Tham vọng sinh hiếu chiến

(Tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông và biển Hoa Đông)

(PetroTimes) - 31 năm trước (1983-2014), tướng Lưu Hoa Thanh, người được coi là cha đẻ của Hải quân Trung Quốc từng phác thảo lộ trình. Theo đó, đến năm 2010, Trung Quốc sẽ giành được ưu thế bên trong cái gọi là “chuỗi đảo đầu tiên”, tức là vùng hải phận gần bờ biển Trung Quốc; đến năm 2020, sẽ mở rộng tới “chuỗi đảo thứ hai”, nằm cách Trung Quốc hàng trăm hải lý; và đến năm 2040, Trung Quốc sẽ đủ sức ngăn chặn sự thống trị của Hải quân Mỹ ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Và những tham vọng của Trung Quốc đang khiến khu vực Châu Á - Thái Bình Dương dậy sóng. Ngày 20/2, khi trả lời phỏng vấn Hãng tin AP, Tư lệnh các lực lượng vũ trang Philippines, Tướng Emmanuel Bautista cho rằng, những tuyên bố chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc trên Biển Đông là vô lý, đồng thời cam kết bảo vệ ngư dân nước này nếu họ bị hăm dọa.  

Quan điểm khác nhau

Ngày 21/2, Tham mưu trưởng Lục quân Mỹ, Tướng Raymond Odierno cho biết, Bắc Kinh và Washington chia sẻ những mục tiêu chung và sẽ thúc đẩy việc hợp tác quân sự bởi đều sở hữu lực lượng quân đội tinh nhuệ nên phải hợp tác chặt chẽ với nhau để phát triển. Do đó, Trung - Mỹ cần thảo luận về các vấn đề an ninh trong khu vực và quốc tế, đặc biệt là tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc với 2 đồng minh của Mỹ là Nhật Bản và Philippines trên biển Hoa Đông và Biển Đông. Cũng trong ngày 21/2, quân đội Mỹ - Trung đã thống nhất về cơ chế đối thoại thường xuyên trong bối cảnh căng thẳng ở châu Á tăng cao.

Ngày 20/2, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Chuẩn Đô đốc John Kirby đã từ chối bình luận đối với báo cáo của Đại tá James Fanell, Giám đốc về các chiến dịch tình báo và thông tin của Hạm đội Mỹ tại Thái Bình Dương, khi cho rằng Trung Quốc đang chuẩn bị quân tấn công Nhật Bản. Đại tá James Fannell cho rằng, cuộc tập trận đổ bộ chiếm đảo quy mô lớn của quân đội Trung Quốc năm 2013 là nhằm tới mục tiêu quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Theo ông James Fanell, sau khi tuyên bố ADIZ trên biển Hoa Đông, Trung Quốc sẽ tuyên bố ADIZ trên Biển Đông vào cuối năm 2015 và động thái kể trên cho thấy, Bắc Kinh đang mở rộng huấn luyện hải quân vượt quá “lãnh hải truyền thống”. Ông James Fanell còn nói, quân đội Trung Quốc không phải lực lượng duy nhất hoạt động mạnh trên các vùng biển ở Hoa Đông và Biển Đông - đáng chú ý là lực lượng và hành động “bán quân sự của Bắc Kinh”.

James Fanell

Trung tá về hưu của quân đội Mỹ Ralph Peters cho rằng, Trung Quốc có thói quen bắt nạt các nước láng giềng với các cuộc tập trận đe dọa, mặc dù mục đích của các cuộc tập trận nhằm vào Nhật Bản. Ngày 22/2, tờ South China Morning Post đưa tin, Đại tá Lý Kiệt của Học viện Quân sự thuộc hải quân Trung Quốc cho rằng, ADIZ ở Biển Đông có vai trò quan trọng đối với lợi ích quốc gia lâu dài của Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Lý Kiệt cho rằng, còn quá sớm để dự đoán thời điểm Trung Quốc sẽ thiết lập ADIZ ở Biển Đông.

Những bình luận gần đây của các cố vấn (Etsuro Honda và Seiichi Eto) về quan hệ Nhật - Mỹ và quá khứ thời chiến đang khiến Thủ tướng Shinzo Abe đau đầu bởi ông đang muốn giảm bớt căng thẳng với Washington giữa lúc căng thẳng khu vực gia tăng. Ngày 20/2, trả lời các câu hỏi trước Quốc hội, Thủ tướng Shinzo Abe cho hay, Nhật Bản đã gây ra nỗi đau lớn tại châu Á cùng những nơi khác trước đây và chính phủ của ông giữ nguyên những lời xin lỗi trong quá khứ và cánh cửa đối thoại vẫn mở với Bắc Kinh và Seoul.

Cũng trong ngày 20/2, Hãng Kyodo News đưa tin, khi trả lời phỏng vấn tờ Wall Street Journal, ông Etsuro Honda, cố vấn kinh tế của Thủ tướng Shinzo Abe đã ca ngợi nhà lãnh đạo này dũng cảm khi đến thăm đền Yasukuni hôm 26/12/2013. Ông Etsuro Honda còn cho rằng, Nhật Bản cần một nền kinh tế mạnh mẽ, xây dựng quân đội hùng mạnh để có thể đương đầu với Trung Quốc. Thủ tướng Shinzo Abe từng cho rằng, việc tăng ngân sách quốc phòng của Trung Quốc trung bình 10%/năm là nguồn gốc chính gây nên sự mất ổn định trong khu vực. Trong khi đó, Nhật Bản cũng đã quyết định tăng chi tiêu quốc phòng năm 2013 (nhiều nhất) trong gần 2 thập niên qua.

Thủ tướng Shinzo Abe

Ngày 22/2, ông Yoshitami Kameoka, Thư ký Quốc hội tại Văn phòng Nội các ở Tokyo, đã đại diện cho Chính phủ của Thủ tướng Shinzo Abe tham dự mít tinh thường niên ở Shimane, nhằm khẳng định tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo đang tranh chấp Takeshima/Dokdo. Trước đó (21/2), Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga nhấn mạnh, Takeshima là một bộ phận không thể tách rời của Nhật Bản. Việc này diễn ra sau khi Hội đồng thành phố Busan, Hàn Quốc yêu cầu Nhật Bản (20/2) ngừng tiến hành kỷ niệm ngày Takeshima/Dokdo tại tỉnh Shimane, đồng thời phê phán Tokyo tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Dokdo/Takeshima.

Trước đó (19/2), Bộ Hàng hải và Thủy sản Hàn Quốc cho biết, sẽ đưa hải cẩu trở lại và bảo vệ chúng tại quần đảo Dokdo/Takeshima. Đây là động thái nhằm thúc đẩy quyền kiểm soát của Hàn Quốc đối với quần đảo tranh chấp này. Trước đó, Hãng Yonhap từng trích dẫn nội dung của bản hợp đồng được ký giữa tháng 12/2013 giữa Đại sứ quán Nhật Bản với Công ty McGuireWoods Consulting LLC nhằm ngăn chặn một động thái pháp lý của bang Virginia, Mỹ về việc xác định lại tên gọi của vùng biển giữa bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản. Cũng trong ngày 19/2, tờ Thời báo Tài chính (Anh) cho rằng, Mỹ đã đẩy Hàn Quốc vào tình thế khó xử khi Ngoại trưởng John Kerry trả lời phỏng vấn báo chí và cho rằng, có tranh chấp giữa Seoul và Tokyo tại quần đảo Dokdo/Takeshima. Từ trước tới nay Mỹ chưa từng bày tỏ quan điểm về chủ quyền đối với vấn đề này. Ông Victor Cha, cựu chuyên gia Nhà Trắng coi đây là sai lầm của Ngoại trưởng John Kerry.

