến “dự án không hợp với lòng dân bởi diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi lớn (13,5 ha), dân thiếu đất sản xuất, ảnh hưởng đến cuộc sống”, thì có thể lấy quỹ đất chưa giao (133,5 ha) để bồi thường.

Ngoài ra, trên địa bàn xã Bắc Sơn còn 96,21 ha đất chưa sủ dụng và 26,68 ha đất đồi núi chưa sử dụng có khả năng đưa vào làm nông nghiệp nhằm bù lại phần đất đã chuyển sang quy hoạch công viên.

Cơ quan chức năng xác định, có một số đối tượng đã kích động, o ép người dân tham gia biểu tình, gây rối. Ảnh: Văn Đức.

Thứ hai, người dân lo ngại “cảnh quan môi trường không an tâm; dự án này được thực thi thì một dãy công trình (khu chăn nuôi lợn siêu nạc, trại giam Xuân Hà và công viên Vĩnh hằng) sẽ án ngữ mọi ngả đường nối thông với miền xuôi và TP.Hà Tĩnh”.

Theo trả lời của Sở TN&MT, hiện người dân xã Bắc Sơn đi lại không chỉ mỗi con đường đề cập, và phía tỉnh cũng phê duyệt dự án nâng cấp, mở rộng đường Tỉnh lộ 21 – tuyến số 2, từ đường Hàm Nghi kéo dài đấu nối đến KM 8+600, có đi qua xã Bắc Sơn nên việc đi lại của dân sẽ nhanh, thuận lợi hơn.

Vấn đề tiếp theo người dân có ý kiến, “về tâm linh mồ mả cha ông phải dời dọn, công viên Vĩnh hằng trùm lên nghĩa trang của xã, mai sau người dân Bắc Sơn qua đời phải đi mua đất”.

Vấn đề này, Quỹ đầu tư phát triển tỉnh nói rằng, khi người dân xã Bắc Sơn qua đời, sẽ không phải mua đất, được chính quyền xã cấp đất an táng theo quy định hiện hành.

Về vấn đề địa giới hành chính giữa hai xã Bắc Sơn và Thạch Lưu 79 ha chưa được giải quyết thì UBND huyện Thạch Hà cho biết, chưa đủ căn cứ pháp lý để xem xét điều chỉnh đường địa giới hành chính.

Và huyện sẽ đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét chỉ đạo giải quyết khi tỉnh triển khai thực hiện quyết định số 513 của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, những nội dung trả lời trên không được người dân chấp thuận. Hai bên, chính quyền và người dân vẫn không tìm được tiếng nói chung, các cuộc họp đều thất bại.

Chúng tôi có hỏi lại ông Đạt, CVP UBND huyện Thạch Hà, “vì sao dự án mới chưa triển khai mà người dân lại bức xúc đến mức quá khích dẫn tới sự việc nghiêm trọng như vậy?”.

Ông Đạt chia sẻ, sở dĩ người dân chống đối một cách cực đoan như vậy là do họ ngộ nhận về quyền sở hữu đất đai, hai là bị một số đối tượng o ép kích động. Và bản chất vẫn là “dân không muốn đem ma nơi khác chôn trên đất mình”.

Duy Quang - Văn Đức

Trưởng công an xã xin nghỉ việc sau vụ dân phá nhà, đốt xe

Vì sao xảy ra vụ 4 công an bị dân nhốt?

Hiện trường vụ dân phá nhà, đốt xe cán bộ xã

Dân quá khích phá nhà, đốt xe máy cán bộ trong đêm

Hơn 100 chiến sỹ giải cứu 4 công an bị dân vây đánh

Đụng độ đẫm máu giữa cảnh sát và người biểu tình Ukraine

Ít nhất một người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương khi Ukraine dùng vũ lực tấn công các tay súng ủng hộ Nga đang chiếm giữ đồn cảnh sát ở miền đông nước này.

- BTTD: Kịch bản Crime tái diễn?