Mối quan ngại của Australia

Ngày 21/2, Thủ tướng Australia Tony Abbott thông báo quyết định mua 8 máy bay tuần tra hàng hải tầm xa Boeing P-8A Poseidon (máy bay trinh sát chống ngầm tiên tiến nhất thế giới hiện nay) để giúp tăng cường năng lực giám sát và chiến đấu trên biển trong hàng thập kỷ tới của nước này. Động thái này diễn ra sau khi Trung Quốc tổ chức tập trận bắn đạn thật (lần đầu tiên) ngoài khơi gần lãnh thổ Australia. Cuộc tập trận của Trung Quốc đã dấy lên làn sóng tranh luận về việc Australia sẽ phải sống ra sao trong bối cảnh tiềm lực quốc phòng và các hoạt động quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc.

Cố vấn chính sách kinh tế của Thủ tướng Nhật Bản, Etsuro Honda

Theo ông Vasily Kashin, chuyên gia của Trung tâm phân tích chiến lược và công nghệ, chưa bao giờ Trung Quốc diễn tập gần lãnh thổ Australia như vậy. Báo chí Australia đang thảo luận về các lựa chọn khác nhau để ứng phó với tàu Trung Quốc xuất hiện tại biên giới biển của nước này. Nếu Mỹ không tăng cường hiện diện và viện trợ, Australia sẽ không có đủ nguồn lực để đối phó với sức mạnh quân sự của Trung Quốc. Trong tuyên bố đưa ra đêm 21/2, Trường đại học Harvard danh tiếng của Mỹ đã ghi danh cựu Thủ tướng Australia Kevin Rudd là chuyên gia cao cấp của mình với tư cách chuyên gia về Trung Quốc. Trước mắt, ông Kevin Rudd sẽ đứng đầu một nghiên cứu lớn về quan hệ Mỹ - Trung tại Trung tâm quan hệ quốc tế và khoa học Belfer.

Ngày 20/2, tờ Times of India cho rằng, Trung Quốc đang cảnh báo Ấn Độ không nên tham gia hợp tác dầu khí với Việt Nam ở Biển Đông bởi việc này sẽ cản trở Bắc Kinh thúc đẩy hợp tác với New Delhi. Trung - Ấn là 2 quốc gia đông dân nhất thế giới, có nhu cầu năng lượng lớn và phải tìm kiếm nguồn cung cấp dầu khí từ nước ngoài với quỹ đạo gần như giống nhau, do đó tiền đề hợp tác song phương trong lĩnh vực dầu khí ở nước ngoài là 2 bên phải “tôn trọng lợi ích cốt lõi của nhau”. Trước đó (18/2), Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa cho biết, Jakarta sẽ không chấp nhận và kịch liệt phản đối nếu Bắc Kinh thông qua kế hoạch và triển khai ADIZ trên Biển Đông. Tuyên bố này được Ngoại trưởng Marty Natalegawa nói tại cuộc họp của Ủy ban Quốc hội về Quốc phòng và Ngoại giao, chỉ 1 ngày sau khi Ngoại trưởng John Kerry kết thúc chuyến thăm Indonesia.

Ngày 20/2, khi đang ở thăm Manila và thảo luận với người đồng cấp Philippines Albert del Rosario, Ngoại trưởng Australia Julie Bishop đã bày tỏ sự ủng hộ đối với việc hoàn thành Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) để quản lý tốt hơn các tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông.

Bà Julie Bishop cho biết, Australia không đứng về bên nào trong tranh chấp ở Biển Đông, nhưng Biển Đông là mối quan tâm chính của nước này, bởi có tới 60% hàng hóa xuất khẩu và 40% hàng hóa nhập khẩu của họ được vận chuyển qua đây. Bà Julie Bishop cũng hối thúc Nhật - Trung giảm căng thẳng xoay quanh tranh chấp đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư bởi nhiều quốc gia đang quan ngại về tình trạng leo thang giữa 2 cường quốc châu Á này.

Cựu Thủ tướng Australia Kevin Rudd từng nhận định, trong thế kỷ XXI, khu vực Đông Á tồn tại mồi lửa trên biển tương tự chiến tranh Balkan xảy ra cách đây một thế kỷ. Theo trang tin Global Research, Đông Nam Á đã trở thành chiến trường ngoại giao khi Mỹ, Nhật Bản và Ấn Độ ganh đua quyết liệt với Trung Quốc.

Theo ông David H Hale, chuyên gia phân tích kinh tế toàn cầu người Mỹ từng đoạt nhiều giải thưởng danh giá cho rằng, mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh quốc gia Australiatrong tương lai chính là sự kết hợp giữa tăng trưởng kinh tế đáng sợ của Trung Quốc và khả năng một nước Mỹ suy yếu (do khó khăn tài chính buộc phải cắt giảm chi tiêu quốc phòng) rút khỏi khu vực. Nhận định này của ông David H Hale được Viện Chính sách chiến thuật Australia (ASPI) công bố trong báo cáo “Giấc mơ mới của Trung Quốc”.

Duy ngã độc tôn

Ngày 19/2, tờ Học giả Ngoại giao (Nhật Bản) có bài viết “Trung Quốc chắc chắn sẽ đối mặt với đồng minh Mỹ - Nhật vững chắc hơn” và ngày 18/2, tờ Thời báo Hoàn Cầu đăng bài “Nước lớn thế giới cảm thấy không an toàn”. Theo đó, Bắc Kinh không an toàn, chứ không phải sự tự tin mới là sự miêu tả chuẩn xác đối với đặc điểm của ngoại giao Trung Quốc hiện nay. Điều có thể nhìn thấy rõ nhất chính là quan hệ vụn vặt giữa Trung Quốc với các nước láng giềng vì không mua được sự “trung thành” của họ cho dù lao tâm khổ tứ.

Trung Quốc vừa muốn đối đầu với Nhật Bản, vừa muốn tiếp xúc với Mỹ, vừa muốn xây dựng quan hệ nước lớn kiểu mới với Mỹ, nhưng phải đối mặt với đồng minh Washington - Tokyo vững chắc. Điều đáng nói là cách nhìn của Mỹ và Trung Quốc đối với mối “quan hệ nước lớn kiểu mới” không giống nhau. Ngày 21/2, Viện Gallup, cơ quan thăm dò dư luận nổi tiếng của Mỹ vừa công bố kết quả thăm dò dư luận cho thấy, năm 2014, Trung Quốc đã lần đầu tiên thay thế Iran trở thành “kẻ thù số một” trong con mắt của người dân Mỹ.

Biên đội tàu chiến Trung Quốc hành quân trên biển

Ngày 18/2, tờ Yomiuri Shimbun đăng bài “Năng lực tác chiến đoạt đảo nhỏ của Nhật Bản không đủ” sau khi Nhật - Mỹ tổ chức tập trận ở căn cứ hải quân San Diego. Mặc dù Nhật - Mỹ không công khai thừa nhận, nhưng mục đích của cuộc tập trận nhằm đối phó với khả năng Trung Quốc tấn công đánh chiếm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trong tương lai. Thông qua tập trận cho thấy, khả năng tác chiến đoạt lại đảo của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản còn xa mới đuổi kịp Thủy quân lục chiến Mỹ.

Trước đó, 3 tướng về hưu Nhật Bản (Natsukawa Kazuya, Toshihiko Ooka và Nobuharu Yasui) đã liên danh viết cuốn sách “Trung - Nhật sẽ bùng phát hải chiến - Đối sách của Nhật Bản ngăn Trung Quốc trên biển”, trong đó cho rằng, sự phát triển của hải quân Trung Quốc chỉ nặng về lượng nên một khi chiến sự xảy ra, chiến hạm của Trung Quốc dễ dàng trở thành “bia ngắm bắn” của lực lượng tự vệ trên biển Nhật Bản.

Ngày 17/2, mạng Aerospace Defense (Pháp) đưa tin, Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ tiếp tục công bố báo cáo liên quan đến kế hoạch đóng tàu tương lai của hải quân Mỹ và trong tài khóa 2014, hải quân Mỹ yêu cầu cấp kinh phí chế tạo 8 tàu chiến mới, bao gồm 2 tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia, 1 tàu DDG-51 Aegis, 4 tàu tuần duyên và 1 tàu đổ bộ (MLP/AFSB). Về kế hoạch trung hạn (2014-2018), hải quân Mỹ có kế hoạch chế tạo mới 41 tàu chiến và trong 30 năm tới (2014-2043), Washington khó đáp ứng mục tiêu duy trì quy mô 306 tàu chiến. Có không ít chuyên gia quân sự cảnh báo, những động thái gần đây đang khiến người ta liên tưởng tới một cuộc chiến tranh giữa các vì sao trên biển.

Ngày 20/2, tờ Jakarta Post đưa tin, trong những năm tới, Indonesia dự định hoàn thành nghiên cứu phát triển và khởi động việc tự sản xuất 7 hệ thống vũ khí mới, trong đó có tàu ngầm, máy bay chiến đấu, xe tăng hạng trung, tên lửa và radar. Theo ông Silmy Karim, một trong các nhà lãnh đạo của Ủy ban Chính sách quốc phòng thuộc Chính phủ Indonesia, nước này còn có kế hoạch phát triển xe chiến đấu bộ binh lội nước và máy bay không người lái. Ngoài ra, Indonesiasẽ mua 8 trực thăng chiến đấu AH-64 Apache của Mỹ, tiếp nhận 37 xe bọc thép lội nước BMP-3F của Nga, mua 103 xe tăng hạng nặng Leopard 2A4 phiên bản nâng cấp và 43 xe chiến đấu bộ binh Marder 1A3 của Đức, có kế hoạch mua 10 tàu ngầm lớp Kilo của Nga… Giới quân sự khuyến cáo, vì không hài lòng với hợp đồng nhập khẩu 240 động cơ D30Kp-2 và AL-31FN của Nga, nên Trung Quốc đang tìm cách đẩy mạnh đàm phán nhập thêm một số thiết bị cùng loại với tham vọng nâng cấp các đời máy bay chiến đấu.

Hồng Thất Công - Tuấn Quỳnh

Yanukovich vét tiền công và 37 tỉ USD

- Chỉ có các chế độ độc tài mới tham nhũng tàn bạo thế này. BTTD

 Ông Arseny Yatseniuk

Thủ tướng mới Ukraina - ông Arseny Yatseniuk vào thứ năm hôm qua (27.2) đã buộc tội chính phủ của Tổng thống bị lật đổ - Viktor Yanukovich đã vét sạch kho bạc nhà nước và khẳng định 37 tỉ USD khoản vay tín dụng Ukraina nhận được đã không cánh mà bay

Phát biểu trước Quốc hội, ông Yatseniuk đã nói rằng trong ba năm Yanukovich làm tổng thống, có tổng cộng 70 tỉ USD đã được rút ra khỏi hệ thống tài chính Ukraina và được gửi vào các tài khoản ở nước ngoài.

“Tôi muốn báo cáo rằng ngân khố quốc gia đã bị trộm và giờ đang trong tình trạng trống rỗng. 37 tỉ USD tín dụng mà đất nước chúng ta nhận được giờ không biết đang ở đâu”, ông Yatseniuk nói.

Tình hình hiện nay rất nghiêm trọng, đồng nội tệ hryvnia mất giá thê thảm, ngân khố trống rỗng, chúng ta không còn sự lựa chọn nào khác sẽ phải áp dụng một số biện pháp không được lòng dân để cứu vãn nền kinh tế.

Theo ước tính,70 tỉ USD tương đương với một nửa GDP của Ukraina trong năm 2013.

Vũ Kiều (theo Reuters)

Dân giám sát công quyền là hợp pháp

Người dân phải ý thức được rằng các cơ quan công quyền 

phục vụ dân và dân có quyền giám sát độc lập với họ.

Bình luận về vai trò và quyền của các công dân và các tổ chức xã hội dân sự trong việc giám sát và tham gia giám sát quyền lực nhà nước, từ giám sát tham nhũng nhà nước, tham nhũng chức vụ cho tới đánh giá tín nhiệm quan chức của chính quyền, nguyên Viện trưởng Viện Phản biện độc lập IDS, Tiến sỹ Quang A, hôm 27/2/2014 từ Hà Nội, nêu quan điểm:

"Để phòng chống tham nhũng nói riêng và nói chung là giám sát công việc của các cơ quan công quyền, có hai ba biện pháp chính, thứ nhất là bản thân nhà nước, bộ máy nhà nước phải có những quy định và có những cơ chế để giám sát lẫn nhau,

"Rất tiếc ở Việt Nam, vì không có chuyện dân chủ, vì không có rạch ròi giữa các ngành của nhà nước khác nhau, cho nên việc bản thân các cơ quan nhà nước làm nhiệm vụ giám sát lẫn nhau này nó cũng có chứ không phải không, nhưng không được hiệu quả cho lắm,

'Kênh giám sát hợp luật'

"Một kênh thứ hai rất hiệu quả, đó là sự giám sát của nhân dân, mà thường giám sát của nhân dân thông qua một kênh là báo chí, và thông qua kênh khiếu nại, khiếu kiện, góp ý của người dân, những kênh này ở Việt Nam cũng có, nhưng rất đáng tiếc là hệ thống báo chí lẽ ra là hệ thống độc lập, thì đằng này nó là một hệ thống hoàn toàn lệ thuộc vào các cơ quan nhà nước, nó cũng đóng một phần quan trọng trong việc giám sát này chứ không phải là không, nhưng nó chưa đóng vai trò lẽ ra nó phải đóng,

"Và một phần thứ ba là đối với người dân, người dân có thể thông qua bản thân từng cá nhân làm và hiện nay người ta vẫn đang làm như thế, nhưng thường các cá nhân làm không hữu hiệu bằng, không chính xác bằng, hoặc không có căn cứ bằng nếu người dân có thể tụ họp thành những tổ chức mà người ta thường gọi là các tổ chức xã hội dân sự. Và những tổ chức này cũng có vai trò giám sát như thế, có thể nói là giám sát công quyền, nhất là vấn đề tham nhũng, hoặc là vấn đề bổ nhiệm người."
Theo bbc

Vì sao cầu treo ở Lai Châu bị sập?