• Ukraine vây ráp biểu tình ở miền đông / Cơ sở an ninh ở đông Ukraine bị chiếm đóng

Người biểu tình đốt lốp xe đối phó với lực lượng cảnh sát tại Slavyansk hôm nay. Ảnh: AFP

Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Arsen Avakov cho biết, một sĩ quan an ninh nước này thiệt mạng và cả cảnh sát, người biểu tình đều chịu nhiều thương vong trong cuộc đụng độ ở thị trấn Sloviansk hôm nay.

"Cả hai bên đều có người chết và bị thương", AFP dẫn nguồn Facebook của ông Avakov viết. Truyền thông Nga cũng đưa tin một người biểu tình ủng hộ Moscow đã bị bắn chết tuy chưa được xác thực.

Những chiếc trực thăng bay lượn ở thị trấn khai thác mỏ nghèo và bầu trời chứa những làn khói đen dày đặc. Những người ủng hộ ly khai cũng thiết lập một trạm kiểm soát ở lối vào thị trấn.

Ông Avakov trước đó thông báo rằng mọi lực lượng của nước này sẽ tham gia đáp trả mạnh mẽ làn sóng bạo lực ở các thành phố miền đông. Trong khi đó, Nga hiện có 40.000 quân ở biên giới phía đông Ukraine và cảnh báo có thể sử dụng vũ lực đối với Kiev. 

Các tay súng thân Nga hôm qua tấn công và chiếm đóng nhiều đồn cảnh sát, trụ sở an ninh ở Sloviansk, miền đông Ukraine, cách biên giới Nga khoảng 150 km. Họ treo cờ Nga lên nóc tòa nhà và thiết lập rào chắn ở khu vực ngoại ô.

Không lâu sau, nhóm tay súng này tiếp tục chiếm giữ tòa nhà thứ hai là trụ sở của cơ quan an ninh ở Sloviansk. Tại thành phố Kramatorsk, cách biên giới Nga khoảng 150 km, một trụ sở cảnh sát cũng bị chiếm đóng.

Trong một diễn biến khác, những người biểu tình đòi ly khai đã giành quyền kiểm soát văn phòng thị trưởng ở thị trấn Mariupol bên bờ biển Azov,Reuters dẫn nguồn một tờ báo địa phương cho hay.

Khoảng 1.000 người biểu tình tham gia cuộc tuần hành lớn trước khi tiến vào văn phòng thị trưởng. Cảnh sát không hề ngăn chặn đám đông và họ tiến thẳng vào tòa nhà, hạ cờ Ukraine đồng thời dựng chướng ngại vật ở bên ngoài.

Đây là chuỗi hành động sau một tuần căng thẳng leo thang khi những người ủng hộ Nga ở Ukraine biểu tình đòi sát nhập vào Nga. Những người biểu tình từ chối công nhận chính phủ mới tại Kiev và muốn tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý như Crimea.

Các nước phương Tây cho rằng Nga đang cố tình gia tăng căng thẳng ở miền đông Ukraine. Bộ Ngoại giao Anh nhận xét việc người biểu tình lần lượt chiếm các tòa nhà chính phủ là "một sự leo thang nguy hiểm".

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua gọi điện cho người đồng cấp Nga là Sergei Lavrov và "nói rõ rằng nếu Nga không nỗ lực làm giảm căng thẳng ở miền đông và rút quân khỏi biên giới Ukraine thì nhiều hậu quả nghiêm trọng sẽ phát sinh".

Mỹ tháng trước công bố danh sách đen nhằm trừng phạt các quan chức và doanh nhân thân cận với Tổng thống Nga Vladimir Putin để phản đối việc Moscow tiếp quản Crimea.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon hôm qua kêu gọi tất cả các bên "kiềm chế tối đa" và bình tĩnh đối thoại trước khả năng "bùng phát đụng độ bạo lực", một tuyên bố của Liên Hợp Quốc cho biết.

Ông Ban Ki-moon cũng bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về tình hình đang xấu đi ở miền đông Ukraine. "Tổng Thư ký nhấn mạnh rằng bất ổn gia tăng sẽ chẳng đem lại lợi ích cho bất kỳ bên nào", phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc nói.

Trần Trang