- Bài viết rất đúng.  Nhưng lỗi chính là từ hệ thống: Tham nhũng, vô trách nhiệm, rút ruột ... làm chất lượng công trình kém. BTTD

Liên quan đến tai nạn cầu treo Chu Va 6 tại Lai Châu ngày 24.2, đã có rất nhiều phỏng đoán về các nguyên nhân có thể xảy ra;  trong đó tập trung chủ yếu những nghi vấn về khả năng cộng hưởng của đoàn đưa tang, khả năng gây quá tải làm sập cầu, cũng như cho thấy có nhiều cách hiểu khác nhau về con số tải trọng 1.5 tấn của cầu. Tuy nhiên một nguyên nhân khác có ảnh hưởng đến không chỉ riêng cầu  Chu Va 6 mà còn liên quan đến hầu hết các cầu treo dân sinh trên cả nước, lại ít được chú ý.

1. Sự cường điệu hóa của dư luận về yếu tố cộng hưởng

Xuất phát từ giai thoại về đoàn quân đi đều bước qua cầu thời Napoleon, đã trở thành một ví dụ kinh điển trong các giáo trình động lực học về sự cộng hưởng của ngoại lực đối với tần số dao động riêng của cầu, và các công trình xây dựng nói chung. Giờ đây hầu như ai ai cũng biết đến câu chuyện này. Tuy nhiên nghi vấn về sự cộng hưởng là một nguyên nhân gây sập cầu thường cách rất xa so với thực tế.

Nếu theo dõi các đoạn video clips về đoàn đưa tang, chỉ tầm hai mươi người và không hề đi đều bước theo kiểu quân đội, thậm chí đoàn người đã dừng lại đổi người mang di ảnh trong vài giây trước khi tai nạn xảy ra, cho thấy nguyên nhân đến từ cộng hưởng là cực kỳ thấp.

Thực sự với bất kỳ ai cho dù không hề biết qua kiến thức về động lực học, cũng sẽ dễ dàng đặt câu hỏi: "Nếu như chỉ với một nhóm người như vậy, với cách thức đi qua cầu rất thông thường như vậy, lại có thể gây cộng hưởng đến sập cầu, thì lẽ ra phải có hàng trăm, hàng nghìn vụ sập cầu tương tự như vậy trên cả nước?" Thực tế phủ nhận giả thuyết này.

Chúng ta không có thông tin về số lượng các cây cầu ở Việt Nam. Nhưng không có một thông tin nào cho biết có bao nhiêu phần trăm trong số khoảng 600.000 cây cầu ở nước Mỹ [1] bị sập đổ hoặc hư hại do cộng hưởng. Cây cầu nổi tiếng nhất bị hư hại do liên quan đến cộng hưởng là cầu treo Tacoma ở bang Washington (Mỹ) có nhịp chính dây văng dài 853m, được xây dựng vào tháng 7 năm 1940 và bị đổ do bão vào 4 tháng sau đó.

Gió chỉ đóng vai trò gián tiếp làm cho cầu rung động, gây uốn và xoắn mặt cầu liên tục trong nhiều giờ với biên độ lớn, vượt quá giới hạn mỏi của vật liệu bê tông mặt cầu dẫn đến sụp đổ [2]. Như vậy có 3 yếu tố đáng lưu ý trong trường hợp nổi tiếng nhất này, đó là sự phá hoại không xảy ra đột ngột, tác nhân đến từ thiên nhiên chứ không phải từ con người, và bê tông mặt cầu chứ không phải các sợi cáp hay tăng đơ neo cáp bị phá hoại.

Thống kê cho biết 10 nguyên nhân [3] từ phổ biến cho đến hiếm gặp nhất làm cho các cây cầu bị sập, có tác động đơn lẻ hoặc kết hợp, đó là: (1) động đất, (2) hỏa hoạn, (3) va chạm với tàu hỏa hoặc máy bay, (4) va chạm với tàu thuyền đi trên sông, (5) lũ lụt, (6) tai nạn trong quá trình xây dựng, lắp ráp, (7) lỗi chế tạo các chi tiết hoặc cấu kiện, (8) lỗi thiết kế, (9) lỗi bảo trì, (10) những lỗi ngẫu nhiên chưa giải thích được. Đành rằng việc thống kê và phân loại những sự cố của tất cả các cây cầu trên thế giới là bất khả thi, nhưng ít nhất thì bảng kết quả này cho thấy cộng hưởng tuyệt nhiên không hề là một tác nhân phổ biến.

Một bảng danh mục khác [4] liệt kê 173 các trường hợp những cây cầu bị nạn trên thế giới, mà xưa nhất là từ năm 1297. Trong số này chỉ có hai trường hợp liên quan đến nguyên nhân cộng hưởng, bao gồm cầu treo Broughton (Anh, năm 1831) do đoàn quân diễu hành; cùng với cầu Anger (Pháp, năm 1850) do gió và có thể do đoàn quân đi qua. Cà hai trường hợp đều ở đầu và giữa thế kỷ 19. Toàn bộ 145 trường hợp được thống kê từ đầu thế kỷ 20 đến nay tuyệt đối không hề xuất hiện nguyên nhân này. Cầu Tacoma (Mỹ, năm 1940) như đã dẫn cho thấy nguyên nhân thực sự không phải do cộng hưởng. Trong bảng danh mục này có ghi nhận một trường hợp đau lòng từ Việt Nam, cầu Cần Thơ (năm 2007).

Như vậy có thể nói sự cường điệu quá mức về một nguyên nhân mang tính huyền thoại đã khiến cho dư luận nghĩ đến nó như thủ phạm đầu tiên gây sập cầu, trong khi trớ trêu thay trên thực tế đây chỉ là nghi phạm đứng ở cuối bảng.

2. Hiểu về giới hạn tải trọng 1.5T như thế nào?

Mấy ngày qua dư luận hiểu con số 1.5T như là tổng tải trọng tối đa của đoàn người và xe được cùng lúc đi qua cầu Chu Va 6, như kiểu tải trọng thang máy. Nếu căn cứ theo tiêu chuẩn hiện hành cho thiết kế cầu đường bộ Việt Nam [5] thì không phải. Một số ý kiến cho rằng sắp tới đây cần phải hướng dẫn người dân qua cầu cũng đếm số người như đi thang máy thì càng không phù hợp với ý nghĩa của giới hạn này.

Có một điểm khác biệt quan trọng trong cách tính tải trọng các phương tiện giao thông qua cầu so sánh với tải trọng người đứng trong thang máy. Đó là người đứng trong thang máy gần như không có chuyển động, không gây ảnh hưởng đáng kể đối với sự vận hành của thang. Trong khi đó đủ loại xe và người đi qua cầu với các tốc độ khác nhau, tải trọng khác nhau, vị trí liên tục thay đổi, sẽ gây ra những ảnh hưởng động học bắt buộc phải xét đến khi thiết kế cho cầu.

Đây hoàn toàn là những yếu tố ngẫu nhiên mà chỉ có thông qua toán xác suất và các công cụ thống kê để ước lượng ảnh hưởng của từng loại phương tiện đến từng thành phần và vị trí kết cấu của cầu. Một sự tổng hợp các ảnh hưởng này trên toàn bộ chiều dài cầu sẽ được các tiêu chuẩn thiết kế chuyển đổi thành một bộ quy tắc chất tải tương đương để thuận lợi cho quá trình tính toán. Các quy tắc chất tải này tuy được đơn giản hóa nhưng vẫn giữ được sự mô phỏng tất cả những ảnh hưởng nguy hiểm nhất của xe cộ khi vận hành qua cầu. Cần nói thêm rằng, với những cầu treo như cầu Chu Va 6 hay các cầu treo nhịp lớn khác thì tải trọng đoàn xe qua cầu thường không gây nguy hiểm bằng ảnh hưởng do gió bão, động đất (nếu có).

Con số 1.5 tấn giới hạn tải trọng của cầu Chu Va 6, nếu dựa theo tiêu chuẩn thiết kế cầu đường bộ Việt Nam thì đó là tải trọng của một phương tiện có trọng lượng tối đa được phép đi qua cầu. Còn bao nhiêu phương tiện cùng đi qua, nếu giữ đúng khoảng cách an toàn theo luật giao thông thì đúng ra cầu vẫn chịu được.

Nói cách khác khi đưa ra quy định về giới hạn tải trọng, người thiết kế đã giành phần khó về cho mình, và người tham gia giao thông chỉ cần tuân thủ luật giao thông là được. Theo đó nếu quy định tải trọng một xe không quá 1.5T, thì người lái những xe nhẹ hơn giới hạn cho phép này đều có quyền chạy qua cầu. Anh ta không cần phải quan tâm có bao nhiêu xe đang ở trên cầu trước và sau xe của mình. Tất nhiên phải nhắc lại giả định rằng người lái xe đã có bằng lái, đã học luật giao thông đường bộ, thì quy định trong luật phải giữ khoảng cách như thế nào với xe đi trước, chỉ cần tuân thủ quy định ấy là đủ.

Thực tế thì trong trường hợp cầu treo Chu Va 6 có chiều rộng rất hạn chế, vốn có lẽ chủ yếu dành cho người đi bộ và xe thô sơ. Hiện tại Việt Nam chưa có tiêu chuẩn cho cầu treo dân sinh, nhưng nếu tối thiểu xem như cầu chỉ dành cho người đi bộ, thì dựa theo điều 3.6.1.3. về tải trọng bộ hành của tiêu chuẩn thiết kế cầu 22TCN 272-05, thì tải trọng tối thiểu là 300 daN/m2.

Nghĩa là nếu cầu rộng 0.6m, dài 54m, thì tổng tải cũng được gần 10 tấn, tức khoảng 200 người, giả định mỗi người nặng trung bình 50kg. Nếu trải đều số người này dọc theo chiều dài cầu, thì nghĩa là trên 1m dài của cầu chen được đến gần 4 người mà vẫn an toàn. Như vậy khả năng mà chỉ có 20 người đã gây quá tải là không thể xảy ra, hoặc là cầu đã được thiết kế với một mức hoạt tải hữu ích rất thấp.

Thông tin hiện trường cho biết sợi cáp chính có thể chịu lực đến 79 tấn. Cầu có 2 sợi song song nên chịu tổng tải có thể đến 158 tấn. Tổng trọng lượng của dạ cầu, thành cầu và mọi chi tiết phụ khác, cùng với 10 tấn tải trọng của người bộ hành đứng kín trên đó, vẫn còn xa mới đạt tới một nửa sức tải kia. Điều này cho thấy tải trọng bộ hành 300 daN/m2 có thể là một phỏng đoán hợp lý những gì chiếc cầu đã được thiết kế. Đến đây có thể loại trừ nghi vấn về quá tải, thì khả năng lớn nhất cho đến giờ chính là chất lượng của chi tiết neo cáp.

3. Thủ phạm là máy cắt oxy – acetylen?

Trái với kết cấu BTCT đổ toàn khối khi mà toàn bộ các công đoạn cốp pha – cốt thép – đổ bê tông – ninh kết đều diễn ra trong điều kiện nhiệt độ môi trường; thì quá trình chế tạo gia công các chi tiết kết cấu bằng thép thường phải dùng đến các phương pháp hàn, vốn có nhiệt độ rất cao. Nếu như một người thợ xây có thể nhanh chóng học hỏi các cách thức xây dựng, và xây dựng an toàn, một căn nhà phố thông dụng; thì kết cấu thép với những đặc trưng của vật liệu cường độ cao, chi tiết liên kết phức tạp, biện pháp gia công – chế tạo – dựng lắp hầu hết đều theo quy trình công nghiệp có kiểm định chặt chẽ, sẽ là một nguy cơ đối với những ai xem nhẹ các biến đổi cơ lý hóa của vật liệu thép và ứng xử của kết cấu thép.

Một đánh giá rất đáng lưu tâm nhưng lại được ít người chú ý trong những ngày qua về tai nạn ở Chu Va, đó là một phỏng đoán về cách thức gia công chế tạo chi tiết neo cáp treo [6]. Căn cứ trên hình ảnh chụp lại từ hiện trường, có thể chi tiết này đã được cắt ra từ thép bản bằng máy cắt oxy-acetylen, rồi hàn lại cũng bằng phương pháp hàn hơi. Quan trọng hơn, lỗ móc cáp của chi tiết này có vẻ như cũng được khoét theo cách tương tự mà không phải là khoan bằng phương pháp cơ khí ở nhiệt độ thường.

Nhiệt độ cao làm nóng chảy thép là điều kiện tiên quyết để thực hiện đường hàn. Tuy nhiên nhiệt độ cao cục bộ lên đến 3.200 độ C cũng khiến cho cấu trúc bên trong vật liệu thép phát sinh nhiều hợp chất nguy hiểm như perlitte, austenite, solidus, liquidus,... Chúng làm thay đổi đặc tính cơ lý hóa của thép, làm cho thép bị giảm cường độ, bị giòn hóa, làm cho đường hàn bị rỗ từ bên trong, làm cho chi tiết thép bị co ngót và rạn nứt. Việc gia nhiệt nhiều lần trong một phạm vi nhỏ để khoét lỗ cho móc cáp càng khiến cho nguy cơ này bị khuếch đại nhiều lần. Kết quả ảnh chụp hiện trường cho thấy tiết diện phần móc cáp bị gẫy rất phẳng, hoàn toàn phù hợp với biểu hiện nó đã bị giòn như gang.

Để so sánh, phương pháp hàn hồ quang điện chỉ đưa nhiệt độ lên cao khoảng 2000 độ C. Ngoài ra về nguyên tắc, người thợ hàn phải qua đào tạo và cấp chứng chỉ chuyên nghiệp trước khi được giao thực hiện đường hàn chế tạo chi tiết thép. Các thợ hàn cửa sắt gia dụng thường không được trang bị đủ thông tin và kỹ năng để thực hiện các đường hàn chịu lực cho kết cấu thép.

Trở lại 10 nguyên nhân phổ biến gây sập cầu, có thể xếp Chu Va vào nguyên nhân thứ 7, lỗi chế tạo các chi tiết hoặc cấu kiện. Đặc điểm của cầu treo dân sinh là đơn giản, rất dễ thi công so với các kiểu cầu khác. Đã có rất nhiều cầu treo dân sinh trên khắp cả nước. Tuy nhiên không có thống kê nào cho biết các chi tiết thép quan trọng của những cây cầu này đã được gia công như thế nào, bằng phương pháp gì.

Từ tai nạn ở Chu Va, rất mong công tác kiểm định sẽ lưu ý đến phỏng đoán này. Nếu đúng, sẽ là một định hướng tốt cho việc rà soát các cầu treo dân sinh tương tự cũng như là xây dựng những khuyến cáo cần thiết cho việc thi công loại cầu nhẹ này trong tương lai.

[1] http://www.rita.dot.gov/bts/sites/rita.dot.gov.bts/files/publications/special_reports_and_issue_briefs/special_report/2007_09_19/html/table_01.html

[2] http://www.youtube.com/watch?v=qbOjxPCfaFk

[3] http://science.howstuffworks.com/engineering/structural/10-reasons-why-bridges-collapse.htm

[4] http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_bridge_failures

[5] Tiêu chuẩn thiết kế cầu 22TCN 272-05

[6] https://www.facebook.com/profile.php?id=100000455017945&fref=ts

Daniel Trần

“Bằng giả mới vào cơ quan nhà nước”

Hai ngày qua, cộng đồng mạng rộ lên, tán thưởng câu nói của bộ trưởng Giáo dục và đào tạo Phạm Vũ Luận: “Chỉ có bằng giả mới vào được cơ quan nhà nước”. Câu nói của ông (tại phiên họp ngày 25.2 của hội đồng Quốc gia về giáo dục và phát triển nhân lực giai đoạn 2011 – 2015, do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chủ trì) ngay lập tức được dư luận thừa nhận mà hầu như không yêu cầu phải chứng minh.

Bởi lâu nay, người ta đều biết, bằng cấp là một tấm vé để vào làm các cơ quan nhà nước, nhất thiết phải có theo quy định. Nhưng chính vì thế, lại xuất hiện bằng cấp, chứng chỉ giả để bán cho những người yếu kém về trình độ, năng lực nhưng có tiền, có quan hệ… để luồn lọt, chạy chỗ vào cơ quan nhà nước, hòng tìm một công việc yên thân.

Nhưng câu nói của ông Phạm Vũ Luận cũng có thể mở rộng ra một chút. Bằng cấp giả không chỉ vào được cơ quan nhà nước mà còn có thể vào được các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước.

Câu nói đầy đủ của ông tại cuộc họp: “Thực tế những người có bằng giả hay bằng thật, nhưng chất lượng giả chỉ có thể “chui” vào hệ thống công chức nhà nước, chứ không thể vào được các doanh nghiệp tư nhân” cũng cho thấy điều đó.

Người ta cũng có thể hiểu ngay ý ông nói: ở các doanh nghiệp, cơ sở làm việc của tư nhân, vì lợi ích sát sườn của họ, không đời nào các ông chủ doanh nghiệp tư lại chỉ coi trọng bằng cấp để tuyển dụng nhân sự.

Thông thường, ở các doanh nghiệp, cơ sở tư nhân, khi tuyển người, vẫn có yêu cầu sao, lưu bằng cấp để xem người đó được đào tạo chuyên ngành gì nhưng mặt khác, chủ các doanh nghiệp tư nhân sẽ kiểm tra, thử việc rất kỹ ứng viên xem họ có làm được theo trình độ đó không.

Thậm chí, bằng thật, chứng chỉ thật nhưng làm kém vẫn không tuyển dụng. Bằng cấp, chứng chỉ ghi trình độ trung bình, hay yếu nhưng thực tế làm tốt thì vẫn tuyển dụng. Thậm chí, có những nơi, không coi trọng bằng cấp, nếu thực tế anh là bằng trung cấp nhưng làm tốt hơn người có bằng đại học thì người ta vẫn trọng dụng người có bằng cấp thấp hơn, thậm chí không phải không có cơ sở tư nhân, có những người không có bằng cấp mà làm tốt vẫn được tuyển.

Ai cũng hiểu câu chuyện thực tế này nhưng điều bất ngờ là nó được nói ra từ chính miệng ông bộ trưởng bộ Giáo dục và đào tạo. Với câu nói này, người ta chờ đợi xem ông cùng với những người có trách nhiệm ở các bộ, ngành khác, đặc biệt là bộ Nội vụ, nơi soạn thảo, ban hành các chính sách, quy định về thi tuyển, tuyển dụng cán bộ, công chức nhà nước sẽ làm gì để chấm dứt tình trạng quá coi trọng về hình thức bằng cấp, chứng chỉ mà thiếu kiểm tra thực tế thực học, trình độ của người được tuyển dụng như hiện nay.

Bằng giả, chứng chỉ giả tràn lan đã là một chuyện, bằng thật, chứng chỉ thật nhưng học giả (kiểu như thuê người đi học, học qua loa, trốn học nhiều…) cũng không phải là hiếm.

Trước bộ trưởng Phạm Vũ Luận, người ta thấy, đâu đó cũng có những bộ trưởng nói ra những điều, ngẫm ra rất thẳng, rất thật. Tại kỳ họp Quốc hội khoá XIII cuối năm trước, và mới đây ở một cuộc họp của uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, bộ trưởng bộ Kế hoạch và đầu tư Bùi Quang Vinh cũng nói ra những điều gây sốc cho dư luận.

Nói về sự lãng phí trong đầu tư công, tình trạng đầu tư lãng phí, dàn trải… ông nói: “Trung ương phân bổ thế nào, địa phương chạy chọt thế nào, tôi biết hết”; “Nhiều chủ tịch tỉnh chỉ thích hoành tráng”…

Nhưng cùng với những câu nói ấy, ông cũng có những việc làm cụ thể để làm thay đổi tình hình như việc soạn thảo, trình Thủ tướng Chính phủ ký chỉ thị 1792/CT-TTg, được coi như là “cứu cánh cho nguy cơ vỡ nợ của Việt Nam”. Nhưng việc soạn chỉ thị này, theo ông Vinh đã là một “cuộc chiến” trong bộ Kế hoạch và đầu tư. “Có vụ trưởng nói với tôi, anh làm thế có khác gì lấy đá ghè chân mình”, ông Vinh nói với đại biểu Quốc hội.

Ông cũng đã từng nói:“Tôi nói rằng đất nước này cần công khai minh bạch và không được có tham nhũng, bởi vì đó là những thứ làm cho đất nước này “chết” nhanh chóng nhất. Công việc này vô cùng khó khăn, động chạm đến rất nhiều người vì làm họ mất rất nhiều quyền. Nhưng phải làm, nếu Quốc hội, Chính phủ bỏ phiếu bất tín nhiệm tôi, tôi cũng vui vẻ vì không có gì để mất”, ông Vinh nói.

Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng cũng có một vài lời nói thẳng về tình trạng chất lượng xây dựng các công trình giao thông, tiến độ xây dựng chậm… và ông cũng đã có những việc làm cụ thể như cách chức, thay thế, điều chuyển ngay một số người lãnh đạo các đơn vị trong ngành, dưới quyền ông, để thúc đẩy tiến độ, nâng cao chất lượng thi công một số công trình giao thông lớn.

Đã có một số bộ trưởng nói những điều mà dư luận gọi là “nói thẳng”. Cũng không phải bộ trưởng nào nhận ra, nói ra được sự thật cũng làm được những việc để thay đổi thực trạng, thay đổi những sự thật màu xám trong ngành mình, lĩnh vực mình và cả những lĩnh vực khác.

Như bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, bà có nói ra nhưng cũng chưa thấy bà làm được gì nhiều để thay đổi tình trạng bệnh viện công quá tải, y đức xuống cấp… Còn có bộ trưởng, không phải không hiểu chuyện nhưng khi làm lại khiến tình hình tệ thêm.

Như bộ trưởng bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng không phải không am hiểu thực tế về xây dựng, mua bán các căn hộ chung cư hiện nay nhưng bộ này vẫn ban hành thông tư 16/2010/TT-BXD có những quy định trái luật Nhà ở và bộ luật Dân sự, gây khổ sở, thiệt hại cho người dân mua chung cư… và chỉ có lợi cho một số tổ chức, cá nhân mà trong phiên họp ngày 25.2 của uỷ ban Pháp luật, phần lớn đại biểu đã chất vấn mà ông đã không có câu trả lời thoả đáng.

Không phải ai cũng nói ra được như bộ trưởng Kế hoạch và đầu tư Bùi Quang Vinh, làm được điều gì đó để thay đổi hiện trạng, bất chấp nguy cơ chính mình sẽ “không còn gì để mất”.

Nhưng dù sao, người dân vẫn đang chờ đợi, sẽ có nhiều hơn những lời nói thật, nói thẳng của các bộ trưởng và có nhiều việc làm thiết thực hơn để thay đổi, làm biến chuyển những thực tế không mấy tốt đẹp trong từng ngành, từng lĩnh vực: y tế, giáo dục, đầu tư công, giao thông… hiện nay. (SGTT)

Mạnh Quân 

Dùng “bom xăng” chống đoàn thu hồi đất

-  Ở đâu có bất công thì ở đó có phản kháng. BTTD

(Dân trí) - Phản đối chính quyền thu hồi phần đất của nhà mình, hai anh em Tùng và Thế đã chuẩn bị nhiều chai thủy tinh chứa xăng (miệng chai quấn miếng vải) buộc chặt với bình gas mini để “tiếp đón” đoàn cưỡng chế.

“Tiếp” chính quyền bằng “bom xăng”

Ngày 27/2, Công an huyện huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang cho biết đang tạm giữ 2 đối tượng để điều tra về hành vi chống người thi hành công vụ. Hai đối tượng bị tạm giữ là hai anh em ruột, gồm: Vi Văn Tùng (SN 1972) và Vi Văn Thế (SN 1984), cùng trú tại khu Lê Duẩn, thị trấn Chũ, Lục Ngạn, Bắc Giang.

Trao đổi với PV Dân trí, Thượng tá Đỗ Gia Hảo - Phó trưởng Công an huyện, kiêm Thủ trưởng Cơ quan CSĐT CAH Lục Ngạn - cho hay, 2 đối tượng trên đã có hành vi cản trở đoàn cưỡng chế của huyện Lục Ngạn thực thi nhiệm vụ sáng ngày 24/2, tại khu Lê Duẩn, thị trấn Chũ.

Những "quả bom" xăng - gas thu được tại hiện trường vụ cưỡng chế.

Theo Thượng tá Hảo, sáng ngày 24/2, Công an huyện Lục Ngạn nhận nhiệm vụ bảo vệ đoàn cưỡng chế gồm 137 người thuộc các ban ngành của huyện Lục Ngạn, tiến hành cưỡng chế thu hồi đất của một số hộ dân thuộc khu Lê Duẩn, trong đó có gia đình Tùng và Thế.

Do không đồng tình với phương án bồi thường thu hồi đất, hai anh em Tùng và Thế đã chuẩn bị nhiều “bom” xăng - gas tự chế để “tiếp đón” đoàn cưỡng chế. Tùng ngồi trên nóc nhà mình, còn Thế ngồi vắt vẻo trên một cây vải lâu năm trong khu vực đất bị cưỡng chế thu hồi, cầm sẵn những “quả bom” xăng - gas.

“Suốt từ 7h đến hơn 9h sáng, một mặt chúng tôi vận động, thuyết phục Tùng, Thế và người nhà không được cản trở đoàn công tác, một mặt các cảnh sát áp sát những đối tượng có khả năng manh động. Khi đối tượng Thế cầm “bom” xăng - gas châm lửa ném xuống, các chiến sỹ đã nhanh chóng dùng bình cứu hỏa khống chế, không để xảy ra cháy nổ; đồng thời khống chế đối tượng này ngay lập tức.” - Thượng tá Hảo cho biết.

Cùng lúc đó, các cảnh sát khác cũng nhanh chóng áp sát, khống chế đối tượng Tùng trên nóc nhà. Tại hiện trường, cơ quan công an thu giữ 11 bình gas mini buộc với vỏ chai bia Hà Nội, bên trong vỏ chai có chứa xăng và có miếng vải ở miệng chai; 2 bình gas to loại 13kg, 1 can nhựa bên trong còn 16 lít xăng…

Cách "bày trận" của anh em Vi Văn Thế.

Theo quan sát của chúng tôi, các “quả bom” xăng - gas được chế bằng cách buộc chặt các bình gas mini với vỏ chai bia Hà Nội chứa xăng, quấn vải ở miệng. Một điều tra viên kể lại, đối tượng Thế ngồi trên cây vải, trải sẵn một tấm bạt dưới đất; trên tấm bạt có các túi ni-lông chứa xăng. Khi Thế châm lửa, ném “quả bom” xăng - gas xuống tấm bạt, cảnh sát đã kịp thời dùng bình cứu hỏa khống chế, không để xảy ra cháy nổ.

Qua xác minh, Công an huyện Lục Ngạn còn làm rõ, Vi Văn Thế từng có thời gian trong quân ngũ. Tại địa phương, Thế  không có nghề nghiệp ổn định. Gia đình Thế có 5 anh em thì có 2 người sa vào con đường nghiện ngập. Thượng tá Đỗ Gia Hảo cho biết, Cơ quan điều tra đang hoàn tất hồ sơ để khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can Vi Văn Thế về tội “Chống người thi hành công vụ”.

Tiền hậu bất nhất

Theo tìm hiểu của PV Dân trí, năm 2007, chính quyền huyện Lục Ngạn có chủ trương thu đất để thực hiện dự án xây dựng công trình “Đường nội thị thị trấn Chũ, tuyến Khí tượng - Bệnh viện Đa khoa Lục Ngạn” với chiều dài 1,7 km. Chủ trương này được toàn thể bà con khu vực đồng tình vì thu hồi đất để làm đường phục vụ nhu cầu cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, điều khiến nhiều hộ ngỡ ngàng là con đường mới không hề đi qua phần đất của gia đình họ nhưng họ lại nhận được thông báo phần đất của gia đình họ cũng sẽ bị thu hồi để “làm đường”.

Năm 2013, đường mới được hoàn thiện. Lúc này, 17 hộ dân thuộc khu Lê Duẩn liên tục nhận được những thông báo của chính quyền về việc thu hồi đất của gia đình họ dù những phần đất này cách xa con đường mới.

Văn bản năm 2008 (trên) không có những chữ "lạ" như ở văn bản năm 2014 (dưới).

Chỉ vào đống gạch vữa, cây cối ngổn ngang, ông Đào Công Lý (SN 1939, ở khu Lê Duẩn, thị trấn Chũ), một trong những hộ mới bị cưỡng chế, bức xúc: “Từ mép đường đến khu đất nhà tôi còn cách xa đến hơn 5m, thế mà họ thu hồi gần như toàn bộ khu nhà tôi, sát tận vào bên trong.”

Một số hộ dân khác cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự với ông Lý, mỗi hộ bị thu hồi hàng trăm mét vuông. Bức xúc hơn, các hộ dân ở đây cho hay, chính quyền huyện Lục Ngạn thu hồi những phần đất không “dính” vào dự án làm đường để… phân lô bán nền với giá cao hơn nhiều so với giá đền bù giải phóng mặt bằng cho các hộ dân (?!)

“Chúng tôi sẵng sàng hiến đất để chính quyền làm đường, nhưng nếu thu hồi để phân lô bán thì ít nhất phải thỏa thuận với chúng tôi chứ.” - bà Hoàng Thị Tân (SN 1944, ở khu Lê Duẩn) nói.

Căn nguyên của những bức xúc trên xuất phát từ những lập lờ trong các Quyết định, Thông báo của chính quyền huyện Lục Ngạn. Theo đó, toàn bộ các Quyết định, Thông báo và các văn bản liên quan của UBND huyện Lục Ngạn từ năm 2007 đến cuối năm 2013 gửi các hộ dân đều ghi rõ, việc thu hồi đất là để “thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình đường nội thị thị trấn Chũ”. Tuy nhiên, đến thông báo ngày 31/12/2013, các thông báo thu hồi đất lại được “bổ sung” thêm mục đích thu hồi đất là để “thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình đường nội thị thị trấn Chũ và Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư”.

Bất ngờ trước những ngôn từ “lạ” trên, người dân đặt nghi vấn chính quyền huyện Lục Ngạn đang dùng chiêu bài “lập lờ đánh lận con đen”!

Tiến Nguyên

Ngân hàng lao đao, chứng khoán đẩy giá

Theo nhận định của đài CNBC, nợ xấu cao tiếp tục làm ngân hàng Việt Nam đau đầu, nhưng thị trường chứng khoán thì vẫn bị đẩy giá.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang thu hút nhiều sự chú ý, với chỉ số VN Index leo dốc 17% từ đầu năm tới nay, nhưng bức tranh hệ thống ngân hàng lại ảm đạm hơn.

Trong một báo cáo vừa tung ra, tổ chức đánh giá tín nhiệm Moody’s Investors Service giữ nguyên triển vọng "tiêu cực" về hệ thống ngân hàng của Việt Nam. Theo ước tính của tổ chức, tài sản có vấn đề trong hệ thống ngân hàng của Việt Nam phải chiếm ít nhất 15% tổng tài sản, cao hơn nhiều so với con số nợ xấu 4,7% mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra vào tháng 10/2013.

“Chúng tôi không kỳ vọng nhiều vào một sự cải thiện đáng kể về vốn của các ngân hàng Việt Nam trong vòng 12-18 tháng tới đây. Vốn của các ngân hàng hiện vẫn chưa đủ để hấp thụ mức lỗ có thể phát sinh từ sự yếu kém lan rộng trong chất lượng tài sản”, báo cáo của Moody's cho biết.

Mặc dù Moody's chỉ ra chính phủ Việt Nam đã có nhiều biện pháp để chỉnh đốn các ngân hàng, giới chức trách vẫn chưa thực thi được những biện pháp “quyết liệt” cho một bộ tiêu chuẩn kiểm toán và minh bạch cao hơn, báo cáo nhấn mạnh.

Đặt trên bàn so sánh, các ngân hàng Trung Quốc cũng đang làm cả thế giới lo ngại khi lượng nợ xấu tăng lên mức 1% tổng tài sản trong 3 tháng cuối năm 2013. Nhưng không như Việt Nam, thị trường chứng khoán của Đại lục đã tụt lùi trong cả năm do những thông tin tiêu cực từ ngân hàng.

Chính phủ Trung Quốc có đủ điều kiện tài chính và đã can thiệp để vực dậy hệ thống ngân hàng đang vướng vào rắc rối.

Còn ở Việt Nam, “nếu chính phủ muốn giúp đỡ, họ hoàn toàn có cơ hội. Nhưng câu hỏi được đặt ra là liệu họ có muốn dùng công quỹ để hỗ trợ hệ thống ngân hàng hay không, vì cho đến hiện tại thì vẫn chưa có động thái gì thể hiện sự quan tâm này”, ông Art Woo – phân tích gia tại tổ chức xếp hạng tín dụng Fitch Ratings cho CNBC hay.

Nhưng khi ngân hàng Việt đang lao đao, tại sau thị trường chứng khoán vẫn tăng đều?

Thứ nhất, không phải nhà đầu tư nào cũng tin vào số liệu tiêu cực Moody's đưa ra.

“Phân mảng ngân hàng đang hồi phục dần”, ông Kevin Snowball - CEO của PXP Vietnam Asset Management cho biết, đồng thời tin tưởng rằng tỷ lệ nợ xấu chỉ ở dưới mức 10% tổng tài sản.

“Chúng tôi tin hệ thống đang tìm cách để tháo gỡ. Rất nhiều khoản vay thế chấp trong số nợ xấu đó đang đọng lại tại bất động sản. Khi bất động sản lấy lại đà tăng thì mọi thứ sẽ được cải thiện”, ông nói thêm.

Trong năm 2007, khi thị trường bất động sản của Việt Nam chao đảo sau khi tăng nóng, lạm phát luôn ở mốc hai con số nhiều năm sau đó, lãi suất cho vay luôn trên mức 12% và đồng tiền nội tệ VND liên tục bị mất giá.

Lượng tín dụng cho các nhà phát triển cạn kiệt dần và đồng VND mất giá làm tăng giá của hàng nhập khẩu và nhân công lao động, khiến nhiều dự án phải bỏ dở giữa chừng.

Ông Snowball cũng cho biết kỳ vọng về việc chính phủ sẽ nới rộng hạn mức sở hữu nước ngoài của các công ty, giúp các nhà đầu tư có cơ hội tiếp cận với cổ phần chất lượng cao.

“Chúng tôi cũng mong chờ quá trình cổ phần hóa được đẩy mạnh, từ đó mang đến khả năng tiếp cận thị trường rộng lớn hơn”, ông nói.

“Khi hạn mức sở hữu được nâng lên, sẽ có nhiều nhà đầu tư để mắt đến thị trường, thị trường sau khi phục hồi sẽ tiếp tục thu hút đầu tư, mọi thứ sẽ vận hành như một vòng quay, hy vọng là vậy”, ông Snowball nhận xét.

Trong tháng trước, khi chứng khoán tăng cao, chính phủ đã mở rộng biên độ sàn giao dịch Hồ Chí Minh HoSE từ 5% lên 7%, đồng thời tiết lộ sẽ nâng mức sở hữu nước ngoài tại nhiều phân khúc, trong đó có hàng tiêu dùng và bất động sản, theo thông tin của hãng tư vấn đầu tư GaveKal Research.

Theo Lê Phương

Diễn đàn đầu tư/Bizlive